Historia społeczeństw i kultur w Ameryce Łacińskiej 4206-AH11z

Aczkolwiek pojęcie Ameryka Łacińska pojawia się dopiero w XIX wieku, proponowany przegląd historii rozpoczyna się od kwestii samodzielnego powstania cywilizacji prekolumbijskich i ich późniejszych losów na skutek odkrycia i podboju. Dalej zwraca się uwagę na okres kolonialny i jego znaczenie dla krajów latynoamerykańskich.
Centralnym tematem kolejnych wykładów stanowią poszukiwania przez niepodległe państwa latynoamerykańskie swojego miejsca w zglobalizowanym świecie. W tym kontekście rozpatrywane będą zarówno główne tendencje i problemy w skali kontynentalnej, jak i wybrane procesy w niektórych krajach latynoamerykańskich.

ZAKRES TEMATYCZNY WYKŁADÓW:

I. WPROWADZENIE
1. Ameryka-Ameryka Łacińska: nie tylko kwestia terminologii. 2. Początek historii latynoamerykańskiej. 3. Historia Ameryki Łacińskiej i jej związek z historią uniwersalną.

II-III. AMERYKA PREKOLUMBIJSKA
1. Źródła w historii prekolumbijskiej. 2. Pojawienie się człowieka na kontynencie amerykańskim. 3. Periodyzacja historii prekolumbijskiej. 4. Strefy kulturowo-cywilizacyjne. 5. Społeczności indiańskie. 6. Mezoameryka - najważniejsze osiągnięcia kulturowo-cywilizacyjne. 7. Ustrój społeczno-polityczny Państwa Azteków. 8. Andy - najważniejsze osiągnięcia kulturowo-cywilizacyjne. 9. Ustrój społeczno-polityczny Państwa Inków.

IV-V. ODKRYCIE I PODBÓJ (1492-poł.XVI w.)
1. Półwysep Iberyjski w przeddzień odkrycia Ameryki. 2. Wielkie odkrycia geograficzne. 3. Podróże Kolumba. 4. Traktat z Tordesillas. 5. Znaczenie odkrycia Ameryki dla "Starego Świata". 6. Geneza nazwy "Ameryka". 7. Konkwista kontynentu Amerykańskiego przez Kastylię: Karaiby, Tierra Firme, Meksyk, Peru. 8. Odkrycie i konkwista Brazylii. 9. Rola innych państw europejskich w konkwiście kontynentu. 9. Ameryka hiszpańska: Adelantados i wojny domowe.

VI-VII. EPOKA KOLONIALNA (poł. XVI w. - koniec XVIII w.)
1. Ameryka hiszpańska: Wprowadzenie rządów wicekrólewskich. 2. Władze metropolitalne. 3. Administracja w koloniach. Gospodarka. Społeczeństwo. Kultura. 4. Reformy polityczne i gospodarcze królów z dynastii Burbonów. 5. Kościoł katolicki: Funkcje społeczne i kulturowe w koloniach iberoamerykańskich.

VIII. RUCH NIEPODLEGŁOŚCIOWY (koniec XVIIIw.-1825)
1. Ruch niepodległościowy w Ameryce hiszpańskiej. Periodyzacja. 2. Powstanie Tupak Amaru II. 3. Precursores i Libertadores. Simón Bolívar. José de San Martín.
4. Niepodległość Haiti. 5. Powstanie Cesarstwa Brazylijskiego.

IX-X. KSZTAŁTOWANIE SIĘ NIEPODLEGŁYCH PAŃSTW LATYNOAMERYKAŃSKICH (1825-1870)
1. Próby integracji wyzwolonych krajów (Zjednoczone Prowincje Ameryki Środkowej, Wielka Kolumbia, Konfederacja Peru-Boliwia). 2. Zjawisko caudillismo (Antonio de Santa Ana, Juan Manuel de Rosas, José Gaspar Rodríguez de Francia). 3. Gospodarka i społeczeństwo niepodległych republik w XIX wieku. 4. Liberałowie i konserwatyści.
5. Rządy Benito Juarez. 6. Cesarstwo Meksykańskie (1863-1867). 7. Proces upadku niewolnictwa. 8. Wojny i zmiany granic (Wojna o Texas, Wojna Paragwajska). 9.Uznanie niepodległości państw latynoamerykańskich przez Hiszpanię.

XI. STABILIZACJA. ROZWÓJ ZALEŻNY AMERYKI ŁACIŃSKIEJ (1870-1910)
1. Republiki oligarchiczne. 2. Rządy Porfirio Díaz. 3. Wojny i zmiany granic (Wojna o Saletrę). 4. Niepodległość Kuby i Portoryka. 5. Niepodległość Panamy.

XII. KRYZYS ROZWOJU ZALEŻNEGO. KRYZYS STRUKTURALNY W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ (1910-1959)
1. Ameryka Łacińska na początku XX wieku. Nowe siły społeczne: robotnicy i klasa średnia.
2. Rewolucja meksykańska. 3. Ruch na rzecz reformy uniwersyteckiej. 4. Wojny i zmiany granic (Wojna o Chaco). 5. Ameryka Łacińska w dobie I i II wojny światowej. 6. Wielki Kryzys 1929 r. w kontekście latynoamerykańskim. 7. Nacjonalizm i populizm. 8. Dyktatury i rewolucje.

XIII. ZIMNOWOJENNE LĘKI I NADZIEJE (1959-1989)
1. Specyficzność zimnej wojny w kontekście latynoamerykańskim. 2. Dyktatury wojskowe. 3. Dług zagraniczny: polityczny i społeczny wymiar. 4. Guerrillas, wojny domowe. 5. "Artyści zaangażowani".

XIV. GLOBALIZACJA I NEOLIBERALIZM NA PERYFERIACH LATYNOAMERYKAŃSKICH (1989 ...)
1. Procesy demokratyzacji. 2. Aspekty polityczne i kulturowe procesów regionalnej integracji. 3. Współczesne wyzwania rządów demokratycznych. 4. Lewica i prawica: ideologia i polityka. 5. Budowanie społeczeństwa obywatelskiego.