Planowanie przestrzenne 4030-PP

Wykłady

1. Planowanie przestrzenne – definicja, zakres, relacje z zagospodarowaniem przestrzennym, polityką
i gospodarką przestrzenną, urbanistyką i ruralistyką. Podstawowe uwarunkowania procesu
planowania: alternatywne modele planowania przestrzennego w ujęciu metodycznym i
historycznym, koncepcje ekstensywnego i intensywnego zagospodarowania, uwzględnianie oraz
ograniczenia sposobu użytkowania własności, społeczne i demograficzne aspekty wyboru rozwiązań.

2. Wieloaspektowość planowania, zagospodarowania, rozwoju regionalnego i zagadnień
środowiskowych – kompetencje i działy administracji rządowej. Planowanie przestrzenne na szczeblu
samorządowym, udział administracji niezespolonej, rządowej oraz służb specjalistycznych w
procedurze planistycznej.

3. Prawne źródła: struktura aktów prawnych, zasady redakcyjne części normatywnej, symbolika i
odwołania do aktów powiązanych, bazy aktów prawnych (ISAP), Standaryzacja i normalizacja
techniczna (normy krajowe, zagraniczne, europejskie). Rozwój ustawodawstwa i przepisów
planistycznych.

4. Rola informacji przestrzennej (SIP) w kształtowaniu i optymalizacji rozwiązań planistycznych: bazy i
źródła opracowań kartograficznych, danych administracyjnych, topograficznych, geomorfologicznych,
geologicznych, hydrograficznych i hydrogeologicznych, środowiskowych. Wybrane źródła danych
środowiskowych dla planowania miejscowego i planów zabudowy: dokumentacje, mapy, atlasy:
geologiczno – inżynierskie, opracowania i bazy danych hydrologiczno – metrologicznych. Zbiory
danych przestrzennych do sporządzania dokumentów planistycznych, metadane infrastruktury
przestrzennej, zasady aktualizacji i udostępniania. Tworzenie Rejestru Urbanistycznego, zawartość
(plany, uchwały, wnioski, zarządzenia, rozstrzygnięcia, wyroki, projekty aktów, programów, uchwał),
system teleinformatyczny, nieodpłatność, jawność.

5. Specyfika planowania przestrzennego w podstawowych jednostkach podziału terytorialnego
(miastach i gminach). Dokumenty planistyczne: opracowania studialne (SUikZP do 2023 r.),
opracowania ekofizjograficzne, strategie rozwoju gminy (miasta). Plan ogólny gminy (od 2023 r.):
uwarunkowania rozwoju przestrzennego gminy, strefy planistyczne, chłonność terenów
niezabudowanych, gminne standardy (urbanistyczne, dostępności infrastruktury społecznej)
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, miejscowe plany rewitalizacji, decyzje o
lokalizowaniu inwestycji celu publicznego, decyzje o warunkach zabudowy. Metodyka sporządzania i
tryb zatwierdzania dokumentów planistycznych. Rola wyspecjalizowanych służb, organów oraz
partycypacja społeczna w kształtowaniu rozwiązań planistycznych.

6. Uwarunkowania planowania zabudowy: analiza dotychczasowego zagospodarowania z
uwzględnieniem historycznej antropopresji, powiązania infrastrukturalne i komunikacyjne,
przestrzenna charakterystyka geologiczno – inżynierska. Standardy zagospodarowania w prawie
budowlanym i urbanistyce. Środowiskowe i historyczne uwarunkowania rozwoju urbanistycznego na
przykładzie aglomeracji miejskich (warszawskiej, śląskiej i in.) oraz miast średniej wielkości w kraju i
za granicą.

7. Specyfika planowania ponadlokalnego: syntezy studialne (koncepcje
przestrzennego zagospodarowania kraju, strategie rozwoju), Plany zagospodarowania
przestrzennego województw, audyty krajobrazowe. Wnioski dotyczące przeznaczenia i rezerwy
terenów inwestycji infrastrukturalnych o znaczeniu ponadlokalnym.

8. Środowiskowe aspekty w planowaniu ruralistycznym. Przykłady z uwzględnieniem regionalnych
uwarunkowań przyrodniczych. Kształtowanie funkcji rekreacyjnych terenów.

9. Rozwiązania planistyczne za granicą: w Unii Europejskiej i na świecie. Przykłady realizacji planów
ochrony środowiskowej terenów przed zagrożeniami antropogenicznymi.

10. Rola i kierunki rozwoju planowania przestrzennego. Udział specjalistów z zakresu ochrony
środowiska w kształtowaniu wymagań zrównoważonego rozwoju w pracach planistycznych –
dyskusja podsumowująca na podstawie treści programowych przedmiotu.

Ćwiczenia

1. Przygotowanie do analiz środowiskowych dla potrzeb planowania przestrzennego – przegląd
źródeł literaturowych. Korzystanie z bazy ISAP. Przegląd możliwości i zakresu pozyskiwania danych z
zasobów internetowych: Geoportal, Mapa geośrodowiskowa Polski (e-MGśP), Geoserwis, Bank
Danych Lokalnych (BDL), itp.- 2 h

2. Korzystanie z zasobu map w ujęciach arkuszowych: Mapy Geośrodowiskowej Polski – plansze A i B,
Mapy hydrogeologicznej Polski, Atlasów geologiczno – inżynierskich aglomeracji – 1 h

3. Wykonanie planu ogólnego gminy zgodnie z wytycznymi obowiązującej Ustawy o planowaniu
przestrzennym z wykorzystaniem oprogramowania GIS (ArcMap) – 12 h

4. Ocena geośrodowiskowych uwarunkowań planowania przestrzennego na obszarze wybranej
gminy (praca indywidualna w formie przygotowywanej prezentacji) – 6 h

5. Zajęcia praktyczne obejmujące prezentacje w terenie wybranych rozwiązań planistycznych oraz ich
środowiskowych uwarunkowań, wizyty studyjne itp. - 9 h