Ochrona wód powierzchniowych 4030-OWPOW
Zakres tematyczny:
Historia antropopresji na wody powierzchniowe
Zasoby i zasilanie wód powierzchniowych w kontekście zmian klimatu – znaczenie antropopresji na ekosystemy wodne i zlewnię - sposoby zwiększania retencyjności
Kryteria dobrej jakości wód powierzchniowych, główne przyczyny ich degradacji i społeczne uwarunkowania działań ochronnych
Ocena podatności ekosystemów wodnych na degradację
Modele funkcjonowania ekosystemów wód stojących, determinanty i skutki eutrofizacji
Ocena funkcjonowania ekosystemów wód stojących pod kątem elementów je zaburzających
Metody ochrony i rekultywacji zbiorników wodnych przeciwdziałające eutrofizacji i jej skutkom (oddziaływanie na biomasę fitoplanktonu typu top-down, bottom-up i bezpośrednie, działania w zbiorniku i w zlewni)
Biologiczne i fizyczne metody usuwania zanieczyszczeń
Unikalność ekosystemu rzecznego w kontekście jego funkcjonowania i ochrony – modele teoretyczne i ich zastosowanie; konsekwencje heterotroficzności
Funkcjonowanie różnych typów ekosystemów wód płynących i elementy kluczowe dla ich metabolizmu.
Skutki przekształceń hydromorfologicznych i ingerencji w korycie.
Współczesne metody zarządzania i renaturyzacji rzek.
Wpływ zbiorników zaporowych na ekosystemy rzeczne
Wody powierzchniowe w mieście jako metoda mitygacji skutków zmian klimatu
Ochrona, rekultywacja i odtwarzanie wód w mieście
Ramowa Dyrektywa Wodna i jej wdrażanie w Polsce – stan aktualny, perspektywy i potencjalne skutki
Wykorzystanie prawa krajowego do ochrony wód powierzchniowych
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie:
K_W01 podstawy zjawisk fizycznych, chemicznych, biologicznych i geologicznych zachodzących w przyrodzie
K_W02 w stopniu zaawansowanym związki i zależności między różnymi dyscyplinami nauk
przyrodniczych, a w szczególności relacje między przyrodą ożywioną i nieożywioną, zwłaszcza w kontekście ochrony środowiska.
K_W03 związki i zależności podstawowych aspektów ochrony środowiska opisywanej z punktu widzenia dziedziny nauk ścisłych i przyrodniczych oraz z punktu widzenia dyscypliny ekonomia i finanse.
K_W05 podstawy bioróżnorodności biologicznej i oddziaływania organizmów na środowisko, a także funkcjonowania ekosystemów.
K_W06 w zaawansowanym stopniu chemię w zakresie niezbędnym do opisu środowiska
przyrodniczego i podejmowania aktywnych działań związanych z ochroną środowiska,
w szczególności charakteryzuje pierwiastki biogeniczne; związki nieorganiczne i organiczne
oraz stany materii.
K_W07 w stopniu zaawansowanym rolę i znaczenie środowiska przyrodniczego, ze szczególnym uwzględnieniem roli wody i surowców mineralnych, dla funkcjonowania człowieka i jego zdrowia.
K_W08 różne skale, od globalnej, przez regionalną do lokalnej, problemów środowiskowych.
K_W11 w stopniu zaawansowanym techniki i technologie stosowane do pomiarów, monitoringu i analiz środowiska, zwłaszcza w kontekście ograniczania zanieczyszczenia środowiska w celu ochrony zdrowia ludzi i utrzymania równowagi ekologicznej.
K_W13 podstawy metod, technik i technologii, a także sposobów działania narzędzi i własności materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka, a także pozwalające na odtwarzanie utraconych walorów
przyrodniczych.
K_W18 proste i zaawansowane instrumentalne metody analityczne stosowane w badaniach
poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego.
K_W20 w stopniu zaawansowanym wiedzę o rodzajach zanieczyszczeń występujących w środowisku oraz metody przeciwdziałania ich występowaniu. P6S_WG
K_W21 normy prawne określające ochronę środowiska, praktykę ich interpretacji oraz zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej pogłębioną wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla ochrony środowiska.
Umiejętności: absolwent potrafi
K_U01 rozpoznawać elementy przyrody ożywionej i nieożywionej.
K_U03 stosować podstawowe techniki pomiarowe i analityczne wykorzystywane w ochronie
środowiska.
K_U05 korzystać z informacji źródłowych w języku polskim i angielskim (mapy, fotografie, wywiad, platformy internetowe, czasopisma branżowe), w szczególności w zakresie umożliwiającym podstawowe analizy, syntezy, podsumowania i opinie.
K_U06 wykonywać pomiary podstawowych parametrów fizycznych i chemicznych w środowisku.
K_U08 prowadzić proste obserwacje i pomiary w terenie lub w laboratorium, w szczególności łącząc metodologie różnych dyscyplin nauk ścisłych i przyrodniczych.
K_U09 interpretować sytuacje i zagrożenia związane z ochroną środowiska, w szczególności
w kontekście nauk o Ziemi i środowisku.
K_U10 oceniać zasoby i możliwości regeneracyjne przyrody.
K_U13 wykorzystywać instrumenty prawne i ekonomiczne w ograniczaniu antropopresji.
K_U16 podnosić własne kompetencje, w szczególności w zakresie ochrony środowiska.
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do
K_K01 upowszechniania zasad ochrony środowiska i angażowania się w edukację ekologiczną i zdrowotną.
K_K03 krytycznej weryfikacji informacji z literatury naukowej, platform internetowych, a szczególnie informacji dostępnej w masowych mediach, mających odniesienie do ochrony środowiska, szczególnie w kontekście nauk o Ziemi i środowisku.
K_K06 stosowania zasady efektywnego i oszczędnego gospodarowania zasobami.
K_K11 przeciwdziałania negatywnym czynnikom oddziałującym na środowisko.
Kryteria oceniania
Wykład: test jednokrotnego wyboru, zalicza 60% poprawnych odpowiedzi
Wykład: egzamin ustny
Ćwiczenia: projekt zaliczany na ocenę
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Winfried Lampert, Ulrich Sommer - Ekologia wód śródlądowych - PWN, 1996.
David Allan - Ekologia wód płynących - PWN, 1998.
Paweł Pawlaczyk (red.) - Renaturyzacja wód. Podręcznik dobrych praktyk renaturyzacji wód powierzchniowych - PGW Wody Polskie, 2020.
Ilona Biedroń - Katalog dobrych praktyk w zakresie robót hydrotechnicznych i prac utrzymaniowych wraz z ustaleniem zasad ich wdrażania - MGGP, 2018.
Julita A. Dunalska - Rekultywacja jezior - teoria i praktyka - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 2019.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: