Unia Europejska w nowym porządku światowym 4003-EU-L36-UEPS

fakultatywne

w sali

Wyłoniona na pewnym etapie integracji europejskiej, w traktacie z Maastricht Unia Europejska (UE) jest unikatowym podmiotem na scenie globalnej. Nie jest ani państwem, ani klasyczną organizacją międzynarodową. Jest za to, niestety nie dokończoną, próbą zbudowania podmiotu ponadnarodowego, jakiegoś nowego rodzaju federacji, a zarazem wspólnotą wartości (zdefiniowanych w tzw. kryteriach kopenhaskich). W wyniku ostatnich zmian, a nawet turbulencji na scenie globalnej, jak powrót do władzy administracji Donalda Trumpa w USA, który już za pierwszej kadencji (2017-2021) rozpoczął politykę siły i wielkomocarstwową rywalizację (hard power), co natychmiast postawiło nowe wyzwania przed UE jako soft power, ale też takie wydarzenia, jak Brexit, pandemia COVID-19 czy pełnoskalowa rosyjska agresja na Ukrainie łącznie sprawiają, iż UE znajduje się w zupełnie nowym położeniu i otoczeniu międzynarodowym. Celem tego wykładu jest wyjaśnienia i pokazania, jakie nowe wyzwania stanęły przed UE i jej państwami członkowskimi; oraz jakie są niezbędne środki zaradcze, by się dostosować do tych zupełnie nowych uwarunkowań. Wymaga to przedłożenia słuchaczom dogłębnej analizy tak procesów wewnętrznych, jak też zachodzących na zewnątrz UE, w tym w jej bezpośrednim sąsiedztwie (Ukraina, Bliski Wschód), jak też na scenie globalnej (narastająca rywalizacja USA - Chiny, kwestia Rosji, problem światowego Południa). UE, chcąc przetrwać i pozostać znaczącym graczem na międzynarodowej scenie, musi bowiem na te wyzwania znaleźć odpowiednie rozwiązania i szukać sposobów wyjścia z niewątpliwie trudnej sytuacji w jakiej się znalazła. wyjścia. Ten wykład ma też śłużyć sugerowaniu, jakie powinny być te sposoby.

Po zakończeniu kursu jego słuchacz powinien:
Wiedza
- umieć zdefiniować rolę UE na scenie globalnej
- zdołać określić znaczenie UE na scenie międzynarodowej
- być zdolnym do wykazania, jakim podmiotem jest UE
- móc określić, jakie jest aktualne znaczenie UE w wiecie - w wymiarze politycznym, gospodarczym, bezpieczeństwa czy cyberprzestrzeni

Umiejętności
- posiadać zdolność do zabrania samodzielnego głosu nt. rolu UE w świecie
- potrafić zdefiniować, jaką rolę pełni i powinna pełnić UE na globie
- umieć samodzielnie określić, jakie są słabe i mocne punkty w obecnym działaniu UE w sferze międzynarodowej
- mieć własną opinię nt. największych wyzwań obecnego świata pogrążonego najwyraźniej w turbulencjach
- być zdolnym do określenia globalnej roli UE w obecnym świecie

Postawa
- być samodzielnym w ocenie roli UE na globie
- mieć świadomość, jak poważne wyzwania stanęły na integracyjnej ścieżce, a zarazem bronić jej osiągnięć
- mieć pozytywny wpływ na otoczenie oraz w toczących się, często ostrych debatach na temat przyszłości projektu integracji europejskiej

Ash Timothy Garton, Krastev Ivan, Leonard Mark, United West divided from the rest: Global public opinion one year into Russia’s war on Ukraine, ECFR, 22 February 2023: https://ecfr.eu/publication/united-west-divided-from-the-rest-global-public-opinion-one-year-into-russias-war-on-ukraine/
- Castells Manuel et all (Eds.), Europe’s Crises, Polity. Cambridge – Medford MA 2018
- Drozdiak William, Fractured Continent. Europe’s Crises and the Fate of the West, W.W. Norton and Company, New York – London 2017
- Grosse Tomsz Grzegorz, Pokryzysowa Europa. Dylematy UINii Europejskiej, PISM Warszawa 2018
- Kissinger Henry, Global Order, Penguin – different editions
- Krastev Ivan, After Europe, Combined Academic Publ. 2020
- Krastev Ivan, Holmes Stephen, Światło, które zgasło, Wyd. Krytyklki Politycznej, Warszawa 2020
- Lo Bobo, The Ukraine effect: demise or rebirth of the global order? 11 May 2023, Lowy Institute – Analyses: https://www.lowyinstitute.org/publications/ukraine-effect-demise-or-rebirth-global-order
- Menon Shivshankar, India and Asian Geopolitics. The Past, Present, Penguin – Random House, New Delhi 2021
- Point of No Return? The Transformation of the Global Order After The Russian Invasion on Ukraine, PISM, Warsaw, May 2023: https://www.pism.pl/publikacje/point-of-no-return-the-transformation-of-the-global-order-after-the-russian-invasion-of-ukraine
- Roubini Nouriel, Megazagrożenia, Prześwity, Warszawa 2023
- Tharoor Shashi, Saran Samir, The New World Disorder and the Indian Imperative, Aleph, New Delhi 2020
- World Order after Cobid-19: https://www.csis.org/analysis/world-order-after-covid-19
- Yang Jiemian, Major Power Relations in a Post-Pandemic World Order, „China Quarterly of International Strategic Studies”, World Scientific, vol. 06., No. 01 (2020): https://www.worldscientific.com/doi/10.1142/S2377740020500074

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 4003-EU-L36-UEPS w USOSweb