Estetyka 3800-EST24-F
Celem zajęć jest wprowadzenie studentki/studentów w podstawowe pojęcia, kierunki, metody i zagadnienia estetyki filozoficznej jako jednej z ważnych dziedzin filozofii, która dodatkowo odznacza się tym, że współcześnie coraz częściej wykracza poza tradycyjne ramy dyscypliny. W rezultacie, z jednej strony poszerzeniu ulega zestaw zagadnień – estetyka nie ogranicza się do kwestii piękna, sztuki, twórczości, dzięki czemu jest zdolna zaoferować filozoficzną perspektywę obejmującą rozmaite problemy współczesnej kultury (m.in. codzienność, kamp, kulturę popularną, media, politykę, środowisko naturalne, wirtualną rzeczywistość), wykorzystując, ale także i przede wszystkim uzupełniając ustalenia innych dyscyplin zajmujących się kulturą. Z drugiej zaś – właśnie z racji tego wykraczania – estetyka funkcjonuje współcześnie nie tylko w obszarze refleksji akademickiej, ale jest w stanie odegrać istotną rolę jako narzędzie diagnozowania problemów społecznych i politycznych oraz wskazywania ich możliwych rozwiązań. Należy przy tym pamiętać, że wiele z tych problemów ma bardzo długą tradycję, bez znajomości której trudno je zrozumieć. I choć estetyka filozoficzna zrodziła się dopiero trzy stulecia temu, to filozofia zachodnia obejmowała refleksję estetyczną od samych swoich narodzin. Z tego powodu wykład będzie nie tylko prezentował współczesne zagadnienia, ale także oferował ich historyczne tło. Ponadto, ukazany zostanie proces usamodzielniania się estetyki w obrębie filozofii, proces prowadzący do tego, że współcześnie estetyka jest szczególnym, interdyscyplinarnym sposobem uprawiania filozofii.
Zajęcia będą w całości skoncentrowane na tradycji Zachodu, od czasów starożytnych po współczesność, a jego układ będzie łączył porządek problemowy z historycznym.
Na kolejnych spotkaniach zostaną podjęte m.in. następujące kwestie:
- czym jest doświadczenie estetyczne?
- na czym polega zajęcie postawy estetycznej?
- jakie są podstawowe kategorie estetyczne?
- czym jest system sztuk pięknych i jaka jest jego historia?
- czy sztuka jest instytucją? jaki jest związek sztuki z innymi instytucjami życia społecznego?
- czy dzieło sztuki można zdefiniować? jakie są klasyczne i współczesne filozoficzne definicje sztuki?
- jak rozumieć kanon artystyczny (kulturowy)? kto tworzy taki kanon?
- czym jest smak artystyczny? czym jest “zły gust”? czy zły gust może być “dobry” (kicz i kamp)?
- jaką historię ma sztuka?
- czy sztuka to domena Ducha Absolutnego?
- czym jest historyczność doświadczenia estetycznego?
- co estetyka ma do powiedzenia na temat codzienności, kultury popularnej, codzienności?
- czy sztuka może zmieniać życie społeczne? na czym polegał projekt europejskiej awangardy?
- jak estetyka łączy się z polityką?
- czy sztuka jest językiem?
- jak można rozumieć prawdę sztuki?
- jaka jest różnica między złudzeniem a fikcją?
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Nabyta wiedza:
- znajomość metod badawczych i strategii argumentacyjnych używanych w estetyce filozoficznej
- znajomość podstawowej terminologii filozoficznej w języku polskim charakterystycznej dla estetyki filozoficznej
- znajomość szczegółowych zagadnień (rzeczowych i metodologicznych) oraz najważniejszych klasycznych oraz najnowszych osiągnięć w ramach estetyki filozoficznej
Nabyte umiejętności:
- interpretowania tekstu filozoficznego, komentowania i konfrontowania tez pochodzących z różnych tekstów
- analizowania argumentów filozoficznych, identyfikowania składających się na nie tez i założeń, ustalania zależności logicznych i argumentacyjnych między tezami
Nabyte kompetencje społeczne:
- identyfikowanie posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności
- rozpoznawanie braków w stanie swojej wiedzy i umiejętnościach i poszukiwanie możliwości usunięcia tych braków
Kryteria oceniania
Wykład:
- egzamin ustny sprawdzający znajomość wskazanych pojęć i koncepcji oraz umiejętność konfrontowania ich ze sobą oraz umieszczania w filozoficznym kontekście;
Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń.
Ćwiczenia:
- podstawą do wystawienia oceny końcowej będzie:
- stopień przyswojenia tekstu zadanego do przeczytania oraz umiejętność krytycznej analizy poruszanych w nim kwestii;
- aktywność studenta w czasie zajęć (sprawność w operowaniu materiałem problemowym w dyskusyjnej wymianie argumentów);
- indywidualne podejmowanie pracy dodatkowej polegającej na przygotowaniu materiałów ilustracyjnych do zajęć bądź tematów związanych z problemami dyskutowanymi na zajęciach.
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze
Literatura
Dziemidok B., Główne kontrowersje estetyki współczesnej
Estetyki filozoficzne XX w., red. K. Wilkoszewska
Morawski S., Główne nurty estetyki XX w.
Pölner G.. Estetyka filozoficzna
Tatarkiewicz W., Historia estetyki
The Oxford Handbook of Aesthetics
The Routledge Companion to Aesthetics
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: