Filozofia nauki 3800-FN21-M-OG

Przedmiotem filozofii nauki jest refleksja nad naturą nauk empirycznych, analiza ich struktury i metody, rekonstrukcja ich założeń i modeli rozwoju. Celem zajęć będzie zapoznanie studentów z głównymi problemami, kierunkami i dyskusjami w filozofii nauki.

W I semestrze omówione zostaną następujące zagadnienia: 1. Filozofia nauki na tle innych dyscyplin badających naukę; podejście opisowe i normatywne do badania nauki; rozróżnienie kontekstu odkrycia i kontekstu uzasadnienia. 2. Wybrane klasyfikacje nauk. 3. Problem demarkacji między nauką a nienauką. 4. Uzasadnianie twierdzeń naukowych; podstawowe stanowiska w sporze o metodę nauki (indukcjonizm, falsyfikacjonizm, wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia). 5. Charakterystyka praw naukowych. 6. Wyjaśnianie naukowe; dedukcyjno-nomologiczny schemat wyjaśniania; wybrane nowsze modele wyjaśniania.

W II semestrze przedstawione zostaną następujące kwestie: 7. Charakterystyka teorii naukowych i spór o realizm w filozofii nauki. 8. Spory o model rozwoju nauki: spór o ciągłość rozwoju nauki między kumulatywizmem a antykumulatywizmem i spór o determinanty rozwoju nauki. 9. Problem racjonalności nauki i relatywizm w filozofii nauki. 10. Problematyka odkrycia naukowego.

W trakcie wykładu omówione zostaną koncepcje m.in. filozofów z Koła Wiedeńskiego, Poppera, Kuhna, Lakatosa, Feyerabenda, van Fraassena, Hackinga, Barnesa i Bloora, Laudana. Poszczególne zagadnienia będą ilustrowane przykładami z historii nauki.

Rodzaj przedmiotu

monograficzne
ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Od studenta oczekuje się zaliczenia następujących przedmiotów: epistemologia, ontologia, logika I

Efekty kształcenia

Nabyta wiedza:
Student:
- zna podstawową terminologię filozoficznonaukową w języku polskim,
- ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu filozofii nauki,
- zna podstawowe metody badawcze i strategie argumentacyjne właściwe dla filozofii nauki.

Nabyte umiejętności:
Student:
- słucha ze zrozumieniem ustnej prezentacji idei i argumentów z zakresu filozofii nauki,
- czyta i interpretuje teksty filozoficznonaukowe,
- przytacza główne tezy stanowisk filozoficznych z zakresu filozofii nauki,
- rozumie podstawowe problemy i zagadnienia z dziedziny filozofii nauki.

Nabyte kompetencje społeczne:
Student:
- jest otwarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle danych i argumentów,
- potrafi twórczo wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności do rozwiązania problemu.

Kryteria oceniania

Zaliczenie na ocenę na podstawie testu wielokrotnego wyboru sprawdzającego znajomość treści omówionych na wykładzie.
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze

Literatura

- A. Chalmers, Czym jest to, co zwiemy nauką?
- A. Grobler, Metodologia nauk
- M. Heller, Filozofia nauki. Wprowadzenie
- C. G. Hempel, Filozofia nauk przyrodniczych
- W. Krajewski, Prawa nauki. Przegląd zagadnień metodologicznych i filozoficznych
- J. Losee, Wprowadzenie do filozofii nauki
- W. Sady, Spór o racjonalność naukową. Od Poincarégo do Laudana.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3800-FN21-M-OG w USOSweb