Współczesne problemy pedagogiki 4101-3PPWPP
Podstawowym celem zajęć jest przybliżenie słuchaczom wybranej tematyki mieszczącej się w obszarze problemów współczesnej pedagogiki. Uczestnictwo w zajęciach ma prowadzić do wyposażenia studentów w szczegółową wiedzę na temat zjawisk istotnych zarówno z perspektywy funkcjonowania człowieka, jak również – w szerszym ujęciu - społeczeństwa XXI wieku, socjologii edukacji, aspektów porównawczych dotyczących funkcjonowania człowieka w świecie współczesnym w ujęciu psychopedagogicznym. W trakcie poszczególnych zajęć wprowadzone i zdefiniowane zostaną pojęcia oraz wybrane koncepcje teoretyczne kluczowe z punktu widzenia omawianych w ich trakcie zagadnień, a ponadto przedstawione zostaną wyniki wybranych badań odnoszących się do szerokiego spektrum „współczesnych problemów pedagogiki”. Warto podkreślić, że prezentowana w toku zajęć tematyka może być – w części przypadków – rozpatrywana także z perspektywy uniwersalnych problemów charakterystycznych dla obszaru zainteresowania tej dyscypliny nauki.
Zakres tematów:
1. Agresja i przemoc domowa – typy agresji, przyczyny zachowań agresywnych (czynniki wyzwalające/spustowe), metody redukcji zachowań agresywnych, typologia form przemocy domowej (przemocy w rodzinie)
2. Stereotypy, uprzedzenia i dyskryminacja – przejawy, typy i źródła/geneza uprzedzeń; rozpowszechnienie uprzedzeń we współczesnym świecie, sposoby walki z istniejącymi uprzedzeniami i przeciwdziałania ich powstawaniu
3. Wpływ społeczny – podstawowe techniki wpływu społecznego wykorzystywane we współczesnym świecie oraz mechanizmy ich działania, informacyjny oraz normatywny wpływ społeczny, konformizm wobec innych ludzi/norm. Świat wartości a wychowanie
4. Stres – stres jako zjawisko towarzyszące codziennie współczesnemu człowiekowi; stres a zdrowie - fizyczne oraz psychiczne (związki stresu z zaburzeniami psychicznymi); definicje i koncepcje stresu psychologicznego; jak stawiamy czoła stresowi (stresorom), czyli radzenie sobie jako specyficzna forma aktywności w sytuacji stresowej; determinanty zachowania wobec stresu – właściwości podmiotu i właściwości sytuacji jako wyznaczniki radzenia sobie
5. Zaburzenia psychiczne jako problem współczesnego świata pojęcie normy, normalności i zdrowia. Patologia współczesnej normalności i jej znaczenie z perspektywy zagrożeń czyhających na człowieka XXI wieku.
6. Atrakcyjność interpersonalna – koncepcje odnoszące się do powstawania/odczuwania przyjaźni oraz miłości. Rodzina i jej znaczenie dla wychowania człowieka
7. Trafny wybór zawodu lub jego brak – znaczenie z perspektywy całożyciowej, w kontekście koncepcji osobowości zawodowej (dopasowanie osoba – środowisko pracy) oraz wybranych koncepcji osobowości
8. Zachowania prospołeczne – uwarunkowania, typy oraz przejawy zachowań pomocowych w świetle koncepcji altruizmu oraz wyników badań
9. Troska i opieka nad osobami potrzebującymi i zależnymi w tym osobami z niepełnosprawnościami i seniorami. Rola instytucji edukacyjnych i mediów
10. Media a edukacja i wychowanie. Aspekty pozytywne i negatywne
11. Psychopedagogiczne mity w dyskursie społecznym a pedagogika naukowa.
12. Uniwersytet odpowiedzialny za racjonalność świata. Dyskusje i społeczne rekonstrukcje idei uniwersytetu.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA absolwent zna i rozumie:
P6S_WG Zakres i głębia
wybrane koncepcje człowieka: filozoficzne, psychologiczne i społeczne stanowiące teoretyczne podstawy działalności pedagogicznej
P6S_WG Zakres i głębia
w podstawowym stopniu procesy komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłócenia
P6S_WG Zakres i głębia
w stopniu podstawowym projektowanie i prowadzenie badań w pedagogice i psychologii, a w szczególności problemy badawcze, metody, techniki i narzędzia badawcze; zna podstawowe tradycje paradygmatyczne badań społecznych, z których wywodzą się poszczególne metody
P6S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki
w sposób podstawowy i uporządkowany różne środowiska wychowawcze, ich specyfikę i procesy w nich zachodzących
UMIEJĘTNOŚCI absolwent potrafi:
P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania
wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów
P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania
ocenić przydatność różnorodnych metod, procedur, dobrych praktyk do realizacji zadań i rozwiązywania problemów dotyczących nauczania języków obcych oraz wybrać i zastosować właściwy sposób postępowania
P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania
wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii i pedagogiki oraz powiązanych z nimi dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań
KOMPETENCJE SPOŁECZNE absolwent jest gotów do:
P6S_KR Rola zawodowa /niezależność i rozwój etosu
prawidłowego identyfikowania i rozstrzygania dylematów związanych z wykonywaniem zawodu
P6S_KR Rola zawodowa /niezależność i rozwój etosu
prawidłowego podejmowania działań psychologicznych i pedagogicznych w środowisku przedszkolnym, szkolnym i pozaszkolnym; jest gotów do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji
Kryteria oceniania
Zaliczenie kursu internetowego jest obowiązkowe dla uzyskania zaliczenia całego przedmiotu:
80% oceny końcowej obejmuje aktywność na platformie Kampus oraz wykonywanie na niej zadań cząstkowych w określonych terminach.
20% oceny końcowej stanowi obecność na zajęciach w sali oraz punkty uzyskane z quizu końcowego.
Sposób obliczania oceny końcowej: średnia ważona:
90-100% - 5
85-89,99% - 4,5
75-84,99% - 4
70-74,99% - 3,5
50-69,99% - 3
Poniżej 50% - przedmiot nie może zostać zaliczony.
Literatura
Literatura podstawowa:
Cialdini, R.: Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2004 (oraz późniejsze wydania).
Doliński, D., Strelau, J. (red.), Psychologia Akademicka. Podręcznik. Tom 1-2. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2018.
Heszen, I. : Psychologia stresu. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2013.
Krahe, B. : Agresja. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2006.
Melosik Z.: Kultura popularna i tożsamość młodzieży. W niewoli władzy i wolności. Impuls. Kraków 2010.
Nowakowska-Siuta R.: Romantyczny i pragmatyczny. Idea niemieckiego uniwersytetu neohumanistycznego i jej społeczne rekonstrukcje. Wyd. ChAT. Warszawa 2018.
Paszkowska-Rogacz, A. : Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych. Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej. Warszawa 2003.
Śliwerski B., Z. Kwieciński (red.): Pedagogika. Podręcznik akademicki, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2019
Wojciszke, B. : Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Warszawa 2004
Zimbardo, P.G., Johnson, R.L., McCann, V. : Psychologia. Kluczowe koncepcje. Człowiek i jego środowisko, Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2010.
Literatura uzupełniająca:
Aronson, E. (red.) : Człowiek – istota społeczna. Wybór tekstów. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2002.
Cierpiałkowska, L. : Psychopatologia. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Warszawa 2007.
Garstka T.: Psychopedagogiczne mity. Wolters Kluwer. Warszawa 2017.
Jarosiewicz, H.: Psychologia dążeń i skłonności zawodowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2012.
Łączyk, M., Osobowościowe uwarunkowania preferencji zawodowych młodzieży. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008.
Łosiak, W. : Psychologia stresu. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. Warszawa 2008.
Stephan, W.G., Stephan, C.W.: Wywieranie wpływu przez grupy. Psychologia relacji. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2003.
Trzebińska, E.: Psychologia pozytywna. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. Warszawa 2008.
Wojciszke, B. : Psychologia miłości. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2005.
Tłuściak-Deliowska, A., Dręczenie szkolne. Społeczno-pedagogiczna analiza zjawiska. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2017.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: