Mikroświaty 4003-MIKR-OG

Ruch anty-korporacyjny rozwija się na świecie i w Polsce od dekad. To element szerszego zjawiska antykapitalizmu, a także anty i alter-globalizacji. Organizacje pozarządowe, reprezentujące różne ideologiczne orientacje, podnoszą wiedzę i świadomość negatywnych konsekwencji ich działania, a czasami całego systemu korporacji, który ma rzekomo wspierać interesy jedynie dużych przedsiębiorstw, zdolnych do rywalizacji na rynkach globalnych. W funkcjonowaniu korporacji upatruje się zagrożeń dla demokracji, instytucji państwa i dobra publicznego. Korporatokracja ma blokować rozwój technologiczny i przyczyniać się raczej do akumulacji aktywów i praktyk rentierskich niż wytwarzania dóbr oraz usług. Korporacje krytykowane są także za promowanie kultury konsumpcjonizmu, upatruje się w nich źródło nierówności, wyzysku i problemów środowiskowych, dezinformacji, nepotyzmu, korupcji itp.

W Polsce liczne organizacje pozarządowe podejmują w tym obszarze działalność krytyczną, protestacyjną i innowacyjną. Należą do nich zrzeszenia pracownicze (np. Inicjatywa Pracownicza), ngo’sy ochrony środowiska (Extinction Rebellion, Greenpeace), sprawiedliwego handlu Fair Trade – Koalicja Sprawiedliwego handlu), alternatywnej ekonomii społecznej i współdzielenia (Banki czasu, Barter System; Polska Sieć Dochodu Podstawowego), ruchy ochrony praw obywatelskich (Amnesty International) i liczne lokalne inicjatywy. Wszystkie te działania próbują na różne sposoby przeciwdziałać negatywnym konsekwencjom działania korporacji, a także tworzą coś co nazywamy tu anty-korporacyjnym ruchem społecznym. Podnoszony jest argument, że polityka korporacji ma także negatywny wpływ na zdrowie publiczne, załamanie lokalnych gospodarek i więzi społecznych, a także wykorzystywanie najsłabszych, w tym imigrantów.

Nie rozstrzygając czy argumenty te są słuszne, seminarium będzie obejmować: 1/. po pierwsze, refleksję nad genezą ruchów anty-korporacyjnych w Polsce i na świecie (neoliberalizm, globalizacja, transformacja), analizę wpływu korporacji na demokrację i decyzje polityczne, refleksję nad lokalnymi społecznościami w kontekście rozwoju korporacji, kampaniami i strategiami anty-korporacyjnymi, etyką korporacyjną i nadużyciami, znaczeniem ekonomii solidarnościowej i innych alternatyw dla kapitalizmu korporacyjnego, rolą mediów głównego nurtu i mediów społecznościowych w przedstawianiu ruchów anty-korporacyjnych, rolą korporacji w kryzysie klimatycznym, wpływie kryzysów na rozwój korporacji i postaw anty-korporacyjnych. 2/. Po drugie, proponujemy cykl spotkań z przedstawicielami różnych organizacji pozarządowych działających w tym obszarze.3/. Po trzecie, w końcu, wspólną pracę nad przygotowaniem i przeprowadzeniem badań na temat anty-korporacyjnych postaw obecnych w wybranych inicjatywach społecznych i szerszego zjawiska, które nazywamy ruchem anty-korporacyjnym. Tak jak w ubiegłych latach proponuję tu dyskusje, obmyśliwanie pytań, wskazywanie interesujących zagadnień badawczych i dylematów oraz badania terenowe. Chciałbym także, aby ten zbiorowy wysiłek przyniósł wspólną publikację naukową.