Mania listowania – epistolografia jako zanikający fenomen kultury europejskiej; edytorstwo naukowe – techniki cyfrowe w humanistyce 3700-KON79-AL
Studenci zapoznają się z teorią epistolografii. Dowiadują się, jak rozwijała się sztuka pisania listów od starożytności po współczesność: jakie były funkcje listu oraz jego postać materialna i jak zmieniały się obowiązujące zasady kompozycyjne w różnych epokach.
Na przykładzie zbiorów korespondencji wczesnonowożytnej i XIX wiecznej (m.in. Erazm z Rotterdamu, Jan Dantyszek, Filip Melanchtchon, Marcin Luter, Justus Lipsius, John Byron, Fryderyk Chopin, Juliusz Słowacki, Henryk Sienkiewicz, Monteskiusz, Marie de Rabutin-Chantal de Sévigné) poznają szerokie spektrum znaczeń źródeł epistolograficznych dla historii, historii kultury i literatury.
Na podstawie analizy wybranych przykładów edycji krytycznych zbiorów korespondencji poznają podstawy metodologii edytorstwa naukowego zarówno tradycyjnego, jak i przy użyciu technik cyfrowych. Dowiadują się, jakie są wyznaczniki edycji naukowej, w jaki sposób wyszukiwać i dobierać materiał źródłowy do edycji, jak konstruować aparat krytyczny oraz komentarz rzeczowy i literacki.
Zapoznają się z nowoczesnymi technikami kodowania tekstu (standard TEI), umożliwiającymi rozmaite wizualizacje jednego pliku tekstowego w różnych standardach opracowania edytorskiego (edycja dyplomatyczna, transkrypcja, transliteracja) i szczegółowości komentarza.
Na podstawie analizy wybranych utworów literackich (listy poetyckie, powieść epistolograficzna), a niekiedy także ich ekranizacji filmowych, poznają kulturotwórczą rolę listu.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W07 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji wytworów kultury w powiązaniu z tradycją
K_W13 zna podstawowe metody interpretacji tekstu literackiego i filozoficznego oraz tekstualnego źródła historycznego
K_U01 potrafi selekcjonować oraz interpretować informacje pochodzące z różnych źródeł tekstowych, ikonograficznych, elektronicznych
K_U04 posiada podstawowe umiejętności badawcze pozwalające na formułowanie problemów badawczych z zakresu humanistyki, filozofii, literatury i sztuki
K_U08 potrafi prezentować wyniki samodzielnej analizy problemów badawczych w formie ustnej, pisemnej i multimedialnej
K_U09 potrafi przygotować prace pisemne: esej, rozprawka naukowa, recenzja, sprawozdanie naukowe w języku polskim oraz w jednym z języków kongresowych
K_U11 potrafi samodzielnie zanalizować tekst pisemny i ustny o charakterze naukowym w języku polskim oraz w jednym z języków kongresowych
K_U13 potrafi przygotować wystąpienie pisemne oraz ustne, uwzględniając poziom oraz potrzeby odbiorców
K_K08 rozumie znaczenie bogactwa i dziedzictwa kulturowego Europy
Kryteria oceniania
Na ocenę końcową wpływ mają frekwencja, aktywność na zajęciach i oceny z prac pisemnych/prezentacji
Literatura
1. Allen P.S. (ed. by), Opus Epistolarum Des. Erasmi Roterodami denuo recognitum et auctum, vol. 1-11, Oxford, 1906-1947
2. Byron J. , Listy i pamiętniki, PIW, Warszawa 1960
3. Choderlos de Laclos P., Niebezpieczne związki, PIW, Warszawa 1962
4. Dobrzyńska T., Tekst. Próba syntezy, Warszawa, 1993
5. Early Modern Letters Online (emlo.bodleian.ox.ac.uk/)
6. Goliński Z., Edytorstwo. Tekstologia. Przekroje, Wrocław - Warszawa - Kraków, 1969
7. Górski K., Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa, 1978
8. Helman Z., Skowron Z., Wróblewska-Straus H. (oprac.) Korespondencja Fryderyka Chopina. T. 1, 1816-1831, Warszawa, 2009
9. Ihnatowicz I., Projekt instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych XIX i początku XX w., „Studia Źródłoznawcze” 1962, t. VII
10. Iusti Lipsii epistolae, vol. 1-6, 13, 14
11. Jansen L., Luijten H. and Bakker N. (ed. by), Vincent van Gogh, The Letters, (vangoghletters.org/vg)
12. Komisja Historyczna PAU Przy Współudziale Towarzystw Naukowych We Lwowie, Poznaniu, "Instrukcja wydawnicza dla średniowiecznych źródeł historycznych", w: Archiwum Komisji Historycznej PAU, Kraków, 1925, 2
13. Korespondencja filomatów, oprac. Z. Sudolski, Ossolineum, Wrocław 1999.
14. Korespondencja Juliusza Słowackiego, oprac. Eugenusz Sawrymowicz, Ossolineum, Wrocław 1962,
15. Lepszy K. (red.), Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do poł. XIX w., Wrocław, 1953
16. Listy Chopina (pl.chopin.nifc.pl/chopin/letters/search)
17. Listy pożegnalne samobójców – lingwistyczne metody ustalania autentyczności tekstu: (wybrane publikacje ze spisu na: www.pcsn.uni.wroc.pl dostęp 25 maja 2017)
18. Loth R., Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa, 2006
19. Marquess Branch E., Frank M. B., Sanderson K. M. et al. (ed. by), Mark Twain’s Letters, A Publication of the Mark Twain Project, of The Bancroft Library, General Editor, R. H. Hirst, (http://www.marktwainproject.org/)
20. Melanchthons Briefwechsel – Regesten online (http://www.haw.uni-heidelberg.de/forschung/forschungsstellen/melanchthon/projekt.de.html)
21. Monteskiusz K.L., Listy perskie, PIW, Warszawa 1979.
22. Perłakowski A. (red.), Edytorstwo źródeł – ograniczenia i perspektywy, Kraków, 2015
23. Perłakowski A. (red.), Teoria i praktyka edycji nowożytnych źródeł w Polsce (XVI-XVII w.), Kraków, 2011
24. Pierazzo E., Digital Scholarly Editing: Theories, Models and Methods, Farnham – Burlinton – Ashgate, 2015
25. Rabutin-Chantal M. de, Listy pani de Sévigné, PWN, Warszawa 1981
26. Sienkiewicz H., Listy z Ameryki
27. Skolimowska A., M. Turska M., K. Jasińska-Zdun (ed. by), Corpus of Ioannes Dantiscus Texts & Correspondence / Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka (dantiscus.al.uw.edu.pl)
28. Skwarczyńska S., Teoria listu, Białystok 2006
29. Sudolski Z., Polski list romantyczny, WL, Kraków 1997.
30. Woronczak J. et al. (red.) Zasady wydawania tekstów staropolskich – projekt, Wrocław 1955
31. Zakrzewski W., "Jak należałoby wydawać zbiory listów i aktów historycznych z wieku 16go lub późniejszych", w: Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego Akademii Umiejętności VII 1877 7, Kraków, 1877, s. I-XXX
UWAGA: Powyższe zestawienie ma charakter orientacyjny. Szczegółowe informacje dotyczące obowiązujących lektur będą podawane przed kolejnymi zajęciami.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: