Detektywi wielcy i mali. Ewolucja postaci w literaturze i telewizji 4018-KON190-CLASS
Popularność serii telewizyjnych wywodzi się z głodu narracji, odwiecznej ludzkiej ciekawości, co dalej? Seriale kryminalne zawierają naturalne napięcie dramatyczne i bohaterów, od których zależy znalezienie winnych przestępstwa i zadośćuczynienie. Elementem popularności tego typu serii jest przywiązanie odbiorców do archetypów i rozpoznawalnych bohaterów, najczęściej pozytywnych: utalentowanych, przebiegłych, doświadczonych, wyjątkowych, znawców natury ludzkiej, stąd często nietuzinkowych osobowości i ekscentryków. W XIX-XX wieku wraz z rozpowszechniającą się alfabetyzacją, rozwojem czytelnictwa, prasy i rozwojem powieści w ogóle, w tym powieści w odcinkach publikowanych w prasie, zaczyna się rozwój powieści kryminalnej w różnych jej odmianach i z charakterystycznymi dla nich postaciami. Doniesienia o zbrodniach, procesach, przestępcach i ofiarach należą do tematyki najbardziej przez masową publiczność pożądanych. Nowe technologie informacyjne interesują się szczególnie tą ulubioną tematyką i tworzą własne odmiany narracyjne wątków kryminalnych: seriale radiowe poprzedzają seriale telewizyjne, które w stosunkowo krótkim czasie stają się jednym z najpłodniejszych gatunków audiowizualnych. Zakres tematyki i odmian tych seriali jest znaczny, podobnie jak zakres literatury kryminalno-detektywistycznej, z której wyrosły. Seriale z powtarzającą się postacią detektywa będą wyróżniane pod kątem tematyki, tzn. epoka i miejsce akcji oraz charakter postaci, w tym podstawowy, taki jak płeć i wiek oraz psychologicznie i zawodowo zniuansowany.– a omawiane pod względem wartości warsztatowych, społecznych, poznawczych. Uczestnicy zajęć będą od samego początku poświęcać ich część na zbiorową pracę nad indywidualnymi pomysłami serii z wybranymi postaciami i nad próbą ich nowatorskiego ujęcia.
Biorąc po uwagę obowiązkową obecność na zajęciach (30 godzin), czytanie lektur i pisemną pracę zaliczeniową, student poświęci w sumie na osiągnięcie celów dydaktycznych zajęć około 60 godzin.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu seminarium student zdobywa następujące efekty kształcenia:
Wiedza:
• zna podstawowe metody interpretacji dzieła audiowizualnego, w tym również analizy warstwy językowej, genezy literackiej i postaci takiego dzieła
• zna historię rozwoju gatunków literackich na przestrzeni wieków i wyrosłych z nich gatunków telewizyjnych oraz typów bohaterów wspólnych dla obu
• zna teoretyczne podstawy adaptacji literatury i postaci literackich na ekran telewizyjny
• opanował podstawy podejścia interdyscyplinarnego w badaniach medioznawczych
• rozumie różnice procesu twórczego w literaturze i w masowej kulturze audiowizualnej
• rozumie wymogi i przebieg procesu twórczego
• rozumie zjawisko popularności i funkcji społecznych dzieła kultury masowej i jej bohaterów.
Umiejętności:
• stosuje podstawowe ujęcia teoretyczne i paradygmaty w interpretacji kulturowej omawianych dzieł i postaci
• stosuje wiedzę o procesach twórczych i roli postaci w interpretacji dzieła audiowizualnego.
• identyfikuje i analizuje potrzeby odbiorców serii telewizyjnej w stosunku do postaci detektywa opartej na wzorcu literackim i będącej częścią kultury masowej oraz odnosi je do zjawiska popularności i sukcesu dzieła i postaci.
• tworzy własny pomysł na serię telewizyjną z postacią detektywa zaczerpniętą z literatury detektywistycznej, według określonych kryteriów, znaczenia dla odbiorców i popularności.
• utrwala i poszerza znajomość języka angielskiego w zakresie języka używanego w twórczości medialnej.
Kompetencje społeczne:
• ma świadomość dynamicznego rozwoju kultury i pojawiania się nowych metod i paradygmatów badawczych
• rozumie potrzebę i zasady pracy zespołowej w grupie interdyscyplinarnej
• potrafi ułożyć i zrealizować plan pracy własnej, będącej wkładem w dane zajęcia, zgodnie z wytycznymi prowadzącego
• potrafi aktywnie uczestniczyć w dyskusji i innych zbiorowych ćwiczeniach twórczych
• umacnia nawyk kurtuazyjnej wymiany poglądów i gotowości wysłuchania zdania i rady innych
aktywnie śledzi wydarzenia kulturalne w Polsce i na świecie.
Kryteria oceniania
Na podstawie udziału wykładzie interaktywnym (10%), udziału w analizie, krytyce i ocenie materiałów filmowych i tekstów wybranych (20%). Regularna praca nad projektem twórczym i udział w pracy zespołowej nad pomysłami (20%). Przygotowanie i złożenie terminowe własnych projektów i udział w ich analizie, krytyce i ocenie (50 %).
Literatura
Zestaw tekstów przygotowany przez prowadzącego.
Costanzo Cahir, Linda. Literature into Film: Theory and Practical Approaches. Jefferson, NC: McFarland & Co., 2006.
Featherstone, Simon. Twentieth-Century Popular Culture and the Forming of English Identity. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2009.
Godzic, Wiesław. Telewizja i jej gatunki. Kraków: Universitas, 2004.
– . Telewizja jako kultura. Wyd. II popr. Kraków: RABID, 2002.
Haydock, Nickolas. Movie Medievalism. The Imaginary Middle Ages. Jefferson, NC: McFarland & Co., 2008.
Hopfinger, Maryla. Doświadczenia audiowizualne. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2003.
Hutcheon, Linda. A Theory of Adaptation. Abingdon: Routledge, 2006.
Knight, Stephen. Crime Fiction 1800-2000: Detection, Death, Diversity. Basingstoke: Palgrave, 2004.
McCabe, Janet and Kim Akass (eds). Quality TV: Contemporary American Television and Beyond. London: I B Tauris, 2007.
McCaw, Neil. Adapting Detective Fiction: Crime, Englishness and the TV Detectives. London: Continuum, 2011.
Mittell, Jason. Genre and Television: From Cop Shows to Cartoons in American Culture, New York: Routledge, 2004.
Naremore, James. Film Adaptation. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press, 2000.
Polskie seriale telewizyjne 2005. Studium antenowe. Pod redakcją Jerzego Uszyńskiego. Warszawa: Telewizja Polska S. A., 2005.
Rowland. Susan. From Agatha Christie to Ruth Rendell: British Women Writers in Detective and Crime Fiction. Basingstoke: Palgrave, 2001.
Sanders, Julie. Adaptation and Appropriation. Oxford: Routledge, 2006.
The Perfect TV Detective. BBC Scotland, 2008. Documentary.
Storey, John. Cultural Theory and Popular Culture: An Introduction. 5th ed. Essex: Pearson Education Ltd, 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: