Językoznawstwo ogólne 4100-IMJO
W semestrze pierwszym celem zajęć jest pogłębienie wiedzy studentów na temat fonetyki, fonologii i morfologii języka w ujęciu teoretycznym i praktycznym, z uwzględnieniem ich zastosowania w nauczaniu języków obcych. Studenci zapoznają się z podstawowymi pojęciami i klasyfikacjami z zakresu fonetyki artykulacyjnej języków angielskiego i polskiego, analizują pary minimalne oraz uczą się rozpoznawać i opisywać zjawiska fonologiczne istotne z perspektywy dydaktycznej. Omawiane są cechy dystynktywne, wybrane procesy fonologiczne charakterystyczne dla języka angielskiego i polskiego oraz ich wpływ na wymowę uczniów, z uwzględnieniem zjawiska transferu językowego. Część kursu poświęcona morfologii skupia się na klasyfikacji morfemów, podstawowych procesach słowotwórczych oraz etymologii wyrazów.
Zajęcia mają na celu rozwinięcie umiejętności analizy podstawowych struktury wyrazów w językach uczonych i nauczanych oraz identyfikowania typowych błędów uczniowskich związanych z wymową i budową słów. Wiedza ta służy ocenie materiałów dydaktycznych oraz przygotowywaniu zadań językowych dostosowanych do potrzeb edukacyjnych. Szczególny nacisk położony jest na praktyczne wykorzystanie zagadnień językoznawczych w projektowaniu działań dydaktycznych i rozwijaniu refleksji pedagogicznej.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zajęcia realizowane w ramach projektu „Zintegrowany Program Rozwoju Dydaktyki – ZIP 2.0”, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego – Program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027 (FERS) (nr umowy: FERS.01.05-IP.08-0365/23-00).
W cyklu 2025Z:
W semestrze pierwszym celem zajęć jest pogłębienie wiedzy studentów na temat fonetyki, fonologii i morfologii języka w ujęciu teoretycznym i praktycznym, z uwzględnieniem ich zastosowania w nauczaniu języków obcych. Studenci zapoznają się z podstawowymi pojęciami i klasyfikacjami z zakresu fonetyki artykulacyjnej języków angielskiego i polskiego, analizują pary minimalne oraz uczą się rozpoznawać i opisywać zjawiska fonologiczne istotne z perspektywy dydaktycznej. Omawiane są cechy dystynktywne, wybrane procesy fonologiczne charakterystyczne dla języka angielskiego i polskiego oraz ich wpływ na wymowę uczniów, z uwzględnieniem zjawiska transferu językowego. Część kursu poświęcona morfologii skupia się na klasyfikacji morfemów, podstawowych procesach słowotwórczych oraz etymologii wyrazów. |
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Wiedza: Student zna i rozumie
K_W01 w pogłębionym stopniu wybrane fakty i zjawiska oraz dotyczące ich metody i teorie stanowiące zaawansowaną wiedzę ogólną z zakresu językoznawstwa ogólnego:
- opisuje i wyjaśnia zjawiska fonetyczne i fonologiczne w języku angielskim i polskim oraz ich kontrastywne ujęcie;
- wyjaśnia podstawowe procesy fonologiczne oraz typy i podtypy morfemów;
K_W03 w pogłębionym stopniu złożoną strukturę języka jako systemu:
- charakteryzuje strukturę fonologiczną i morfologiczną języka jako systemu;
K_W06 w pogłębionym stopniu kluczowe zagadnienia z zaawansowanej wiedzy szczegółowej z zakresu składni, fonologii, fonetyki, morfologii, semantyki i pragmatyki języka obcego i ich zastosowania praktyczne w nauczaniu języków obcych:
- analizuje wybrane zjawiska językowe z perspektywy fonetyki artykulacyjnej i fonologii generatywnej
- wskazuje wpływ transferu językowego na wymowę i słowotwórstwo w procesie nauczania języka obcego
Umiejętności: Student potrafi
K_U01 w pogłębionym stopniu wykorzystywać zaawansowaną wiedzę szczegółową z zakresu językoznawstwa ogólnego i stosowanego do analizy, interpretacji oraz krytycznej oceny zjawisk językowych w języku angielskim oraz w języku obcym właściwym dla wybranej drugiej specjalności:
- analizuje i interpretować zjawiska fonetyczne, fonologiczne i morfologiczne w języku angielskim i polskim w kontekście glottodydaktyki;
- identyfikuje typowe błędy w wymowie uczniów oraz wskazywać ich możliwe źródła;
- stosuje wiedzę z zakresu fonetyki, fonologii i morfologii do oceny i modyfikacji materiałów dydaktycznych;
- przygotowuje zadania językowe uwzględniające różnice fonetyczne, fonologiczne i morfologiczne między językiem polskim i angielskim;
Kompetencje społeczne: Student jest gotów do
K_K01 krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści
- wykazuje gotowość do uwzględniania wiedzy językoznawczej w projektowaniu działań dydaktycznych;
- wykazuje refleksyjne podejście do problemów dydaktycznych związanych z wymową i strukturą morfologiczną;
K_K02 uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu:
- przyjmuje informację zwrotną i konsultuje się z ekspertami w przypadku trudności z analizą problemów językowych;
- współpracuje z innymi studentami i nauczycielami w celu rozwiązania problemów związanych z nauczaniem wymowy i gramatyki.
Kryteria oceniania
WARUNKI DOPUSZCZENIA DO ZALICZENIA
Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu jest obecność na zajęciach
(dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze), terminowe wykonanie wszystkich zadań cząstkowych oraz zaliczenie (min. 60%) obu testów.
OCENA KOŃCOWA
Ocena końcowa ustalana jest na podstawie wyników uzyskanych w ramach przyjętych metod i kryteriów oceniania, zgodnie z podanymi niżej wagami.
METODY OCENIANIA
1. Test pisemny z fonetyki artykulacyjnej (waga: 25%)
Test sprawdzający wiedzę teoretyczną z zakresu fonetyki artykulacyjnej, w zakresie m.in. klasyfikacji głosek występujących w języku angielskim i polskim, a także znajomości symboli IPA i transkrypcji fonetycznej. (efekty: K_W01, K_W03, K_W06)
2. Test pisemny z morfonologii (waga: 25%)
Test sprawdzający wiedzę teoretyczną z zakresu fonologii i morfologii, w zakresie m.in. cech dystynktywnych opisujących fonemy i klasy naturalne; wybranych procesy fonologiczne charakterystyczne dla języków polskiego i angielskiego wraz z ich wpływem na wymowę języka angielskiego przez osoby polskojęzyczne; klasyfikacji morfemów. (efekty: K_W01, K_W03, K_W06)
3. Projekt zadań dydaktycznych z komentarzem (waga: 30%)
Zadanie polega na przygotowaniu materiału dydaktycznego (np. ćwiczenia fonetycznego lub morfologicznego) wraz z pisemnym uzasadnieniem jego konstrukcji na podstawie wiedzy językoznawczej. (efekty: K_W06, K_U01, K_K02)
Kryteria oceniania:
- poprawność i trafność doboru treści językowych;
- spójność i logiczność uzasadnienia dydaktycznego;
- odniesienie do konkretnych zagadnień językoznawczych.
4. Krytyczna analiza zadań dydaktycznych z dostępnych na rynku podręczników (waga: 20%)
Zadanie polega na analizie zadań dydaktycznych poświęconych wymowie języka angielskiego w wybranych przez studentów podręczników szkolnych. Studenci stosują wiedzę językoznawczą aby określić cel wybranych zadań, zakres fonetyczny lub fonologiczny oraz poddają je ocenie, sugerując zmiany lub uzupełniając je o dodatkowe treści. (efekty: K_W06, K_U01, K_K02)
Kryteria oceniania:
- trafność analizy - poprawny opis zadania i poprawne wskazanie odniesień do wiedzy teoretycznej
- propozycje modyfikacji zadań
OCENA KOŃCOWA
Ocena końcowa ustalana jest na podstawie wyników uzyskanych w ramach przyjętych metod i kryteriów oceniania, zgodnie z podanymi wagami.
Skala ocen:
99-100% - 5!
91-98% - 5
83-90% - 4+
75-82% - 4
70-74% - 3+
60-69% - 3
0-59% - 2
WYKORZYSTANIE NARZĘDZI AI
Korzystanie z narzędzi AI i technologii wspierających przetwarzanie języka jest
dopuszczalne wyłącznie za zgodą prowadzącego i po wcześniejszym zatwierdzeniu zakresu ich zastosowania. Stosowanie takich narzędzi bez zgody prowadzącego i wcześniejszego uzgodnienia będzie
traktowane jako naruszenie zasad samodzielności — skutkujące uznaniem pracy za niesamodzielną i oceną niedostateczną.
Literatura
- Aronoff, M. and Fudeman, K. (2011). What is Morphology? Wiley-Blackwell.
- Ladefoged, P. (2006) A course in phonetics. Thomson Wadsworth.
- Miller D.G. (2014) English Lexicogenesis. Oxford, Oxford University Press (BUW Online)
- Odden, D. (2005). Introducing Phonology. Cambridge: Cambridge University Press
- Ogden, R. (2017) An introduction to phonetics. Edinburgh, Edinburgh University Press. (BUW Online)
- Paveau, M-A. and Sarfati, G-E. (2009) Wielkie teorie językoznawcze. Kraków, Avalon. (Oryginał: Les grandes théories de la linguistique. De la grammaire comparée à la pragmatique. ARMAND COLIN, 2003)
- Yule G. (2018) Explaining English Grammar. Oxford University Press.
- Yule G. (2017) The study of language. Cambridge University Press.
W cyklu 2025Z:
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: