Translatorium 2 3700-FN-3-TR2-24
Semestrt zimowy:
Zajęcia stanowią kontynuację i uzupełnienie wprowadzenia do podstaw translatoryki jako dyscypliny akademickiej oraz zapoznają z elementami warsztatu tłumacza (translatoryka stosowana) z języka nowogreckiego na polski i odwrotnie. Nacisk położony jest na przekład tekstu literackiego (analiza tłumaczeń z języka nowogreckiego na polski i polskiego na nowogrecki) oraz na próby indywidualnych przekładów średnio trudnych tekstów z nowogreckiego na polski.
1. Zajęcia organizacyjne (wymagania, tryb pracy, plan zajęć, sposób zaliczenia); omówienie literatury przedmiotu i pomocy. Rozdanie fragmentów tekstów do pracy własnej).
2–3. Wprowadzenie do teorii przekładu (wielość ujęć).
4. Dyskusja nad tym, czym jest przekład (sztuka, nauka, rzemiosło); Czy można wierzyć tłumaczeniom maszynowym (np. translate.Google.com)?
5–14* . Praca całej grupy nad przekładem sztuki współczesnego autora Konstandinosa Delasa Zbieraczki pokrzyw [Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα], która ma zostać wystawiona w Polsce przez grecką eksperymentalną trupę aktorską.
Indywidualne próby przekładu kolejnych części sztuki i przedstawienie ich na zajęciach z omówieniem przyjętych strategii translatorycznych; dyskusja nad nimi w zespole; wyłonienie wspólnej ostatecznej wersji.
Nakład pracy studenta:
ok. 30 godz. obecności i udziału w zajęciach;
ok. 15-20 godz. pracy własnej (przygotowanie do zajęć, w tym lektury, własna próba przekładu).
Semestr letni:
w semestrze letnim zajmujemy się wyłącznie tłumaczeniem z polskiego na grecki. Zaczynamy od ćwiczeń tłumaczenia prostych polskich zdań i wyrażeń codziennych na język grecki. Kurs kontynuuje próbą tłumaczenia przez studentów polskiego tekstu prasowego wybranego i przetłumaczonego przez wykładowcę. Następuje porównanie greckich tłumaczeń studentów i wykładowcy oraz dyskusja. Następnie każdy student/ka wybiera tekst z polskiej pracy i tłumaczymy w klasie grupowo i w domu indywidualnie jako praca domowa po kolej wszystkie teksty wybrane przez studentów. W dalszej części kursu wykładowca wybiera tekst z polskiej literatury klasycznej dwudziestego lub dziewiętnastego wieku (na przykład Gombrowicza czy Prusa) przetłumaczony przez zawodowych tłumaczy greckich. Przeanalizujemy i porównujemy tłumaczenia greckie. W ostatniej części kursu każdy student/ka wybiera polski tekst literacki nieprzetłumaczony dotychczas na grecki. Zaczynamy tłumaczenie tych tekstów grupowo w klasie. Następnie każdy student/ka dokończy tłumaczenie swojego tekstu indywidualnie jako praca semestralna zaliczeniowa. Nie ma określonej bibliografii, teksty wybierają studenci po konsultacji z wykładowcą.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu:
Wiedza: Studentka/student zna i rozumie
- powiązania translatoryki z naukami filologicznymi i innymi dyscyplinami humanistycznymi oraz jej specyficzne cechy (K_W01; K_W02;)
- posiada elementarną wiedzę o podstawowych definicjach, terminologii i kierunkach translatoryki jako dyscypliny akademickiej; (K_W01;)
- podstawową wiedzę o zróżnicowaniu języka greckiego i etapach jego rozwoju; (K_W05; K_W06; K_W07;
- podstawowe strategie tłumacza w analizowanych tekstach. (K_W12)
- istnienia związków kulturowych między Polską i Grecją; (K_W16)
Umiejętności: Studentka/student potrafi
- na podstawie zdobytej wiedzy ocenić zalety i/lub wady analizowanego przekładu literackiego; (K_U01; K_U08; K_U13;)
- uczestniczyć w dyskusji nad przekładem literackim, wyciągając krytyczne wnioski; (K_U03)
- zaprezentować wyniki samodzielnej próby przekładu prostego tekstu nowogreckiego i ew. uzasadnić wybór strategii translatorycznych; (K_U07; K_U08; K_U09; K_U12, K_K05)
- przedstawić ustnie lub na piśmie problemy badawcze i praktyczne związane z techniką przekładu, z wykorzystaniem różnych źródeł i krytycznym powołaniem się na literaturę przedmiotu. (K_U02; K_U03)
Kompetencje społeczne: Studentka/student ma świadomość:
- ograniczonego zakresu własnej wiedzy i umiejętności; (K_K01)
- potrzeby ciągłego dokształcania się i doskonalenia kompetencji zawodowych, zwł. biegłości językowej niezbędnej dla tłumacza; (K_K02)
- istnienia etycznego wymiaru w badaniach naukowych i własnej pracy oraz znaczenia ochrony praw własności intelektualnej, zwł. w odniesieniu do pracy tłumacza; (K_K04)
- znaczenia przekładu literackiego we wzbogacaniu kultur narodowych i promowaniu kultury własnej w innych kręgach językowych i kulturowych. (K_K07)
Kryteria oceniania
Na zaliczenie na ocenę składają się:
semestr zimowy:
Na zaliczenie na ocenę składają się:
przygotowanie i aktywność na zajęciach; prezentacja indywidualnych prób przekładu.
Przygotowanie analizy przekładów polskich wybranego/wybranych dowolnie wiersza/wierszy Kawafisa.
semestr letni:
tłumaczenie swojego tekstu indywidualnie jako praca semestralna zaliczeniowa.
Dopuszczalna liczba nieobecności wynosi dwie (w semestrze)
Trzecia i czwarta nieobecność wymagają indywidualnego zaliczenia zajęć (w semestrze)
Pięć i więcej nieobecności powoduje niezaliczenie zajęć i konieczność ich powtarzania (w semestrze)
Literatura
Literatura dotycząca semestru zimowego:
Teksty
Polskie przekłady wierszy Kawafisa:
Kanon. 154 wiersze, tłum. J. Hajduk, wyd. KEW, 2014.
Czekając na barbarzyńców, wiersze wybrane w przekładzie I. Kani, wyd. Austeria, Kraków 2013.
Wiersze wszystkie w przekładzie I. Kani, wyd. Austeria, Kraków 2019.
Wybór wierszy, tłum. Z. Kubiak, PIW, Warszawa 1967.
Poezje wybrane, tłum. Z. Kubiak, wyd. LSW, Warszawa 1979.
Wiersze zebrane, tłum. Z. Kubiak, wyd. PIW, Warszawa 1981.
Wiersze zebrane, tłum. Z. Kubiak, wyd. Res Publica, Warszawa 1992.
Wiersze zebrane, tłum. Z. Kubiak, wyd. Tenten, Warszawa 1995.
Wiersze i proza, tłum. Z. Kubiak, wyd. Świat Książki, Warszawa 2001.
Jeżeli do Itaki wybierasz się w podróż... wiersze wybrane w przekładzie A. Libery, wyd. Znak, Kraków 2011.
Fragmenty tekstów nowogreckich przygotowuje wykładowca.
Literatura przedmiotu – krótki przewodnik bibliograficzny
*zalecane
*Współczesne teorie przekładu. Antologia, Bukowski P., Heydel M. (red.), Kraków 2009.
Kielar B., Zarys translatoryki, Warszawa 2003.
O sztuce tłumaczenia, Rusinek M. (red.), Wrocław 1955.
*O sztuce tłumaczenia 2. Przekład artystyczny, Pollak S. (red.), Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975.
*Barańczak S., Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dołączeniem małej antologii przekładów, Poznań 1992.
Sapir E., Kultura, język, osobowość, Warszawa 1978.
*Steiner G., Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu, tłum. O. i W. Kubińscy, Kraków 2000.
Whorf B.–L., Język, myśl i rzeczywistość, Warszawa 2002.
Przekład artystyczny. Problemy teorii i krytyki, Fast P. (red.), Katowice 1991.
Kulturowe i językowe źródła nieprzekładalności, Hejwowski K. (red.), Olecko 2005.
Przekład literacki – Teoria, Historia, Współczesność, Nowicka-Jeżowa A., Knysz-Tomaszewska D. (red.), Warszawa 1997.
Przekładając nieprzekładalne, Kubińscy W. i O., Wolański T.Z. (red.), Gdańsk 2000.
Balcerzan E., Wielojęzyczność literatury i problemy przekładu artystycznego, Wrocław 1984.
Bednarczyk A., Wybory translatorskie. Modyfikacje tekstu literackiego w przekładzie i kontekst asocjacyjny, Łódź 1999.
Dąmbska-Prokop U., Mała encyklopedia przekładoznawstwa, Warszawa 1999.
Konieczna-Twardzikowa J., Przekład JEST, Katowice 2003.
Krysztofiak M., Przekład literacki a translatologia, Poznań 1999.
Lipiński K., Vademecum tłumacza, Kraków 2000.
Pieńkos J., Podstawy przekładoznawstwa. Od teorii do praktyki, Zakamycze 2003.
Pisarska A., Tomaszkiewicz B., Współczesne teorie przekładoznawcze, Poznań 1996.
Tabakowska E., O przekładzie na przykładzie. Rozprawa tłumacza z Europą Normana Daviesa, Kraków 1999.
Tabakowska E., Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu, Kraków 2001.
Tomaszkiewicz T., Terminologia tłumaczenia, Poznań 2004.
Wojtasiewicz O., Wstęp do teorii tłumaczenia, Warszawa 1996.
Dzierżanowska H., Przekład tekstów nieliterackich, Warszawa 1988.
Kozłowska Z., O przekładzie tekstu naukowego, Warszawa 1995.
Kozłowski S., Co to jest tłumaczenie maszynowe? Internet Archiwe, WaybackMachine; http://kf.mish.uw.edu.pl/kog_seb.pdf
Literatura dotycząca semestru letniego:
Praktyczne tłumaczenie z języka polskiego na język grecki.
Omawiane materiały zostaną wybrane wspólnie ze studentaki i studentami.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: