Współczesna filozofia języka 3800-NZ-S2-23
Seminarium poświęcone będzie zagadnieniom dwudziestowiecznej filozofii języka związanym z pojęciem znaczenia i odniesienia. W szczególności przyjrzymy się wybranym koncepcjom semantycznym nazw własnych, deskrypcji określonych, wyrażeń okazjonalnych i wskazujących i anaforze. Omówione zostaną klasyczne koncepcje i spory (m.in. Fregego koncepcja sensu i znaczenia, deskryptywizm a teoria przyczynowa, Donnellana użycie referencyjne i atrybutywne deskrypcji, Kaplana koncepcja wyrażeń zależnych od kontekstu, zarys DRT) oraz najnowsze dyskusje dotyczące szczegółowych zagadnień (np. koncepcja nazw własnych jako predykatów, czy problem roli intencji w odniesieniu wyrażeń wskazujących).
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Nabyta wiedza:
Student/studentka posiądzie pogłębioną wiedzę na temat wybranych ważnych zagadnień z zakresu współczesnej analitycznej filozofii języka. Dzięki lekturze tekstów „fundacyjnych” dla tej subdyscypliny nabędzie dobrą orientację w klasycznych problemach stojących u podstaw dzisiejszych dyskusji. Dzięki analizie artykułów bardziej współczesnych (tj. od lat 90-tych) będzie mógł/mogła zapoznać się z aktualnym stanem badań wyrastających z tej tradycji.
Nabyte umiejętności:
Uczestnicy/Uczestniczki zajęć nauczą się pracy z tekstem filozoficznym powstałym na gruncie filozofii analitycznej. Umiejętność ta obejmuje m.in. zdolność rekonstrukcji złożonych problemów i argumentów, zdolność oceny tych argumentów oraz zdolność formułowania zarzutów pod ich adresem.
Formuła seminarium ma też na celu wspieranie nabywania umiejętności uczestniczenia w dyskusji, formułowania i klarownego wyrażania swoich racji.
Nabyte kompetencje społeczne:
Dyskusja w grupie uczy dobrych praktyk komunikacyjnych opartych o życzliwość i szacunek dla innych.
Dzięki uważnej analizie fragmentów tekstów w czasie student/studentka nabywa zdolność wykrywania nieuczciwych zabiegów argumentacyjnych czy retorycznych, co wspiera zdolność krytycznego myślenia rozumianego jako odporność na manipulację.
Kryteria oceniania
Uczestnicy zajęć zobowiązani są do przygotowania:
1) trzech pisemnych streszczeń wybranych tekstów [ok. 1 strony każde]
2) trzech pisemnych komentarzy do wybranych tekstów [ok. 1-2 strony każdy]
Wszystkie ww. teksty będą lekturą na zajęciach (i będą miały objętość przeciętnego artykułu naukowego). Z każdej pracy pisemnej uczestnik/uczestniczka dostanie ocenę (w skali 2-5). Ocena końcowa będzie średnią tych ocen. Sposób wyboru tekstów oraz terminy ich dostarczenia ogłoszone zostaną na początku semestru. Należy nastawić się na systematyczną pracę nad ocenianymi zadaniami.
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze
Literatura
Kompletna lista lektur podana zostanie na pierwszych zajęciach. Część obowiązkowych lektur dostępna jest tylko w języku angielskim!
- Mill, J. S. (1867) “System logiki” [fragmenty]
- Frege, G. (1892) “Sens i odniesienie”
- Russell, B. (1905) “Denotowanie”
- Strawson, P.F. (1959) “O odnoszeniu sie wyrażeń do przedmiotów”
- Marcus, R. B. (1961) “Modalities and Intensional Languages”
- Geach, P. (1969) “‘The Perils of Pauline”
- Donnellan , K. (1966) „Odniesienie a deskrypcje określone”
- Kripke, S. (1972) „Nazywanie a konieczność” [fragmenty]
- Burge, T. 1973. ‘Reference and Proper Names,’
- Kripke, S. (1977) “Odniesienie mówiącego i odniesienie semantyczne”
- Kaplan, D. (1989) “Demonstratives: An Essay on the Semantics, Logic, Metaphysics, and Epistemology of Demonstratives and Other Indexicals”
- Bach, K. (1992) “Intentions and Demonstrations”
- Predelli, S. (2002) “Intentions, Indexicals, and Communication”
- Fara, D. Graff (2015) “Names are Predicates”
- Jeshion, R. (2015) “Names Not Predicates”
Lektury pomocnicze:
Daly, C., 2013, Philosophy of Language – An Introduction, Bloomsbury Academic.
Lycan, W.G., 2008, Philosophy of Language – a Contemporary Introduction 2nd Edition, Routledge.
Odrowąż-Sypniewska, J. (red.), 2019, Przewodnik po filozofii języka, Wydawnictwo WAM.
Taylor, K., 1998, Truth and Meaning – an Introduction to the Philosophy of Language, Blackwell Publishers.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: