Chrześcijaństwo w basenie Morza Śródziemnego – historia, współczesność, święci i święte miejsca 3700-SNG-F-CBMS
Zajęcia mają na celu wyposażenie studentów w podstawową wiedzę na temat rozwoju chrześcijaństwa obszaru Morza Śródziemnego oraz wzajemnych relacji Kościołów chrześcijańskich. Przybliżą najważniejsze wydarzenia historyczne oraz podstawy teologiczne, które doprowadziły do powstania Kościoła Syryjskiego, Koptyjskiego, Prawosławnego czy Katolickiego (w różnorodności rytów).
Ujęte są w formę pewnego rodzaju ,,podróży” po wybranych miejscach sakralnych (świątyniach, monasterach, kaplicach czy bazylikach), wybranych miejscach pielgrzymkowych Izraela, Grecji, Cypru, Libanu, Włoch czy Egiptu. Ważnym punktem zajęć jest prezentacja historii oraz architektury Bazyliki Zmartwychwstania Pańskiego, a także topografii Jerozolimy i Ziemi Świętej. Studenci poznają też tradycje związane z czcią świętych wybranych miejsc np. ze św. Spirydonem - patronem wyspy Korfu, czy św. Katarzyną Aleksandryjską, związaną z monasterem na Górze Synaj. Nie zabraknie opowieści o monasterach Świętej Góry Atos.
Uczestnikom zajęć zostaną również przedstawione elementy tradycji i obrzędowości religijnej obszaru basenu Morza Śródziemnego, w tym także wybrane tradycje liturgiczne oraz monastyczne. W tematyce zajęć znajdzie się także kwestia koegzystencji i współpracy wyznań chrześcijańskich np. w Izraelu, Egipcie czy Libanie.
Zajęcia mają charakter konwersatorium. Każdy z uczestników zobowiązany jest przygotować się do zajęć następnych. Formę przygotowania stanowi zapoznanie się z literaturą przedmiotu. Przy zaliczeniu zajęć będą brane pod uwagę następujące elementy: odpowiedź ustna na ocenę, dotycząca omawianych podczas zajęć zagadnień, obecność (możliwe 2 nieobecności w ciągu semestru) i aktywne uczestnictwo w zajęciach. Chętni uzyskają możliwość przygotowania i wygłoszenia referatu na wybrany przez siebie temat, po wcześniejszym uzgodnieniu tematyki z wykładowcą. Referat będzie brany pod uwagę przy ocenie na koniec semestru
- Najważniejsze wydarzenia z historii chrześcijaństwa obszaru śródziemnomorskiego (np. Izraela, Egiptu, Libanu, Turcji, Grecji, Cypru, Włoch, Hiszpanii)
- Pojawienie się odłamów i sekt w łonie chrześcijaństwa na tych terenach.
-Wzajemne relacje i koegzystencja Kościołów znajdujących się na omawianym obszarze.
-Życie i cuda wybranych świętych (np. św. Spirydona czy św. Szarbela),
- Święte miejsca: sanktuaria i ośrodki monastyczne (Bazylika Zmartwychwstania w Jerozolimie, Monaster św. Katarzyny na Synaju, Góra Atos, Meteory).
- Tradycje chrześcijańskie tego obszaru.
- Koegzystencja i współpracy wyznań chrześcijańskich np. w Egipcie czy Libanie.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy student/-ka:
- stosuje metody analizy i interpretacji tekstów naukowych (K_W04)
- zna i rozumie współcześnie stosowane metody interpretacji tekstów teologicznych (K_W08).
[Efekty te zostaną zweryfikowane w trakcie egzaminu ustnego].
W zakresie umiejętności student/ka potrafi:
- samodzielnie opracować i zaprezentować wyniki pracy naukowej i badawczej nad wybranymi tematami (K_U03)
- samodzielnie odnaleźć i przedstawić problem badawczy w zakresie nauk humanistycznych (K_U04)
- wykorzystać interdyscyplinarne metody i narzędzia badawcze do analizy zjawisk kultury, w szczególności metody teologiczne oraz metodologie z zakresu filozofii politycznej (K_U05)
[Efekty te zostaną zweryfikowane w trakcie egzaminu ustnego].
W zakresie kompetencji społecznych student/ka
- wykaże się kompetencjami w zakresie wyboru najwłaściwszych środków służących do realizacji samodzielnie podjętych zadań (K_K03),
[efekt ten będzie weryfikowany w trakcie egzaminu ustnego oraz poprzez obserwację zaangażowania studentów w trakcie dyskusji toczących się w trakcie zajęć]
Kryteria oceniania
-aktywne uczestnictwo w zajęciach
-odpowiedź ustna dotycząca tematyki zajęć
Zaliczenie na ocenę
Literatura
Amstrong K., Historia Boga. 4000 lat dziejów Boga w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie, B. Cendrowska (tłum.)Warszawa 1996
Gilski M., Wąsek D., Blaza M., Orientalium Ecclesiarum. Sobór Watykański II o Kościołach Katolickich Wschodnich, Kraków 2025
-Klimas N.S., Autentyczność Bożego Grobu w Jerozolimie. Badania historiograficzne, archeologiczno-architektoniczne i udokumentowane w zabytkach (I-X w.), Kalwaria Zebrzydowska 2018
-Kuczara K., Od Pawła do Bartłomieja. Kościół w Europie Południowo-Wschodniej (krąg bizantyński), Warszawa 2016
-Pietras H., Śladami pierwszych chrześcijan, Kraków 2019
-Roberson Ronald G., Chrześcijańskie Kościoły Wschodnie, przekład Krzysztof Bielawski, Daria Mionkowska, Bydgoszcz 1998
Sebag S., Jerozolima. Biografia, przekład M. Antosiewicz, W. Jeżewski, Kraków 2003.
-O'Shea S., Morze wiary: islam i chrześcijaństwo w świecie śródziemnomorskim doby średniowiecza, tłum. R. Kot, Poznań 2009
-Świderkówna A., Rozmowy o Biblii. Nowy Testament, Warszawa 2000
-Ware K. Kościół prawosławny, tłum. W. Misijuk, Białystok 2011
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: