Kultura literacka w społeczno-politycznym kontekście dziejów Brazylii 4206-FL109-OG

W toku zajęć omówiona podjęta zostanie następująca tematyka, niekoniecznie w podanym poniżej porządku. Prowadzący zastrzega sobie możliwość wprowadzenia zmian do sylabusa pod kątem szczególnych zainteresowań danej grupy studenckiej, rozszerzenia niektórych planowanych zajęć, czy skrócenia innych.
1. Prezentacja zakresu tematycznego przedmiotu, niezbędne definicje, prezentacja bibliografii, zasady zaliczenia przedmiotu; wstęp do badań nad historią brazylijskiej literatury (okres kolonialny, estetyka, twórcy, odbiorcy);
2. Spiski i bunty niepodległościowe (zjawisko Akademii i jego znaczenie); uzyskanie niepodległości przez Brazylię, okres cesarstwa i proces tworzenia literatury narodowej – cechy i fazy literatury romantycznej;
3. Indianizm brazylijski (przyczyny, odzwierciedlenie w kulturze literackiej epoki, sytuacja brazylijskich Indian, problematyka ‘bandeiras’, relacje z kolonizatorami, mit ‘dobrego dzikusa’, współczesna sytuacja brazylijskich Indian)
4. Kwestie rasowe w Brazylii XIX wieku – zjawisko niewolnictwa w kontekście gospodarki plantacyjnej (patriarchalizm portugalski, handel niewolniczy, początki ruchu abolicjonistycznego i jego przejawy w literaturze brazylijskiej)
5. Cechy charakterystyczne oraz kontekst społeczno-polityczno-kulturowy epoki realizmu w Brazylii na podstawie wybranych utworów (abolicja, koniec cesarstwa, początek republiki)
6. Brazylijski naturalizm w tle postępującego metysażu, europejskiej imigracji, polityki ‘wybielania’
7. Rewolucja 1930 roku i kontekst rządów Vargasa – literatura brazylijskiego modernizmu
8. Brazylia powojenna, próby zintegrowania i zagospodarowania brazylijskiego interioru (budowa Brasilii) – tendencje regionalistyczne na przykładzie literatury Nordeste
9. Charakterystyka brazylijskiej dyktatury wojskowej, zjawisko ‘cudu gospodarczego’, procesy re-demokratyzacji (twórczość literacka powiązana z problematyką dyktatury)
10. Brazylia neoliberalna lat 90-tych - kontekst społeczno-polityczny wydarzeń, twórczość literacka tego okresu, zapotrzebowanie na ‘literaturę wartości’
11. Brazylia XXI wieku: współczesne przemiany, ich przyczyny i skutki; problemy współczesnej Brazylii w kontekście dzieł literackich

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Efekty kształcenia

Po zaliczeniu zajęć student powinien posiąść następujące umiejętności:
- zna epoki, główne trendy i szkoły w literaturze brazylijskiej oraz ich kulturowo-społeczno-polityczne uwarunkowania i konteksty;
- zna głównych przedstawicieli omawianych epok i nurtów oraz podstawowe daty związane z historią Brazylii i literatury brazylijskiej;
- zna podstawowe fakty dotyczące procesów tworzenia brazylijskiego państwa, społeczeństwa i kultury.

Kryteria oceniania

1. Zaliczenie pisemne lub ustne na ocenę

Literatura

(tam, gdzie nie wskazano wydawcy, mogą być jakiekolwiek wydania polskie lub zagraniczne):
Freyre, Gilberto. Panowie i niewolnicy. Warszawa: PIW, 1985.
Mauro, Frederic. Życie codzienne w Brazylii za czasów Pedro II. Warszawa: PIW, 1993.
Kula, Marcin. Historia Brazylii. Wrocław: Ossolineum, 1988.
Malinowski, Mariusz. W poszukiwaniu brazylijskości. Główne nurty brazylijskiej myśli społecznej w XX wieku. Warszawa: CESLA, 2011.
Malinowski, Mariusz. Brazylia: republika. Dzieje Brazylii w latach 1889-2010. Warszawa: Biblioteka Iberyjska, 2013.
Gawrycki, Marcin Florian (red.). Brazylia jako mocarstwo wschodzące. Warszawa: Biblioteka Iberyjska, 2013.
Bernardo Guimarães. Niewolnica Isaura.
Machado de Assis. Wspomnienia pośmiertne Brasa Cubas.
Aluísio Azevedo. Kariera.
Mario de Andrade. Macunaima.
João Guimarães Rosa. Wielkie pustkowie.
Graciliano Ramos. Zwiędłe życie.
Herberto Sales. Diamenty z Andarai.
Jorge Amado. Gabriela.
Jorge Amado. Tereza Batista wojowaniem zmęczona.
João Ubaldo Ribeiro. Dziennik latarni.
Nowe opowiadania brazylijskie.
Drauzio Varela. Ostatni krąg. Najniebezpieczniejsze więzienie Brazylii.
Paulo Coelho. Alchemik./Pielgrzym.
Literatura na świecie. Brasil. nr 1-2/2011

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 4206-FL109-OG w USOSweb