Ekologia stosowana 4030-ES-IL

Celem przedmiotu jest:
• rozumienie procesów ekologicznych w kontekście praktycznym.
• poznanie metod stosowanych w ochronie przyrody i zarządzaniu środowiskiem.
• umiejętność oceny wpływu działalności człowieka na ekosystemy.
• rozwój kompetencji w zakresie analizy danych środowiskowych i ich interpretacji.
• przygotowanie do pracy w instytucjach zajmujących się ochroną środowiska, planowaniem przestrzennym, edukacją ekologiczną czy monitoringiem przyrody.

W ramach zajęć będą poruszane następujące zagadnienia:
Wykłady
1. Ekologia jako dziedzina nauki. Życie na Ziemi i poziomy jego organizacji. Podstawy metodologii badań ekologicznych. Główne przyczyny ekstynkcji gatunków.
2. Struktura, organizacja i funkcjonowanie populacji. Liczebność populacji i jej dynamika. Interakcje wewnątrzpopulacyjne.
3. Koncepcja ekosystemu i różne sposoby opisu jego funkcjonowania. Historia biosfery, czynniki kształtujące życie na Ziemi. Zmiany klimatyczne jako czynnik przeprogramowujący funkcjonowanie biosfery.
4. Ewolucja strategii ochrony środowiska. Podstawowe pojęcia w zarządzaniu środowiskiem: gospodarowanie środowiskiem, korzystanie ze środowiska, użytkowanie środowiska, kształtowanie środowiska, usługi
5. System informacji o środowisku: bioindykacja, biomonitoring, sprawozdawczość, badania naukowe, informacja rządowa. Informacja ekologiczne w UE. Bazy danych o środowisku.
6. Ekologia krajobrazu, urządzanie krajobrazu wiejskiego i miejskiego, fragmentacja siedlisk, korytarze ekologiczne, strefy ripariowe.
7. Wpływ zamian środowiskowych na funkcjonowanie organizmów i ekosystemów: tolerancja ekologiczna, aklimacja, adaptacja, stabilność ekosystemów, sukcesja ekologiczna.
8. Gatunki inwazyjne i ich kontrola: przykłady, skutki ekologiczne i gospodarcze, metody zwalczania (prewencja, wczesne wykrywanie i szybka reakcja, metody mechaniczne, chemiczne, biologiczne, zarządzanie siedliskiem).
9. Zrównoważone rolnictwo i leśnictwo
10. Europejska polityka ochrony środowiska: cele, instytucje, ogólne zasady, podstawowe akty prawne.
11. Polityka ekologiczna Polski: programowanie, planowanie, finansowanie. Makrosystem społeczeństwo-gospodarka-środowisko: system zarządzający, narzędzia zarządzania, obiekt zarządzania.
12. Systemy zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwie: EMAS, ISO14001.
13. Znaczenie edukacji ekologicznej w systemie zarządzania środowiskiem. Udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji dotyczących środowiska.
Ćwiczenia
1. Wpływ substancji toksycznych na historię życia organizmów.
2. Modelowanie wzrostu liczebności populacji
3. Wpływ ilości dopływającej energii na funkcjonowanie ekosystemu.
4. Metody oceny różnorodności biologicznej.
5. Wykorzystanie porostów w biomonitoringu, skala porostowa, ekologiczne liczby wskaźnikowe (Ellenberga, Zarzyckiego).
6. Analiza wybranych przypadków katastrof środowiskowych: przyczyny, skutki, możliwości zapobiegania.
7. Porównanie stanu środowiska w Polsce i innych wybranych krajach w Europie i na świecie na postawie analizy danych z dostępnych baz.
8. Porównanie skuteczności różnych metod zwalczania gatunków inwazyjnych, teoria i przykłady praktyczne.
9. Porównanie tradycyjnych i ekologicznych metod gospodarowania. dobre praktyki w gospodarce rolnej i leśnej.
10. Cele i konsekwencje wprowadzenia Zielonego Ładu dla przedsiębiorców, obywateli, rolników, organizacji ekologicznych.
11. Analiza sukcesu lub porażki wybranych programów ekologicznych na przykładzie Polski i innych krajów na świecie.
12. System EMAS. Warsztaty z udziałem zaproszonego gościa (audytora systemu ISO i EMAS).
13. Projekt kampanii edukacyjnej i infografiki dotyczący wybranego aspektu ochrony środowiska.