Europejski świat idei, wyobrażeń i wartości od Średniowiecza do Ponowoczesności 4003-WAR-ADZ

Celem zajęć jest próba uchwycenia w perspektywie historycznej najciekawszych i najbardziej charakterystycznych elementów europejskiej kultury umysłowej (tytułowe idee, wyobrażenia i wartości). Przedmiotem refleksji będą nie tylko źródła pisane, ale i świadectwa audiowizualne: mapy, ryciny, utwory muzyczne. Sama refleksja nie będzie ograniczać się do analizy zabytków. Tam, gdzie będzie to możliwe, przewidziane są pokazy oraz ćwiczenia praktyczne, mające uczynić Przeszłość mniej odległą (rekonstrukcja procesu heretyka, eksperymentu alchemicznego, podróży na księżyc itp. wedle dawnych norm i wyobrażeń).

Tematy:
1) Koniec Europy czy kres europocentryzmu? Bitwa pod Cuszimą i Zmierzch Zachodu.
2) Bilans otwarcia: Europa wczesnośredniowieczna i świat cywilizowany.
3) Praca u podstaw. Ład religijny średniowiecznej Europy, jego budowniczowie, obrońcy i wrogowie.
4) Między ciekawością a strachem. Samoświadomość "człowieka Renesansu".
5) Nauka i wyobraźnia w kulturze Baroku.
6) Laickość jako wartość chrześcijańska. Spory o miejsce religii w poreformacyjnej Europie.
7) Inkwizytorzy, cenzorzy, policyści - teoria i praktyka nadzoru nad społeczeństwem nowożytnym.
8) Utopia - teorie i praktyki (od XVIII do XX wieku).
9) Idea indywidualizmu, jej apologeci i krytycy.
10) Panowanie nad przyrodą a panowanie nad wiedzą: jak uniezależniały się od siebie nauka i religia.
11) Feminizm - przyczyny i skutki.
12) Czy możliwy jest liberalizm ponowoczesny?