Europa - dzieje cywilizacji 4003-EU-L36-EDC
Konwersatorium „Europa - dzieje cywilizacji' poświęcone jest analizie wybranych wątków z historii materialnej i niematerialnej kultury europejskiej, które odzwierciedlają charakter i przemiany cywilizacji europejskiej. Kontekstem dla rozważań nad Europą jako cywilizacją z własną historią, oraz nad współczesnymi wyzwaniami, z którymi Europa się mierzy, a które są tej historii skutkami, są wybrane zjawiska w kulturze, wybrane dzieła sztuki europejskiej i inne kulturowe artefakty od średniowiecza po XXI wiek.
Zajęcia proponują spojrzenie problemowe na cywilizację europejską w ujęciu historycznym i współczesnym. W ramach konwersatorium omawiane są te elementy kultury, które historycznie budowały europejskie kody kulturowe i spójność cywilizacji europejskiej, jak i te, które często rozwijając się na jej peryferiach, stanowiły o jej różnorodności. W zależności od dynamiki i przebiegu zajęć, w ramach konwersatorium przybliżone zostaną także współczesne wyzwania i zjawiska w kulturze europejskiej, których źródła leżą w historii cywilizacji europejskiej takie jak: problem dekolonizacji europejskich muzeów oraz kwestia zwrotu dzieł sztuki i artefaktów do krajów pochodzenia z krajów-dawnych kolonii europejskich, fenomen nowych form aktywizmu i ich wpływ na instytucje kultury, kwestia neutralności artystów i instytucji kultury w kontekście współczesnych kryzysów, wojen i konfliktów na świecie.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu konwersatorium studentka/student w zakresie wiedzy:
- posiada rozszerzoną wiedzę na temat historycznych zjawisk w kulturze materialnej Europy, prądów artystycznych oraz dzieł sztuki i artefaktów kulturowych istotnych dla rozumienia fenomenu Europy jako cywilizacji i jako przestrzenni kulturowej;
- posiada wiedzę na temat historycznych kontekstów i uwarunkowań zjawisk w kulturze oraz ich funkcjonowania w ramach cywilizacji europejskiej;
- posiada wiedzę na temat współczesnych dyskusji, napięć i sporów o kulturę i cywilizację europejską.
Po zakończeniu konwersatorium studentka/student w zakresie umiejętności:
- potrafi umieścić zdobytą wiedzę w kontekście politycznej i społecznej historii Europy oraz w kontekście przemian cywilizacyjnych w Europie;
- rozumie i potrafi wskazać na przykładach wpływ kultur pozaeuropejskich na kulturę i sztukę w Europie oraz na sposób widzenia i rozumienia świata przez Europejczyków;
- potrafi na przykładach pokazać i omówić zjawisko dyfuzji kulturowej w Europie i transmisji zjawisk kulturowych z centrów do peryferii;
- potrafi zarysować historyczny kontekst współczesnych napięć w kulturze i powiązać je z dziejami cywilizacji europejskiej.
Po zakończeniu konwersatorium studentka/student w zakresie kompetencji społecznych:
- potrafi formułować samodzielne opinie w oparciu o pozyskaną na zajęciach wiedzę;
- potrafi sformułować swoje stanowisko w dyskusjach wokół aktualnych zjawisk w kulturze;
- potrafi zabierać głos w dyskusji, słuchać wypowiedzi innych uczestników i uczestniczek zajęć.
Kryteria oceniania
Warunki zaliczenia: obecność na zajęciach (max. 2 nieobecności), bieżące przygotowanie do zajęć czyli znajomość lektur do poszczególnych zajęć, aktywność na zajęciach, przedstawienie wystąpienia na jeden z tematów zaproponowanych przez prowadzącą zajęcia.
Nakład pracy studentki/studenta:
konwersatorium - 30 h
przygotowanie do konwersatorium i przygotowanie wystąpienia - 30 h
razem - 60 h
Literatura
Z. Bauman, Europa: niedokończona przygoda, Kraków 2005.
F. Braudel, Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIIIw, T.1, Struktury codzienności, Warszawa 1992.
W.Lipoński, Dzieje kultury europejskiej. Średniowiecze. Rozdzial XXXII, Życie codzienne, Warszawa 2020.
A.Marciniak-Kajer, Rzeczy ludzi średniowiecza, Dom. Łodź 2020.
S.Malaguzzi, Wokół stołu. Leksykon, Warszawa 2009.
Ph. Meyzie, Kuchnia w Europie doby nowożytnej. Jeść i pić: XV-XVIII w. Warszawa, 2012.
F.Bacon, Eseje albo porady, praktyczne i moralne. O podróży, Warszawa 2022.
Antoni Mączak, Wojciech Tygielski, Grand Tour. O nowożytnych podróżach (pdf)
A. Mączak, Perygrynacje. Wojaże, Turystyka, Warszawa, 1984.
P. Rietbergen, Europa - Dzieje kultury, Warszawa 2001.
M. Bratuń, Grand Tour. Narodziny - rozwój - zmierzch, Warszawa 2014.
J. Tazbir, Synkretyzm a kultura sarmacka, 1974.
A.Jakimowicz, Zachód a sztuka Wschodu, Warszawa 1981.
Z. Herbert, Martwa natura z wędzidłem, Kraków 2005.
P. Oczko "Tulipanowa gorączka - choroba, której tak naprawdę nie było..." (pdf).
P. Frankopan, Jedwabne szlaki. Nowa historia świata, Warszawa 2018.
J. Czerep ,Zwrot dziedzictwa a stosunki europejsko-afrykańskie, Biuletyn PISM, 2019.
S. Lunden, Displaying Loot. The Benin Objects and the British Museum, 2016.
J.Osterhammel, Historia XIX wieku. Przeobrażenie świata, Poznań 2020.
H. Salmi, Europa XIX wieku. Historia kulturowa, Kraków 2010.
B. Wilson, Metropolis. Największy wynalazek ludzkości, Warszawa 2022.
O. Figes, Europejczycy. Początki kosmopolitycznej kultury, Warszawa 2021.
D. Jurkiewicz-Eckert, "Międzynarodowa Kolekcja Sztuki Nowoczesnej" Muzeum Sztuki w Łodzi i jej znaczenie dla dziedzictwa kulturowego Europy, "Studia europejskie,", 2006.
H.Foster, R.Kraus i Y-A. Blois, B. Buchloh, D. Joselit, Sztuka po 1900, Warszawa 2023.
M. Bieczyński, Destrukcja dzieł sztuki a prawo w ujęciu historycznym, "Studia politologiczne", vol.50, 2019.
D. Gamboni, The Destruction of Art. Iconoclasm and Vandalizm since the French Revolution, London 2018.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: