Uczestnictwo w życiu społeczno-politycznym 4100-6SUCZWŻSP

Przedmiot jest realizowany w formie konwersatorium z naciskiem na aktywne zaangażowanie studentów w dyskusję na zajęciach nad problematyką związaną z partycypacją i jej formami w życiu społecznym i politycznym. Mechanizmy uczestnictwa w życiu społecznym omawiane są na przykładach współczesnych ruchów społecznych i koncentrują się na instrumentarium stosowanym dla artykulacji ich interesów, podstawach ideologicznych, strukturach oraz formach aktywności społecznej w podmiotach tego typu. W obszarze owej aktywności bierze się pod uwagę teorie ruchów społecznych ich komponenty, ewolucję, nurty oraz aktywność w systemach politycznych państw Europy Zachodniej. Analizie podlegają ruchy: nacjonalistyczne, populistyczne, ekologiczne oraz feministyczne. Jako szczególny typ aktywności społecznej omawiana jest działalność grup interesu – lobbing na poziomach krajowym i europejskim. Obszar aktywności obywateli w sferze politycznej omawiany jest w kontekście wyborów i zachowań wyborczych elektoratu ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyk zachowań wyborczych, jego struktur i partycypacja wyborców w procesie rywalizacji politycznej. Drugim aspektem partycypacji politycznej jest problem legitymizowania ujmowany w szerokim zakresie dotyczącym wielopoziomowego systemu politycznego, którego przykładem jest system Unii Europejskiej. Analizie podlegają w tym przypadku instrumenty oraz narzędzia pozwalające na uprawomocnianie systemu lub wyrażanie wobec niego dezaprobaty.

W cyklu 2024L:

1. Formy i warunki uczestnictwa w życiu społeczno-politycznym. Problem podmiotowości.
2. Dyskryminacja jako selekcja negatywna
3. Zjawisko poprawności politycznej
4. Nieposłuszeństwo obywatelskie
5. Partycypacja konwencjonalna i niekonwencjonalna, prawna i bezprawna - różne formy artykulacji interesów indywidualnych i grupowych.
6. Partycypacja wyborcza: determinanty i wymiar empiryczny. Demokratyczny wzorzec partycypacji. Uwarunkowania partycypacji wyborczej Polaków.
7. Kultura polityczna w społeczeństwie obywatelskim. Pojęcie i typy kultury politycznej. Kultura polityczna Polaków. Kultura obywatelska. Socjalizacja polityczna.
8. Znaczenie i formy kapitału społecznego w funkcjonowaniu demokracji. Pojęcie kapitału społecznego. Stan kapitału społecznego w Polsce: analiza danych empirycznych.
9. Kultura debatowania i dyskutowania. Zasady prowadzania sporów, formy argumentacji. Od demokracji przedstawicielskiej do deliberacyjnej.
10. Konflikty społeczno-polityczne: geneza, formy, funkcje i sposoby rozwiązywania. Zagrożenia wynikające z sytuacji konfliktowych.
11. Sztuka negocjacji. Przygotowanie do negocjacji oraz prowadzanie dialogu negocjacyjnego. Teoretyczne wyznaczniki prowadzenia negocjacji: cele, zasady, strategie. Wyznaczniki skutecznego prowadzenia negocjacji.
12. Formy animacji życia społeczno-politycznego. Współczesne deformacje sfery publicznej.

Koordynatorzy przedmiotu

Marcin Tobiasz

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Tryb prowadzenia

zdalnie
w sali

Efekty kształcenia

Absolwent zna i rozumie:
S_W01 w zaawansowanym stopniu wybrane fakty, teorie, instytucje, procesy, zjawiska z zakresu z zakresu nauki o polityce i administracji i nauk prawnych, właściwych dla wiedzy o społeczeństwie, zorientowane na zastosowania praktyczne w sferze nauczania wiedzy o społeczeństwie w przedszkolu, na pierwszym i/lub drugim etapie edukacyjnym

S_W05 różne rodzaje struktur społecznych i instytucji życia społecznego oraz zachodzące między nimi relacje, ze szczególnym uwzględnieniem krajów języka nauczanego

Kryteria oceniania

Na końcową ocenę składają się:
ocena pracy podczas zajęć, w tym bieżące przygotowanie do dyskusji: 50 %
projekt grupowy lub indywidualny: 50 %

Literatura

Literatura podstawowa:
Antoszewski A., Współczesne teorie demokracji, Wydawnictwo sejmowe, Warszawa 2016.
Clapham, Human Rights Obligations of Non-State Actors, Oxford University Press 2006.
Dobek-Ostrowska B., Komunikowanie polityczne i publiczne, Warszawa 2011.
Gastil J., Levine P. (eds.), The Deliberative Democracy Handbook. Strategies for Effective Civic Engagement in the 21st Century, San Francisco 2005.
Partycypacja polityczna, red. M. Marczewska-Rytko, Lublin 2020;
Putman R., Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych., Warszawa 2008.
Sołtan K., Levine P. (eds.) „Civic Studies”, Waszyngton 2014.
Wojtaszczyk K.A., Jakubowski W., Społeczeństwo i polityka. Podstawy Nauk Politycznych, Warszawa 2002.

W cyklu 2024L:

Zalecana literatura:
1. Aktywizowanie wyborców. Inicjatywy z różnych stron świata, ISP, Warszawa 2008;
2. Ani książę, ani kupiec: obywatel. Idea społeczeństwa obywatelskiego myśli współczesnej, wybór tekstów i wstęp J. Szacki, Kraków 1997, s. 5-62;
3. A. Antoszewski, Współczesne teorie demokracji, Warszawa 2016;
4. Diagnoza Społeczna 2009/2011/2013/2015, J. Czapiński, T. Panek (red.), www.diagnoza.com;
5. Dyktat czy uczestnictwo? Diagnoza partycypacji publicznej w Polsce, t. 1, red. A. Olech, ISP, Warszawa 2012;
6. DYSKURS. Czasopismo politologiczne, nr 3 Poprawność polityczna, Opole 2006;
7. A. Golec, Konflikt polityczny: myślenie i emocje, Warszawa 2002;
8. R. Górski, Bez państwa. Demokracja uczestnicząca w działaniu, Kraków 2007;
9. J. Gut, W. Haman, Docenić konflikt. Od walki i manipulacji do współpracy, Warszawa 1993,wyd. II/III;
10. D. Held, Modele demokracji, Kraków 2010, r. 9;
11. M. Kaczmarczyk, Nieposłuszeństwo obywatelskie a pojęcie prawa, Warszawa 2010, r. I;
12. M. Karwat, Figuranctwo jako paradoks uczestnictwa, Warszawa 2004 r. III;
13. T. Kaźmierczak, M. Rymsza, Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna, ISP, Warszawa 2007;
14. Konflikt i porozumienie. Psychologiczne podstawy demokracji deliberatywnej, pod red. J. Reykowskiego, Warszawa 2007;
15. P. Kubicki, Ruchy miejskie w Polsce, Kraków 2020;
16. Ł. Łotocki, Integracja i dyskryminacja – krajobraz 2009, ISP, Warszawa 2009, r. 2;
17. M. Miessen, Koszmar partcypacji, Warszawa 2013;
18. Christopher W. Moore, Mediacje. Praktyczne strategie rozwiązywania konfliktów, Warszawa 2009;
19. Organizacje pozarządowe. Dialog obywatelski. Polityka państwa, M. Rymsza (red.), Warszawa 2008;
20. Partycypacja polityczna, red. M. Marczewska-Rytko, Lublin 2020;
21. Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej, red. A. Olech, ISP, Warszawa 2011;
22. Partycypacja publiczna w praktyce. Dwa modele zwiększania uczestnictwa mieszkańców w podejmowaniu decyzji, red. A. Olech, ISP, Warszawa 2013;
23. Poprawność polityczna – równość czy wolność, R. Stefański (red.), Toruń 2007;
24. Przepis na uczestnictwo. Diagnoza partycypacji publicznej w Polsce, t. 2, red. A. Olech, ISP, Warszawa 2013;
25. R. Putman, Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Warszawa 2008;
26. R. Putman, Demokracja w działaniu, Kraków 1995, r 6;
27. Samoorganizacja społeczeństwa polskiego III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie, P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.) IFIS PAN, Warszawa 2004;
28. Społeczeństwo obywatelskie, pod red. W. Bokajły i K. Dziubki, Wrocław 2001;
29. Stan i perspektywy demokracji bezpośredniej w Polsce, red. M. Marczewska-Rytko, Lublin 2010;
30. L. Szczegóła, Bierność obywateli. Apatia polityczna w teorii demokratycznej partycypacji, Warszawa 2013;
31. P. Sztompka, Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Warszawa 2008;
32. M. Theiss, Krewni-znajomi-obywatele. Kapitał społeczny a lokalna polityka społeczna, Toruń 2007;
33. J. Waszkiewicz, Jak Polak z Polakiem. Szkice o kulturze negocjowania, Warszawa, 1997;
34. Uwarunkowania i mechanizmy partycypacji politycznej, red. M. Rachwał, Poznań 2017;
35. Zielona księga wsparcia partycypacji publicznej w Polsce, ISP, Warszawa 2013;

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 4100-6SUCZWŻSP w USOSweb