Monstra, dziwadła, dewianci – genealogia potworności 3800-MDD22-S-OG

Historia kultury pokazuje, że każda społeczność z wytwarza swojego „innego” w postaci potwora. Z wyobrażeniem tym zazwyczaj wiążą daną społeczność niejednoznaczne relacje oscylujące między odrzuceniem, pogardą a fascynacją. Potwór jest naturalną i konieczną figurą pozwalającą na utrzymywanie spoistości danej wspólnoty. Pojęcie to jednak nie jest czymś stałym, ale raczej jest stale wpisywane w kontekst bardziej ogólnej transformacji kultury. Pytaniem organizującym zajęcia jest pytanie o to, jaką formę przybiera dzisiejszy potwór i z czego się ona wywodzi. Prowizorycznie można wydzielić dwa najważniejsze obszary, w których potwór pojawia się w dzisiejszej kulturze. Pierwszym z nich jest obszar analiz medyczno-prawnych, które unikają co prawda stosowania tego pojęcia, jednak pojęcie dewiacji czy zburzenia pozostaje w ścisłej zależności od dawniejszego pojęcia potwora i potworności. Podczas zajęć prześledzimy, jak wyłaniały się dwie współczesne figury „monstrów”: monstrum medycznego – dewianta oraz monstrum przestępczego. Będziemy analizowali, w jakim stopniu dzisiejsze klasyfikacje prawne i medyczne rezygnują lub zachowują wybrane elementy składające się na dawniejsze pojęcie monstrum.
Drugim obszarem pojawiania się potworności i potworów jest kultura popularna. Wyobraźnia popularna zdaje się karmić pojęciem potwora, a figury potworności ulegają stałemu zróżnicowaniu. Podobnie, jak w odniesieniu do języka nauki, również figury potworów pojawiające się w masowej wyobraźni traktować można jako narzędzia diagnostyczne pozwalające opisać naszą kulturę, jej obawy, ideały oraz normy.

Rodzaj przedmiotu

seminaria monograficzne
ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Ukończony kurs historii filozofii.

Efekty kształcenia

Nabyta wiedza:
- znajomość specjalistycznej terminologii filozoficznej w języku polskim
- znajomość poglądów wybranego filozofa lub bieżący stan badań w zakresie wybranej problematyki filozoficznej
- znajomość złożonej natury języka oraz historycznej zmienność jego znaczeń

Nabyte umiejętności:
- umiejętność samodzielnej interpretacji tekstu filozoficznego
- umiejętność identyfikowania strategii argumentacyjnych w wypowiedziach ustnych i pisemnych
- umiejętność precyzyjnego formułowania w mowie i na piśmie złożonych problemów filozoficznych, umiejętność stawiania tezy i krytycznego ich komentowania

Nabyte kompetencje społeczne:
- gotowość do identyfikowania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności
- gotowość do rozpoznawania braków w swojej wiedzy i umiejętnościach i poszukiwania możliwości usunięcia tych braków

Kryteria oceniania

Na ocenę z seminarium składają się:
- aktywność podczas zajęć
- wygłoszenie krótkiego referatu lub napisanie krótkiego tekstu poświęconego wybranemu problemowi omawianemu podczas zajęć

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze

Literatura

Hans Mayer „Odmieńcy”
Andrzej Perzanowski “Odmieńcy”
Elisabeth Rudinesco “Nasza mroczna strona”
Georges Canguillem „Potworność i to, co potworne”
Anna Wieczorkiewicz „Monstruarium”
Niall Scott’s „Monsters and the Monstrous”
Richard Kearney “Strangers, Gods and Monsters”
Rosemarie Garland-Thomson “Niezwykłe ciała”
Stephen Asma „On Monsters”
Carolin Pickard „Speaking of Monsters”
Waltraud Ernst “Histories of the Normal and The Abnormal”
Filippo Del Lucchiese “Monstroisity and Philosophy”
Fiona Mitchell “Monsters in Greek Literature”
Touba Ghadessi “Portrait of Human Monsters in the Renaissance”
Richard Godden “Monstrosity, Disability, and the Posthuman in the Medieval and Early Modern World”
Nadja Durbach “Spectacle od Deformity: Freak Shows and Modern British Culture”
Asa Simon Mittman “Monsters and the Monstrous”
Alison Miller “Medieval Monstrosity and the Female Body”
Andrew Hock-soon Ng “Dimensions of Monstrosity”
Anna Katharina Schaffner “Modernism and Perversion”
Alexa Writh „Monstrosity: The Human Monster in Visual Culture”
Anna Kerchy “Exploring the Cultural History of Continental European Freak Shows”
Gary Cross “Freak Shows Legacies”

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3800-MDD22-S-OG w USOSweb