Dzieje Śródziemnomorza 3700-CS2-1-DSM
Przegląd dziejów Morza Śródziemnego w okresie od VII do końca XVII wieku przygotowujący do ekspozycji zdarzeń i zjawisk, które miały wpływ
na ukształtowanie się cywilizacji europejskiej. Zostaną przedstawione główne linie formowania się Europy jako cywilizacji (od rozpadu świata antycznego, poprzez średniowiecze i epokę wczesnonowożytną, aż po oświecenie) w powiązaniu z dziedzictwem śródziemnomorskim. Istotne miejsce zajmie kwestia wpływu cywilizacji bizantyńskiej na kultury ościenne (Słowianie, Italia, świat osmański) oraz spotkań (konfrontacji) między konfesjami. Analizą zostaną objęte transfery między kulturami oraz wpływ spotkań międzycywilizacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem kultury umysłowej.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Przedmiotowe efekty uczenia się:
Słuchacze uzyskują możliwość prześledzenia procesu formowania się cywilizacji jako transgresji i konfrontacji, zapoznają się z formą
interpretacji zjawisk kulturowych jako czynników wpływających na procesy zmiany społecznej. Będą mieli możliwość skonfrontowania ustalonych przekonań o genezie cywilizacji europejskiej i roli dziedzictwa śródziemnomorskiego. Dzięki pokazaniu alternatywnych
scenariuszy cywilizacyjnych uzyskają szansę postawienia samodzielnych pytań dotyczących istoty świata śródziemnomorskiego.
Student zna i rozumie
K_W01 procesy cywilizacyjne, historyczne oraz społeczno-gospodarcze, zachodzące w Śródziemnomorzu w średniowieczu i wczesnej nowożytności (V-XVII w.) oraz tematy obecności cywilizacji śródziemnomorskiej w kulturach późniejszych epok i współczesności (z uwzględnieniem regionow sąsiadujących);
KW_03 pogłębione metody analizy i interpretacji zjawisk cywilizacyjnych oraz wytworów kultury i wybranych tradycji Środziemnomorza, a także teorii i szkół badawczych;
KW_04 w pogłębionym stopniu temat kultury i języka wybranego regionu Śródziemnomorza, prowadzącą do specjalizacji, dostrzega historyczne i współczesne związki oraz interakcje w obrębie kultur Śródziemnomorza, a także ich promieniowanie na pozostałe regiony Europy;
Potrafi
K_U02 przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację wybranych procesów oraz wytworów i zjawisk kultury, a także dokonać ich oceny, uwzględniając ich znaczenie i oddziaływanie w procesie historyczno-kulturowym oraz społeczno-gospodarczym. Dzięki przyswojeniu sobie alternatywnych scenariuszy cywilizacyjnych uzyskuje umie stawiać samodzielne pytania, dotyczące istoty świata śródziemnomorskiego.
Jest gotów do
K_K01 krytycznej oceny poznawanych treści i uznaje znaczenie wiedzy oraz rozumie potrzebę wykorzystywania jej w rozwiązywaniu problemów praktycznych i teoretycznych, a także dostrzega potrzebę regularnego jej uzupełniania i uzupełniania swego warsztatu badawczego.
Odniesienie do efektów uczenia się programu studiów:
absolwent zna i rozumie
K_W01 tematy obecności kultury grecko-rzymskiej w kulturach późniejszych epok i współczesności.
KW_03 pogłębione metody analizy i interpretacji wytworów kultury oraz wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych.
KW_04 w pogłębionym stopniu temat kultury i języka wybranego regionu Śródziemnomorza, prowadzącą do specjalizacji, dostrzega historyczne i współczesne związki oraz interakcje w obrębie kultur Śródziemnomorza.
Potrafi:
K_U02 przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację wybranych wytworów i zjawisk kultury oraz ich ocenę, uwzględniając ich znaczenie a także oddziaływanie w procesie historyczno-kulturowym.
Jest gotów do:
K_K01 krytycznej oceny poznawanych treści i uznaje znaczenie wiedzy oraz rozumie potrzebę wykorzystywania jej w rozwiązywaniu problemów praktycznych i teoretycznych.
Kryteria oceniania
Praca pisemna na koniec kursu.
Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze.
Literatura
Armour R., Islam, chrześcijaństwo i Zachód. Burzliwe dzieje wzajemnych relacji, Wyd. WAM, Kraków 2004.
Bennassar B., Lebrun F. (red.), Historia świata śródziemnomorskiego, Ossolineum, Wrocław 2003.
Braudel, F., Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski e epoce Filipa II, Wyd. Morskie, t. I-II, Gdańsk 1976-1977.
Braudel F., Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XVI-XVIII wiek, PIW, t. I-III, Warszawa 1992.
Braudel F., Coarelli F., Aymard M., Morze Śródziemne. Region i jego okolice, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1982.
F. Braudel i inni, Morze Śródziemne. Przestrzeń i historia. Ludzie i dziedzictwo, Volumen, Warszawa 1994.
Burckhardt J., Kultura Odrodzenia we Włoszech, Warszawa 1961.
Burke P., Kultura i społeczeństwo w renesansowych Włoszech, Warszawa 1991.
Cardini F., Europa a islam. Historia nieporozumienia, Kraków 2006.
Chaunu P., Cywilizacja wieku Oświecenia, Warszawa 1989.
Danecki J., Arabowie, PIW, Warszawa 2001.
Defourneaux M., Życie codzienne w Hiszpanii w wieku złotym, Warszawa 1968.
Dubreton J.-M. L., Życie codzienne we Florencji: czasy Medyceuszów, Warszawa 1961.
Dumézil B., Chrześcijańskie korzenie Europy, Wyd. M Derewiecki, Kąty 2008.
Dziubiński A., Historia Tunezji, Ossolineum, Wrocław 1994.
Gierowski J. A., Historia Włoch, Ossolineum, Wrocław 1985.
Grzybowski St., Narodziny świata nowożytnego 1453-1605, Kraków 2005.
Haussig H.-W., Historia kultury biznatyńskiej, Warszawa 1970 (wyd.2 uzupeł. – 1980).
Hitti Ph. K., Dzieje Arabów, PWN, Warszawa 1969.
Holt P. M., Bliski Wschód od wypraw krzyżowych do 1517 roku, PIW, Warszawa 1993.
Inalcik H., Imperium osmańskie. Epoka klasyczna 1300-1600, Wyd. UJ, Kraków 2006.
Kieniewicz J., Wprowadzenie do historii cywilizacji Wschodu i Zachodu, Dialog, Warszawa 2003.
Kieniewicz J., Andaluzja, Hiszpania i pogranicza cywilizacji: współczesna perspektywa historycznej konfrontacji : w: Koźmiński M. red.,
Cywilizacja europejska. Wykłady i eseje, Warszawa 2005 (wyd. II), s. 77-88.
Krawczyk R., Podstawy cywilizacji europejskiej, Warszawa 2006.
Le Goff J., Kultura średniowiecznej Europy, Warszawa 2002.
Lewis B., Muzułmański Bliski Wschód, Gdańsk 2003.
Manikowska H., Jerozolima – Rzym – Compostela. Wielkie pielgrzymowanie u schyłku średniowiecza, Wrocław 2008.
Matvejević P., Brewiarz śródziemnomorski, Pogranicze, Sejny 2003.
Mazaheri A., Życie codzienne muzułmanów w średniowieczu (wiek X-XIII), Warszawa 1972.
Mączak A., Odkrywanie Europy. Podróże w czasach renesansu i baroku, Gdańsk 1998.
Mączak A. red., Historia Europy, Wrocław 1997 (wybrane rozdziały).
McCormick, Narodziny Europy. Korzenie gospodarki europejskiej 300-900, Warszawa 2007.
Menocal M. R., Ozdoba świata. Jak muzułmanie, żydzi i chrześcijanie tworzyli kulturę tolerancji w średniowiecznej Hiszpanii, Kraków 2006.
Miłkowski T., Machcewicz P., Historia Hiszpanii, Ossolineum, Wrocław 1998 .
Ostrogorski G., Dzieje Bizancjum , Warszawa 1969 (lub wyd. następne).
Pentek Z., Cesarstwo łacińskie 1204-1261. Kolonialne państwo krzyżowców czy Neobizancjum?, Poznań 2004.
Romano R., Między dwoma kryzysami. Włochy Renesansu, Warszawa 1978.
Runciman S., Dzieje wypraw krzyżowych. T. 1-3, Warszawa 1987.
Shepard J. Bizancjum. Ok. 500-1204, Warszawa 2012.
Simon M., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa I-IV w., Warszawa 1979.
Skowronek J., Tanty M., Wasilewski T., Historia Słowian Południowych i Zachodnich, Warszawa 1988.
Sokołow N., Narodziny weneckiego imperium kolonialnego, Warszawa 1985.
Tygielski W. Włosi w Polsce XVI-XVII wieku: utracona szansa na modernizację, Warszawa 2005.
Wyrobisz A., Kultura Hiszpanii "złotego wieku" w: Mączak A. red., Europa i świat w początkach epoki nowożytnej, Warszawa 1991, t. I, s.178-205.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: