System prawa i ochrona praw człowieka i obywatela w RP 4100-IMSPIOPCORP
Szczegółowy opis
1. Pojęcie prawa
a. Czym jest prawo i po co nam ono?
b. Ład społeczny i wizje prawa
c. Koncepcje prawa pozytywnego i prawa naturalnego
d. Funkcje prawa
e. Systemy normatywne – normy moralne i obyczajowe a inne systemy normatywne
f. Kultura prawna
2. System prawa
a. System prawa, porządek prawny i kultura prawna
b. System prawa stanowionego
c. System prawa precedensowego
d. Podział prawa na gałęzie
e. Zasada niesprzeczność norm i reguły kolizyjne
f. Zupełność systemu prawa a luki w prawie
3. Tworzenie prawa
a. Sposoby tworzenia prawa
b. Źródła prawa
c. Przemiany modelu tworzenia prawa (demokracja deliberatywna i soft law)
4. Działanie prawa (stosunki prawne)
a. Pojęcie stosunku prawnego
b. Podmioty prawa
c. Zdolność prawna a zdolność do czynności prawnych
d. Struktura stosunku prawnego
e. Rodzaje stosunków prawnych (prywatnoprawne i publicznoprawne)
5. Przestrzeganie i stosowanie prawa oraz odpowiedzialność prawna
a. Stosowanie a tworzenie i przestrzeganie prawa
b. Znajomość prawa i jego przestrzeganie
c. Organy stosowania prawa
d. Zasady odpowiedzialności prawnej oraz odpowiedzialność prawna w prawie karnym
6. Sprawiedliwość i rządy prawa
a. Sprawiedliwie czyli jak – idee sprawiedliwości
b. Co to są rządy prawa?
c. Czym są gwarancje państwa prawnego?
d. Co to jest demokratyczne państwo prawne?
7. Prawa człowieka
a. Podstawowe pojęcia
b. Historia prawa człowieka – Europa v. USA
c. Generacje praw człowieka
8. Międzynarodowa ochrona praw człowieka
a. Historia międzynarodowej ochrony praw człowieka
b. System uniwersalny (ONZ)
c. System regionalny (RE) – znaczenie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
9. Prawa człowieka w Unii Europejskiej
a. Karta Praw Podstawowych UE
b. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich
c. Agencja Praw Podstawowych UE
10. Prawa człowieka w prawie krajowym – przepisy i instytucje
a. Polska a międzynarodowy system ochrony praw człowieka
b. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
c. Trybunał Konstytucyjny
d. Rzecznik Praw Obywatelskich
e. Kontrola praw człowieka – Trybunał Konstytucyjny, sądy i tzw. trzeci sektor
11. Prawa i wolności człowieka – wybrane zagadnienia
a. Prawo do życia
b. Zakaz tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania
c. Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego
d. Prawo do rzetelnego procesu sądowego
e. Prawo do prywatności
f. Prawo do wolności słowa
g. Prawo do wolności sumienia
h. Zakaz dyskryminacji
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza (S1P_W05; S1P_W07):
Posiada wiedzę na temat podstawowych instytucji prawa i roli prawa w życiu każdego człowieka.
Wie w jaki sposób powstają przepisy prawa i jakie są ich źródła.
Wie w jaki sposób funkcjonuje państwo prawa oraz w jaki sposób funkcjonują określone przepisy prawa.
Rozumie jakie są konsekwencje naruszania przepisów prawa oraz wie które instytucje są odpowiedzialne na przestrzeganie przepisów prawa.
Posiada wiedzę w zakresie praw i obowiązków człowieka.
Umiejętności (S1P_U01):
Umie wypowiedzieć się o podstawowych zasadach funkcjonowania państwa prawa.
Umie wyszukiwać i posługiwać się określonymi przepisami prawa, zwłaszcza w zakresie praw człowieka.
Umie wypowiedzieć się w zakresie ochrony praw podstawowych.
Kompetencje społeczne (S1P_K06):
Rozumie zasady funkcjonowania państwa prawa i potrafi wypowiedzieć się w zakresie potrzeby przestrzegania przepisów prawa.
Ma świadomość potrzeby istnienia gwarancji prawa w tym praw podstawowych.
Potrafi rozstrzygać dylematy związane z naruszanie przepisów prawa zwłaszcza w zakresie praw człowieka.
Kryteria oceniania
Aktywny udział na zajęciach.
Przygotowanie prac pisemnych (esejów) na wybrany przez prowadzącego temat.
Test zaliczeniowy.
Na ocenę końcową składa się ocena z testu, aktywności i ocena z eseju.
Dopuszczone są dwie nieobecności w semestrze.
Praktyki zawodowe
Brak
Literatura
Krzysztof J. Kaleta, Artur Kotowski, Podstawy prawoznawstwa, Difini, Warszawa 2019.
Wojciech Góralczyk, Podstawy prawa i administracji, Wolters Kluwer 2019.
Tomasz Stawecki, Piotr Winczorek, Wstęp do prawoznastwa, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2003.
Joanna Hołda, Zbigniew Hołda i in., Prawa człowieka. Zarys wykładu, Wolters Kluwer, Warszawa 2014
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: