Między Italią a Rzecząpospolitą. Szlaki kultury epok dawnych 4018-SEM56-CLASS
Przedmiotem wykładów, referatów i dyskusji są następujące zagadnienia:
1.Dwory renesansowe w Italii
- Mantua, Urbino, Florencja Medyceuszy: sylwetki polityków, artystów, literatów
- Styl życia, konwencje towarzyskie, kultura ludyczna
- Dzieła sztuki, muzyki i literatury w ośrodkach dworskich
- Baldassare Castiglione i jego zwierciadło dworu w Urbino
2. Dwory renesansowe w Rzeczypospolitej
- Dunajów uwieczniony przez Kallimacha
- Prądnik w opisie Górnickiego
- Wawel Jagiellonów.
2.Między Akademią Krakowską a Padwą
- Itineraria studentów i profesorów polskich do Italii
- Rola formacyjna Padwy
- Intelektualiści włoscy w Polsce
- Skutki ideowe i intelektualne relacji uniwersyteckich.
3. Iter Romanum Polonorum
– Związki duchowieństwa polskiego ze Stolicą Apostolską
- Inspiracje rzymskie w architekturze, malarstwie, muzyce religijnej
- Kariery europejskie hierarchów polskich – od Mikołaja Lasockiego i Zbigniewa Oleśnickiego do Stanisława Hozjusza.
4. Ścieżki franciszkańskie między Italią a Polską
- Melika i dramat – inspiracje franciszkańskie
- Bernardyni polscy
- Francesco Lismanino
5. Literatura polska wobec Italii. Kochanowski i inni
- Przekłady dzeił włoskich, parafrazy, emulacje
- Inspiracje estetyczne
- Petrarkizm łacinników i poetów języka polskiego
- Italianizm Kochanowskiego
6.Italofilia i italofobia XVI wieku – dyskusja o zjawisku kulturowym.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć student:
- ma podstawową wiedzę o miejscu i roli nauk humanistycznych, społecznych, ścisłych i przyrodniczych w kulturze dawnej i współczesnej,
- zna podstawową terminologię nauk humanistycznych i społecznych,
- zna terminologię z zakresu literaturoznawstwa, historii sztuki, teatru, filmu,
- zna zależności pomiędzy różnymi dyscyplinami humanistycznymi zajmującymi się badaniami dzieł sztuki w kulturze, socjologicznego kontekstu działalności kulturowej,
- zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji wytworów kultury w powiązaniu z tradycją,
- ma uporządkowaną wiedzę o podstawowych kierunkach myśli filozoficznej i społecznej w perspektywie historycznej i współczesnej,
- zna twórczość najważniejszych pisarzy, filozofów i teologów dawnych i współczesnych,
- ma podstawową wiedzę o najnowszych osiągnięciach metod badań interdyscyplinarnych w naukach humanistycznych, społecznych, ścisłych i przyrodniczych,
- zna podstawowe mechanizmy funkcjonowania języka i mowy w kontekście antropologicznym, socjologicznym i przyrodniczym,
- zna podstawowe metody interpretacji tekstu literackiego i filozoficznego oraz tekstualnego źródła historycznego,
- zna podstawowe metody analizy kulturoznawczej, historycznej, społecznej i filozoficznej w perspektywie historycznej,
- rozumie związki pomiędzy działaniami kulturowymi i przemianami w życiu społecznym,
- potrafi selekcjonować oraz interpretować informacje pochodzące z różnych źródeł tekstowych, ikonograficznych, elektronicznych,
- potrafi dokonywać analizy tekstów artystycznych, filozoficznych i socjologicznych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych oraz prezentować wyniki swych prac,
- posiada podstawowe umiejętności badawcze pozwalające na formułowanie problemów badawczych z zakresu humanistyki, filozofii, literatury i sztuki,
- potrafi uczestniczyć w konferencjach, sympozjach i dyskusjach na tematy literackie, artystyczne i filozoficzne,
- potrafi prezentować wyniki samodzielnej analizy problemów badawczych w formie ustnej, pisemnej i multimedialnej,
- potrafi przygotować prace pisemne: esej, rozprawka naukowa, recenzja, sprawozdanie naukowe w języku polskim oraz w jednym z języków kongresowych,
- potrafi samodzielnie zanalizować tekst pisemny i ustny o charakterze naukowym w języku polskim oraz w jednym z języków kongresowych,
- potrafi przygotować wystąpienie pisemne oraz ustne, uwzględniając poziom oraz potrzeby odbiorców,
- rozumie potrzebę nieustannego kształcenia po ukończeniu studiów,
- rozumie zasady, reguły oraz konieczność pracy zespołowej,
- rozumie dynamikę rozwoju naukowego, kulturowego i społecznego oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze,
- potrafi organizować i współpracować z grupą oraz zajmować w niej różne role społeczne,
- ponosi odpowiedzialność za ochronę dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i Europy,
- rozumie zasady tolerancji i różnic kulturowych,
- rozumie znaczenie bogactwa i dziedzictwa kulturowego Europy
Kryteria oceniania
Podstawowym kryterium oceny jest aktywne uczestnictwo w dyskusjach seminaryjnych, poparte znajomością literatury przedmiotu oraz wartość referatu.
Literatura
Dzieła
-L. Ariosto, Orland szalony, przełożył P. Kochanowski, oprac. R. Pollak, Wrocław 1965, BN II 150.
-Łukasz Górnicki, Pisma, t. 1-2, oprac. R. Pollak, Warszawa 1961;
-Jan Kochanowski, Dzieła polskie, oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1989 i nast.
-Torquato Tasso, Gofred albo Jerozolima wyzwolona, oprac. R. Pollak, Kraków 1920, 1921, 1923, BN II 4;
-Tenże, Gofred abo Jeruzalem wyzwolona, tłum. P. Kochanowski, Wrocław 1951.
Literatura przedmiotu (do indywidualnego wykorzystania)
-Historia literatury włoskiej, t. 1, Piotr Salwa, Krzysztof Żaboklicki, Warszawa 1997.
-Józef Andrzej Gierowski: Historia Włoch, Wrocław1986, s. 171.
Kazimierz Chłędowski, Dwór w Ferrarze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1958.
-Jerzy Adamski, Modele miłości i wzory człowieczeństwa, Szkice z literatury włoskiej, Kraków 1974.
-Henryk. Barycz, Spojrzenia w przeszłość polsko-włoską, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965. (Tu studia: Padwa i czasy padewskie Jana Kochanowskiego, Padwa siedemnastowieczna w życiu intelektualnym Polski, Studia włoskie Stanisława Orzechowskiego, Italofile i italofobi).
-Mieczysław Brahmer, Powinowactwa polsko-włoskie. Z dziejów wzajemnych stosunków kulturalnych, Warszawa 1980 (Wyd. 1.: Warszawa 1939).
-Tenże, W galerii renesansowej, Warszawa 1957.
-Sante Graciotti, „Lament świętokrzyski” a średniowieczna tradycja „Planctus Beatae Mariae Virginis”, w: O „Lamentu świętokrzyskiego” do „Adona”. Włoskie studia o literaturze staropolskiej, red. G. Brogi Bercoff, T. Michałowska, Warszawa 1995, s. 33-42.
-Italia, Venezia e Polonia fra Medioevo ed Età moderna, a cura di V. Branca e S. Graciotti, Firenze 1980.
-Inspiracje platońskie literatury staropolskie, pod red. A. Nowickiej Jeżowej i P. Stępnia, Warszawa 2000.
-Italia, Venezia e Polonia tra Umanesimo e Rinascimento, a cura di M. Brahmer, Wrocław 1967;
-Jadwiga Kotarska, hasło Petrarkizm w: Słownik literatury staropolskiej, red. T. Michałowska, Ossolineum, Wrocław 1998.
-M. Lenart, Patavium, Pava, Padwa. Tło kulturowe pobytu Jana Kochanowskiego na terytorium Republiki Weneckiej, Warszawa 2013
-Literatura staropolska w kontekście europejskim. (Związki i analogie). Materiały konferencji naukowej poświęconej zagadnieniom komparatystyki (27-29 X 1975), red. T. Michałowska i J. Ślaski, Ossolineum, Wrocław 1977.
-Andrzej Litwornia, Petrarka w kulturze przedromantycznej Polski. Rekonesans, w: Barok polski wobec Europy. Kierunki dialogu, pod red. A. Nowickiej-Jeżowej, ANTA, Warszawa 2003, s. 333.365.
-Łukasz Górnicki i jego włoskie inspiracje, red. p. Salwa, Warszawa 2005.
Władysław Pociecha, królowa Bona 1494-1557. Czasy i ludzie Odrodzenia, Poznań 1958.,
-R. Pollak, Ze studiów nad Gotfredem Tassa-Kochanowskiego. Spolszczenia, Lwów 1917, Kraków 1920; ”Gofred” Tassa-Kochanowskiego", Poznań 1922, wyd. 2. przejrzane i uzupełnione, Wrocław 1973;
-Tenże, Ze studiów nad staropolskim przekładem “Orlanda Szalonego”, Wrocław 1952.
-P. Stępień, Lament świętokrzyski, oraz Żołtarz Jezusów, w: Tenże, Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach, Wyd. Wydziału Polonistyki, Warszawa 2003, s. 221-257.
-Jan Ślaski, Wokół literatury włoskiej, węgierskiej i polskiej w epoce renesansu. (Szkice komparatystyczne), Warszawa 1991.
-T. Ulewicz, Iter Romano-Italicum Polonorum czyli O związkach umysłowo-kulturalnych Polski z Włochami w wiekach średnich i renesansie, Kraków 1999
-S, Windakiewicz, Padwa. Studium z dziejów cywilizacyi polskiej, Czas: Kraków 1891;
-M. Wojtkowska-Maksymik, „Gentiluomo cortigiano” i „dworzanin polski”. Dyskusja o doskonałości człowieka w „Il Libro del Cortigiano” Baldassarra Castiglionego i w „Dworzaninie polskim” Łukasza Górnickiego, IBL, Warszawa 2007.
-Włochy a Polska. Wzajemne spojrzenia, red. J. Okoń, Łódź 1998.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: