Filozofia dialogu międzyreligijnego – perspektywa chrześcijańsko-żydowska 3800-FDM21-S-OG

Seminarium ma na celu analizę dialogu międzyreligijnego i jego podstaw filozoficznych. Zaczniemy od ogólnego obrazu dialogu międzyreligijnego, ale w tym roku szybko skupimy się na dialogu chrześcijańsko-żydowskim, w który czynnie zaangażowani są obaj prowadzący. W czasie zajęć będą najpierw referowane i dyskutowane teksty o pojęciu religii i dialogu, a następnie omówimy wszystkie najważniejsze dla dialogu dokumenty chrześcijańskie, żydowskie i wydane przez organizacje dialogowe, począwszy od deklaracji z 1947 r. Dodatkowo zapoznamy się z dokumentem uczonych muzułmańskich. Potem rozważymy eseje zawarte w niedawno wydanej książce „Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny?” (KUL, Lublin 2020) oraz dwa rozdziały z książki “Pathways for Interreligious Dialogue in the Twenty-First Century”, edited by Vladimir Latinovic, Gerard Mannion, and Peter C. Phan (Palgrave Macmillan 2016).

Program

0. Wstępne spotkanie
1. ‘Religion’ in the West, Wilfred Cantwell Smith 1964, The Meaning and End of Religion, New York: Mentor Books, 1964 (oryg. 1962), rozdz. II, 19-49.
2. Leonard Swidler, The History of Inter-Religious Dialogue, w The Wiley-Blackwell Companion to Inter-Religious Dialogue, edited by Catherine Cornille, 2013, 3-19.
3. Walter Homolka, Upominanie się o Jezusa. Nazarejczyk z perspektywy żydowskiej, Wyd. UAM, Poznań 2019, rozdz. 1: Wpływ, jaki wywarł Jezus na żydowską starożytność i średniowiecze i rozdz. 2: Jezus historyczny – poszukiwania żydowskie i chrześcijańskie.
4. 10 punktów z Seelisberga (Chrześcijanie i Żydzi, 1947; za Grzegorz Ignatowski, Kościoły wobec przejawów antysemityzmu, Łódź 1999, 151-153)
5. Deklaracja Nostra Aetate (Kościół katolicki,1965; j.w. 158-9, też 154-158)
6. Wskazówki i sugestie 1974 i Wskazówki 1985 (Kościół katolicki; j.w. 160-165 i 166-179)
7. “Guidelines on Dialogue with People of Living Faiths and Ideologies” (Światowa Rada Kościołów 1979 Part II (za: http://www.wcc-coe.org/wcc/what/interreligious/77glines-e.html) oraz „Rozważania ekumeniczne na temat dialogu żydowsko-chrześcijańskiego” ŚRK (WCC), 1982 (za: Ignatowski, 212-220) oraz „The Churches and the Jewish People. Towards a New Understanding” (Sigtuna 1988) (za: The new Relationship between Christians and Jews, ICCJ, 55-60)
8. Wstęp i wyjątki z Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii chrześcijańskiej (2001), Kielce 2002, s. 5-11, 13-14, 69-73
9. “Jews and Christians in Search of a Common Religious Basis for Contributing Towards a Better World” (Międzynarodowa Rada Chrześcijan i Żydów, 1993) (za: The new Relationship between Christians and Jews, ICCJ, 38-45)
10. Deklaracja „Dabru emet” (żydowska, 2000) oraz wcześniejsza deklaracja „Chrześcijaństwo w teologii żydowskiej”- Christianity in Jewish Theology, Report of the Commission of experts named by the Chief Rabbi of France, 1973 (ogłosz. 2001) (www.ccjr.us/dialogika-resources/documents-and-statements/jewish/765-fr-jewish-comm1973)
11. Deklaracja „Święty obowiązek” (chrześcijańska, 2002)
12. Jednakowe słowo dla nas i dla was (list 138 uczonych muzułmańskich, 2007)
13. “A Call to Christian and Jewish Communities Worldwide” (Międzynarodowa Rada Chrześcijan i Żydów, 2009)
14. “Czynić wolę naszego Ojca w niebie” (dekl. żydowska, 2015) oraz “Between Jerusalem and Rome” (dokument żydowski, 2017) (www.ccjr.us/dialogika-resources/documents-and-statements/jewish/1421-cer-cri-rca-2017)
Drugi semestr
15. Encyklika Pawła VI Ecclesiam Suam (1964) – fragmenty
16. Abraham Joshua Heschel, „Żadna religia nie jest samotna wyspą” (1965), w: Żadna religia nie jest samotna wyspą. Abraham Joshua Heschel i dialog międzyreligijny, WAM, Kraków 2005, 29-49.
17. Alfred Wierzbicki, Jan Paweł II jako posoborowy architekt dialogu Kościoła z Żydami, w Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny? Christian-Jewish Dialogue – interreligious or ecumenical dialogue?, Towarzystwo naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2020, 107-117.
18. Stanisław Krajewski, John Paul II’s Encounters with Polish Jews, Studies in Jewish Christian Relations 15, no. 1 (2020), 1-18.
19. Waldemar Szczerbiński, Dialog chrześcijańsko-żydowski w nauczaniu Benedykta XVI, w Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny, 119-147.
20. Stanisław Obirek, Papież Franciszek i Żydzi – wspólnota doświadczenia duchowego, oraz Abraham Skórka, Memories of Dialogue with Pope Francis, w Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny?, 149-160. 161-172.
21. Michał Klinger, Tradycja prawosławia w stosunku do judaizmu, w Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny, 175-192.
22. Łukasz Kamykowski, Katolicki dialog z judaizmem, w Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny?, 193-206.
23. Jerzy Sojka, Dialog z judaizmem w Kościołach tradycji ewangelickiej, w Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny?, 207-230.
24. Walter Homolka, From Contempt to Cooperation: Who are Christians for Jews? w Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny, 37-67.
25. Etienne, Emmanuel Vetö, Jewish-Christian Dialogue and the Identity of the Church, oraz Sławomir Jacek Żurek, Kim są dziś Żydzi dla chrześcijan? w Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny?, 13-34 i 69-85.
26. Stanisław Krajewski, Asymetria w dialogu chrześcijańsko-żydowskim, Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny?, 87-103.
27. Michael Barnes, Reading Together: Revelation and Jewish-Christian Relations, w Pathways for Interreligious Dialogue in the Twenty-First Century, Edited by Vladimir Latinovic, Gerard Mannion, and Peter C. Phan, Palgrave Macmillan 2016, rozdz. 5, 53-64.
28. Peter Admirand, “Landmines” and “Vegetables”: The Hope and Perils of Recent Jewish Critiques of Christianity, w Pathways for Interreligious Dialogue in the Twenty-First Century, rozdz, 7, 81-96.
29. Podsumowanie