Ochrona przyrody 4030-OCHP
1. Czym jest a czym nie jest ochrona przyrody; relacje z innymi dziedzinami wiedzy i gospodarki; biologia konserwatorska – podstawy naukowe ochrony przyrody.
2. Różnorodność biologiczna jako centralna koncepcja we współczesnej ochronie przyrody; miary różnorodności biologicznej, jej rola w funkcjonowaniu ekosystemów.
3. Zagrożenia różnorodności biologicznej na świecie: niszczenie i fragmentacja ekosystemów, inwazje biologiczne, zanieczyszczenia, wzrost populacji ludzkiej, nadmierna eksploatacja gatunków.
4. Ewolucja podejścia do ochrony przyrody, zmiana paradygmatów; motywy ochrony przyrody. Polski i anglosaski model organizacji obszarowej ochrony przyrody.
5. Różne koncepcje (ochrony) przyrody: ochrona ekosystemów półnaturalnych, ochrona obszarów „dzikich”; różnorodność a naturalność. Ochrona przyrody a świadczenia (usługi) ekosystemowe: świadczenia zaopatrzeniowe, regulacyjne, podtrzymujące, kulturowe.
6. Ochrona gatunków zagrożonych, kategorie zagrożeń, czerwone listy gatunków; inne gatunki specjalnej troski: gatunki kluczowe, flagowe, parasolowe. Ochrona gatunków in situ i ex-situ; rola ogrodów botanicznych i zoologicznych w ochronie gatunkowej.
7. Ochrona ekosystemów – podejście holistyczne do ochrony przyrody, ochrona czynna i bierna; ochrona obszarowa; zarys metod i strategii stosowanych dla różnych ekosystemów – lasy umiarkowane, lasy tropikalne, mokradła, murawy, ekosystemy wodne.
8. Przegląd i charakterystyka obszarów chronionych w Polsce – ze szczególnym uwzględnieniem parków narodowych.
9. Restytucja zdegradowanych ekosystemów: cele restytucji przyrodniczej, zarys metod, odtwarzanie struktury i funkcji ekosystemów.
10. Ochrona zasobów genetycznych: genetyka a ochrona przyrody, kontrowersje wokół GMO, ochrona tradycyjnych ras zwierząt i odmian roślin uprawnych.
11. Ochrona przyrody a zmiany klimatyczne – zależności dwustronne.
12. Społeczny wymiar ochrony przyrody: rola organizacji pozarządowych, edukacja szkolna i społeczna w ochronie przyrody.
13. Ochrona przyrody w Polsce – rys historyczny, zarys obowiązującego prawa.
14. Europejska ochrona przyrody – uwarunkowania przyrodnicze i historyczne, podstawy prawne, realizacja; międzynarodowa ochrona przyrody – konwencje międzynarodowe (Konwencja Ramsarska, Konwencja CITES, Konwencja Bońska, Konwencja Klimatyczna)
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2025Z: | W cyklu 2024Z: |
Efekty kształcenia
Po odbyciu wykładów student:
- ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów ochrony przyrody;
- identyfikuje zagrożenia różnorodności biologicznej i potrafi określać kierunki działań zaradczych;
- zna katalog metod służących ochronie różnych typów ekosystemów i gatunków oraz priorytety w tym zakresie;
- ma wiedzę w zakresie cywilizacyjnych aspektów degradacji biosfery i konieczności godzenia rozwoju gospodarczego z wymogami ochrony środowiska przyrodniczego;
- zna podstawy prawne ochrony przyrody na poziomie międzynarodowym i krajowym, w tym obowiązujące zobowiązania międzynarodowe;
- zna skomplikowany, hierarchiczny system prawny i organizacyjny ochrony przyrody w Polsce, w tym zadania i kompetencje poszczególnych organów, a także rolę organizacji pozarządowych.
Kryteria oceniania
Egzamin ustny
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Symonides, E. Ochrona przyrody. WUW. 2014.
McNeely, J.A., Mainka S.A. Conservation for a new era. IUCN. 2009.
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody Dz.U. 2004 Nr 92, poz. 880 (z późniejszymi zmianami)
Aktualne akty wykonawcze do ustawy o ochronie przyrody, a zwłaszcza:
- listy gatunków chronionych;
- lista roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym;
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: