Dydaktyka filozofii w szkole ponadpodstawowej 3800-PED-DFSPP-W
Celem zajęć będzie zaprezentowanie kluczowych metafilozoficznych zagadnień, które wpływają na kształtowanie praktyki nauczania filozofii w szkole: idei filozofii jako intelektualnej sprawności, intelektualnej cnoty, filozofii jako kulturowej inicjacji jak również filozofii jako sposobu życia, mądrości ukierunkowanej na praktykę społeczną i doświadczenie egzystencjalne. Pokazane zostaną potencjalne konsekwencji różnego rozumienia filozofii i różnych tradycji filozoficznych dla procesu dydaktycznego.
Przedstawione będą konwencjonalne i niekonwencjonalne formy przekazu treści filozoficznych i rozwiązywania filozoficznych sporów, takie jak, eksperyment myślowy, różne formy burzy mózgów, rola pytań otwartych, argument analityczny, argument wizualny, debata, „position paper”, filozoficzny „coaching and counseling”.
Omawiana będzie różnica między logicznym i historycznym modelem uczenia filozofii. Dyskutowane będzie znaczenie przestrzeni edukacyjnej dla przekazu treści nauczania, w tym znaczenie przestrzeni e-learningowej, w budowaniu uczniowskiej społeczności poszukującej (community of inquiry) i wspierającej (cooperative learning). Nakreślone będą różne formy diagnozowania i oceniania efektów nauczania poprzez monitorowanie poziomu krytycznego i analitycznego myślenia. Ukazana zostanie aktualność historycznych paradygmatów myślenia filozoficznego dla rozwiązywania problemów współczesnych poprzez integrowanie treści filozoficznych z innymi przedmiotami nauczanymi na danym poziomie edukacyjnym.
W metodyce nauczania filozofii będzie eksponowana rola kompetencji epistemicznych i aksjologicznych jakie może osiągnąć uczeń w czasie zajęć z filozofii – rozumienie i umiejętność interpretacji historycznej tradycji filozoficznej, otwartość intelektualna, intelektualne sprawności i nawyki z zakresu analitycznego i krytycznego myślenia, oraz kształtowanie postaw humanistycznych i prospołecznych.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Nabyta wiedza:
- rozumienie istoty, założeń, celów i metod edukacji filozoficznej w kontekście aktualnej podstawy programowej;
- znajomość współczesnych teorii nauczania filozofii;
- rozumienie różnych form przekazu treści filozoficznych – od transmisji wiedzy do uprawiania filozofii „per se”.
- świadomość roli i zadań nauczyciela filozofii;
- znajomość różnych form oceny pracy uczniów z uwzględnieniem specyfiki nauczania filozofii;
- rozumienie znaczenia filozofii dla kształtowania intelektualnych i osobowościowych kompetencji ucznia.
Nabyte umiejętności:
- argumentatywnej oceny prezentowanych teorii i i metod ich praktycznego zastosowania
- kształtowania indywidualnego warsztatu pracy nauczyciela filozofii,;
- metod prowadzenia zajęć z filozofii z wykorzystaniem różnorodnych form pracy,
- prowadzenia zajęć z grupą, jak i nauczania zindywidualizowanego;
- umiejętności oceny i doboru programu nauczania, podręczników i pomocy naukowych w zależności od profilu szkoły czy poziomu nauczania;
- diagnozowania poziomu wiedzy i kompetencji uczniów, zgodnie z wytycznymi programowymi.
Nabyte kompetencje społeczne:
- integrowanie procesu nauczania filozofii z całością procesu edukacyjno-wychowawczego;
- współpracy z nauczycielami innych przedmiotów (cooperative teaching) ,
- wykorzystywanie w pracy dydaktycznej dostępnych zasobów kultury;
- budowanie wśród uczniów kultury uczenia się;
- współpraca z rodzicami, wychowawcami i pedagogami szkolnymi.
Kryteria oceniania
Na pierwszym wykładzie udostępnione będą rubryki określające szczegółowe kryteria oceny.
Poziom intelektualnego zaangażowania studentów będzie sprawdzany w trzech formach:
(a) Ocena wstępna (ex-ante) - na podstawie rozmowy na pierwszym wykładzie określone zostaną poziom znajomości zagadnień dydaktycznych w odniesieniu do nauczania filozofii i poziom doświadczenia praktycznego studentów.
(b )Ocena kształtująca, opisowa - w trakcie trwania semestru przyswojenie materiału będzie szacowane na podstawie poziomu krótkich dyskusji w czasie wykładu i krótkiego eseju (max. 1000 słów).
(c) Ocena podsumowująca, numeryczna (ex-post) - Egzamin ustny, oparty o pracę pisemną (esej). ostateczna ocena będzie określona na podstawie pracy pisemnej, napisanej na zadany temat i opartej o korektę wcześniejszego eseju, i zaliczenie ustne.
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2
Literatura
Podstawowe publikacje:
- Podstawa programowa nauczania filozofii w szkole ponadpodstawowej.
- Harvey Siegel, Myślenie Krytyczne i Indoktrynacja, Wydawnictwo UKW, 2019.
- Timothy Williamson, O co chodzi w filozofii? Od zdziwienia do myślenia, PWN, 2019.
- Gilles Deleuze i Félix Guattari, Co to jest filozofia?, Słowo/Obraz terytoria, 2000.
- Peter Boghossian & James Lindsay, How to Have Impossible Conversations, Hachette Books, 2019.
Inne lektury będą uzgadniane indywidualnie ze studentami.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: