- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Emergencja, ewolucja, ludzkość 4016-EMEL-OG
Tak ludzie, jak i ich otoczenie są produktem ewolucji. Biologiczna ewolucja, czyli ewolucja genów i organizmów, ukształtowała ludzi jako gatunek biologiczny. Uformowała też wszystkie inne gatunki istot żywych, z którymi pozostajemy w różnorodnych interakcjach. Jest zatem odpowiedzialna za całą złożoność Ziemskiej przyrody. Ewolucja memów, znacznie szybsza od biologicznej, odpowiada za nasze środowisko kulturowe, sztukę, naukę i technikę - w szczególności także informatykę.
Emergencja to ogólna cecha tzw. układów złożonych powodująca, że są one nieredukowalne - z praw opisujących ich elementy składowe nie wynikają logicznie właściwości i zachowania systemu jako całości. Taką nieredukowalną nową jakość, objawia się często zarówno w naturalnych jak i sztucznych lub wręcz wirtualnych (np. CA-cellular automata) systemach jako zdolność do samoorganizacji, a nawet do ciągłego wzrostu złożoności systemu.
Ogólne zasady ewolucji: "dziedziczność", "mutacja", "selekcja" tłumaczą właściwości emergentne szerokiej klasy systemów złożonych od układów makrocząsteczek chemicznych poprzez organizmy i ich wytwory, aż po całkowicie sztuczne systemy tworzone ostatnio w biologii molekularnej i informatyce, a także na ich styku.
W ramach zajęć przedstawiona zostanie "ogólna teoria ewolucji" jako interdyscyplinarne narzędzie pojęciowe stawiające w nowym świetle wiedzę biologii ewolucyjnej, ekologii, paleontologii, antropologii, psychologii oraz nauk społecznych, a nawet lingwistyki i etnografii - dziedzin humanistyki. Zasady rządzące ewoluującymi systemami zostaną przedstawione na przykładach biologicznych oraz zjawiskach analogicznych występujących w innych klasach systemów. Szczególny akcent położony będzie także na znaczenie symulacji komputerowych życia w jego różnych aspektach nazywanych czasem AL. (Artificial Life).
Wymagania wstępne od studenta: Zajęcia przeznaczone są dla zainteresowanych tematyką ewolucji studentów starszych lat oraz doktorantów. W związku z ich interdyscyplinarnym charakterem (ewolucja w ujęciu biologii teoretycznej, historia życia na Ziemi, antropogenezą, ewolucją kultury, memetyką, a także "styk" biologii i informatyki: CA, GA, AL) wskazane jest pewne "otrzaskanie" słuchaczy nie tylko z terminologią biologiczną, ale także informatyczną.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
Podstawowa (jedna z dwu):
1. Marcin Ryszkiewicz "Ewolucja. Od Wielkiego Wybuchu do Homo sapiens", Prószyński i S-ka 2000
2. John Maynard-Smith, Eörs Szathmary "Tajemnice przełomów ewolucji - od narodzin życia do początków mowy ludzkiej", PWN 2000
Uzupełniająca (co najmniej jedna z tej listy):
3. Richard Dawkins "Samolubny gen" Pruszyński i ska 1996 (-2003)
4. lub "Ślepy zegarmistrz" PIW 1994
5. lub "Fenotyp rozszerzony" Pruszyński i ska 2003
6. Marcin Ryszkiewicz "MIESZKAŃCY ŚWIATÓW ALTERNATYWNYCH" Wiedza Powszechna, 1987
lub "Jak zostać człowiekiem - przepis ewolucyjny" Iskry w 1989 albo wznowienie "Przepis na człowieka" CiS, 1996
7. Mariusz Biedrzycki, "Genetyka kultury", Pruszyński i spółka 1998
8. Richard Brodie, "Wirus umysłu", TeTa Publishing 1997
9. Susan Blackmore "Maszyna memowa", Rebis 2002
10. Steven Pinker "Tabula rasa - spory o naturę ludzką", GWP, 2005 (dla ambitnych, choćby ze względu na objętość)
11. Wężowicz-Ziółkowska D. "Moc narrativum", Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008
12. Ian Stewart, Jack Cohen, Terry Pratchett "Nauka Świata Dysku cz. 1" Pruszyński i ska 2000-2005
13. oraz www.memetyka.pl
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: