Współczesna filozofia języka: problem kierowania się regułą 3800-WSJ24-S
Ludwig Wittgenstein w „Dociekaniach filozoficznych” pisał: „Paradoks nasz wyglądał tak: reguła nie może wyznaczać sposobu działania, gdyż każdy sposób działania daje się z nią uzgodnić” (§ 201). Saul Kripke w książce „Wittgenstein o regułach i języku prywatnym” zauważył, że twierdzenie to można odczytywać jako nową formę filozoficznego sceptycyzmu; formę znacznie bardziej radykalnego niż formy wcześniejsze. Sformułowany przez Wittgensteina paradoks zdaje się uderzać w podstawy umożliwiające funkcjonowanie dowolnego języka. Celem seminarium będzie rekonstrukcja wspomnianego paradoksu, zbadanie różnych sposobów jego rozwiązania oraz przyjrzenie się konsekwencjom, jakie te rozwiązania mają dla filozofii języka, umysłu i matematyki. Główne pojęcia, które będziemy analizowali to: reguła, znaczenie, odniesienie przedmiotowe, użycie, rozumienie, dyspozycja, warunki prawdziwości, warunki stwierdzalności.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA:
Na seminarium analizowane są najnowsze publikacje czołowych filozofów analitycznych. Dzięki odpowiedniemu doborowi lektur student zyskuje wszechstronną wiedzę i dogłębne rozumienie konkretnego, omawianego w danym roku, zagadnienia. Wie, jak przedstawia się najnowszy stan badań. Ma gruntowną znajomość metod i strategii argumentacyjnych stosowanych we współczesnej filozofii analitycznej.
UMIEJĘTNOŚCI:
Przygotowanie, a następnie wygłoszenie referatu kształtuje w studencie, po pierwsze, umiejętność analizy często bardzo złożonych tez i argumentów, które pojawiają się w najnowszych tekstach filozoficznych, i po drugie, zdolność do samodzielnej interpretacji poglądów czołowych współczesnych filozofów.
Uczestnictwo w prowadzonych na seminarium dyskusjach powoduje, że student zyskuje umiejętność precyzyjnego formułowania złożonych problemów filozoficznych, tworzenia nietrywialnych strategii argumentacyjnych, konstruowania zaawansowanych krytycznych argumentów oraz formułowania wszechstronnych odpowiedzi na krytykę.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
„Myśli skądinąd mętne i niewyraźne filozofia ma rozjaśnić i ostro odgraniczyć” (L. Wittgenstein, „Tractatus logico-philosophicus”)
Podstawową kompetencją społeczną, którą nabywają uczestnicy zajęć, jest zdolność jasnego, precyzyjnego myślenia. Pozwala ona świadomie kształtować interakcje z otoczeniem i właściwie dobierać środki do realizacji stawianych przed sobą celów. Chroni przed postawą dogmatyczną. Uodparnia na różnego typu manipulacje, np. o charakterze medialnym czy politycznym.
Kryteria oceniania
Końcowa ocena będzie wypadkową oceny dwóch elementów:
(a) referatu,
(b) udziału w dyskusjach.
Dopuszczalna liczba nieobecności: 2
Literatura
W trakcie seminarium będą analizowane następujące teksty z książki „Rule-Following and Meaning” (red. Alexander Miller, Crispin Wright):
• Graeme Forbes: „Skepticism and Semantic Knowledge”
• Simon Blackburn: „The Individual Strikes Back”
• John McDowell: „Wittgenstein on Following a Rule”
• Colin McGinn: „Wittgenstein, Kripke and Non-Reductionism about Meaning”
• Warren Goldfarb: „Kripke on Wittgenstein on Rules”
• Paul A. Boghossian: „The Rule-Following Considerations”
• Philip Pettit: „The Reality of Rule-Following”
• George M. Wilson: „Kripke on Wittgenstein on Normativity"
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: