Sprawiedliwość wobec ekosystemów 3800-SWE25-S-OG

Nabyta wiedza:
Student/Studentka:
- posiada uporządkowaną wiedzę na temat współczesnych, nonantropocentrycznych i posthumanistycznych podejść w etyce środowiskowej
- rozróżnia i charakteryzuje założenia aksjologiczne i etyczne implikacje wybranych podejść w tym obszarze,
- charakteryzuje wybrane etyki i ontologie relacyjne;
- definiuje pojęcia sprawiedliwości środowiskowej, międzygatunkowej, wielogantunkowej i planetarnej
- identyfikuje i opisuje węzłowe spory we współczesnym sporze o prawa natury

Nabyte umiejętności
Student/Studentka:
- potrafi krytycznie analizować teksty o charakterze filozoficznym, naukowym i publicystycznym dotyczące tematyki seminarium,
- potrafi sformułować, poprawnie uargumentować i przedstawić własne stanowisko w zakresie tematyki seminarium,
- potrafi przygotować pisemną analizę wybranych zagadnień dotyczących tematu seminarium.

Nabyte kompetencje społeczne
Student/Studentka:
- dostrzega znaczenie koncepcji sprawiedliwości we współczesnych debatach o etyce środowiskowej
- potrafi współpracować w grupie,
- jest gotowy/gotowa prowadzić dyskusję z poszanowaniem odmiennych postaw i poglądów,
- jest w stanie uczestniczyć we współczesnej debacie dotyczącej natury jako podmiotu prawa

- aktywność w czasie zajęć (w tym obecność, znajomość zadanej literatury, udział w dyskusjach) – 50%;
- przygotowanie pracy seminaryjnej – 50%.

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze

Lista lektur ma charakter wstępny i orientacyjny. Szczegółowa lista lektur wraz z planowanym harmonogramem zostanie przedstawiona na pierwszym spotkaniu.
Wybrane fragmenty z poniższych prac:
Barad, K. (2023). Spotkanie z wszechświatem w pół drogi: fizyka kwantowa a splątanie materii. . Królak. (Przekł). Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu.
Bińczyk, E. (2023). Jaka sprawiedliwość w epoce antropocenu? Wstępne rozstrzygnięcia i wybrane trudności. „Postscriptum Polonistyczne”, 32(2), 1-19.
Bookchin, M. (2009). Przebudowa społeczeństwa. I. Czyż. (Przekł.). Oficyna Wydawnicza Bractwa "Trojka".
Boyd, D.R. (2017). The Rights of Nature. A Legal Revolution That Could Save The World. ECW Press.
Brownhill, L. et al. (2022). The Routledge Handbook on Ecosocialism. Routledge.
Calarco, M. (2022). Zoografie: kwestia zwierzęca od Heideggera do Derridy. P. Sadzik, P, Szaj. (Przekł.). Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu.
Chakrabarty, D. (2023). Humanistyka w czasach antropocenu. E. Domańska, M. Sugiera. (Red.). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Corrigan, D.P., M. Oksanen, (Eds.). (2021). Rights of Nature. A Re-Examination. Routledge.
Derrida, J. (2008). The Animal That Therefore I Am. M.-L. Mallet (red). D. Wills (Przekł.). Fordham University Press.
Donaldson, S., Kymlicka, W. (2018) . Zoopolis : teoria polityczna praw zwierząt. M. Wańkowicz, M. Stefański. (Przekł.). Oficyna 21.
Ferry, L. (1995). Nowy ład ekologiczny: drzewo, zwierzę i człowiek. A. Miś, H. Miś. (Przekł.). Warszawa: Centrum Uniwersalizmu przy Uniwersytecie Warszawskim i Polski Oddział Międzynarodowego Towarzystwa Uniwersalizmu.
Gumbs, A.P. (2024). Niezatapialne: czarny feminizm i ssaki morskie. D, Wasilewska, W. Zalewska. (Przekł.). Warszawa: Wydawnictwo Współbycie.
Haraway, D.J. (2016). Staying with the Trouble : Making Kin in the Chthulucene Durham: Duke University Press.
Haraway, D.J., Goodeve T.N. (2023). Jestem listotą: Donna J. Haraway w rozmowie z Thyrzą Nichols Goodeve. A. Derra. (Przekł.). Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu.
Kauffman, C. M., Martin, P. L. (2021). The Politics of Rights of Nature: Strategies for Building a More Sustainable Future. MIT Press.
Kovel J. (2007). The Enemy of Nature. The End of Capitalism or the End of the World?. Zed Books.
Latour, B. (2009). Polityka natury: nauki wkraczają do demokracji. A. Czarnacka. (Przekł.). Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Latour, B. (2020). Życie laboratoryjne: konstruowanie faktów naukowych. K. Abriszewski, P. Gąska, M. Smoczyński, A. Zabielski. (Przekł.). Narodowe Centrum Kultury.
Marder, M. (2024). Myślenie roślin: filozofia wegetacji. Ł. Kraj. (Przekł.). Słowo/obraz terytoria.
Moore, J. W. (Red.). (2021). Antropocen czy kapitałocen?: natura, historia i kryzys. K. Hoffmann, P. Szaj, W. Szwebs. (Przekł.). WBPiCAK.
Morton, T. (2023). Mroczna ekologia: ku logice przyszłego współistnienia. A.Barcz. (Przekł). Oficyna Związek Otwarty.
Naess, A. (2005). Deep Ecology of Wisdom: Explorations in Unities of Nature and Cultures Selected Papers. Selected Works. V. 10. H. Glasser. A. Drengson. (Red.). Springer.
Napoletano, B. M., & Clark, B. (2020). An ecological-marxist response to the half-earth project.” Conservation and Society”, 18(1), 37-49.
Pellow, D.N. (2018). What is Critical Environmental Justice? Polity Press.
R-H. Andersson, B. Cothran, S. Kekki. (Red.). Bridging Cultural Concepts of Nature. Indigenous People and Protected Spaces of Nature. Helsinki University Press.
Roy, B., Hanaček, K. (2023). From the environmentalism of the poor and the indigenous toward decolonial environmental justice. W S. Villamayor-Tomas, R. Muradian. (Red.). The Barcelona School of Ecological Economics and Political Ecology: A Companion in Honour of Joan Martinez-Alier (s. 305-315). Springer International Publishing.
Saito, K. (2023). Marx in the Anthropocene: Towards the idea of degrowth communism. Cambridge University Press.
Schlosberg, D. (2013). Theorising environmental justice: the expanding sphere of a discourse. Environmental politics, 22(1), 37-55.
Sławek, Tadeusz. (2020). Śladem zwierząt: o dochodzeniu do siebie. Fundacja Terytoria Książki.
Stone, C. D. (1972). Should trees have standing? — Toward legal rights for natural objects. Southern California Law Review 45, 450-501.
Tanasescu, M. (2022). Understanding the rights of nature: a critical introduction. Transcript Verlag.
Temper, L. (2019). Blocking pipelines, unsettling environmental justice: From rights of nature to responsibility to territory. Local Environment, 24(2), 94-112.
Tsing, Anna Lowenhaupt. (2024). Grzyb u kresu świata : o możliwości życia na ruinach kapitalizmu. M. Rogowska-Stangret, A. Ross, J. Grygieńć. (Przekł.). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Ulloa, A. (2017). Perspectives of environmental justice from Indigenous peoples of Latin America: A relational Indigenous environmental justice. Environmental Justice, 10(6), 175-180.
Wilson, E.O. (2017). Pół Ziemi: walka naszej planety o życie. B. Baran. (Przekł). Wydawnictwo Aletheia.
Winter, C. J., & Schlosberg, D. (2024). What matter matters as a matter of justice?. Environmental politics, 33(7), 1205-1224.

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

• Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
• Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
• Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
• Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
• Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
• Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3800-SWE25-S-OG w USOSweb