Tradycje antyczne w Europie Środkowej 3700-CS1-3-TAES-OG

Przedmiotem konwersatorium jest recepcja kultury antycznej na przykładzie różnych tekstów kultury, szczególnie XX-wiecznych; zwłaszcza literackich, ale także filmowych i muzycznych (film J. Kawalerowicza Quo vadis ze ścieżką muzyczną J.A.P. Kaczmarka), malarskich (twórcy podejmujący topos Arkadii, np. K. Markó, H. Siemiradzki), architektonicznych (np. realizacje M. Lalewicza), teatralnych (sceniczne realizacje tekstów o problematyce antycznej lub dramatów starożytnych), a nawet komiksowych (J. Christa, J. Bocheński). Teksty literackie autorów polskich (m.in. S. Wyspiański, J. Parandowski, T. Parnicki, J. Bocheński, A. Świrszczyńska, A. Kowalska, J. Iwaszkiewicz, Cz. Miłosz, Z. Herbert, , T. Różewicz, W. Szymborska) oraz węgierskich, czeskich czy niemieckich (R.M. Rilke, J. Vrchlický, K. Čapek, B. Hamvas, P. Nádas, S. Márai, B. Strauss, Ch. Wolf) będą analizowane także przy uruchomieniu kontekstów szerszych zjawisk artystycznych (np. tendencje rozwojowe narracji w prozie 2. poł. XX wieku) czy na tle np. francuskiej recepcji kultury greckiej i rzymskiej (egzystencjaliści). Oprócz merytorycznych zagadnień dotyczących odwołań do antyku, ważnym aspektem konwersatorium jest problematyka metodologiczna, zwłaszcza pytanie o różne potencjalne ścieżki analizowania dzieł literackich zakorzenionych w tradycji antycznej. Wśród poruszanych zagadnień znajdą się następujące szersze problemy recepcji kultury antycznej: nowożytna recepcja mitów greckich, a także motywów i tematów literatury i kultury antycznej, przemiany sposobu recepcji dziedzictwa kulturowego antyku w Europie Środkowej, problematyka mowy ezopowej (antyk jako kostium historyczny w literaturze).

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Koordynatorzy przedmiotu

Przemysław Kaniecki

Efekty kształcenia

K_W07, K_W09, K_W10, K_W13, K_W19,
K_U01, K_U02, K_U03, K_U07, K_U08, K_U11, K_U13
K_K05, K_K07, K_K08, K_K10,K_K11

Wiedza: absolwent zna i rozumie
- zagadnienia dotyczące recepcji antyku
- najważniejszych twórców kultury europejskiej
- klasycznych autorów filozoficznych oraz ich idee
- podstawowe metody interpretacji tekstu literackiego i tekstualnego źródła historycznego
- zależności między rozwojem kultury a przemianami społecznymi

Umiejętności: absolwent potrafi
- wyszukiwać oraz interpretować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł, w tym źródeł łacińskich i nowołacińskich, tekstów literackich i historycznych, źródeł antropologicznych
- interpretować tekst literacki nawiązujący do dziedzictwa antyku
- opracować i przedstawić recepcję dzieła kultury antycznej w epokach późniejszych
- uczestniczyć w dyskusji na tematy kulturoznawcze, w tym przedstawiać logiczną argumentację i wyciągać krytyczne wnioski
- zaprezentować wyniki samodzielnej analizy prostego problemu badawczego w formie pisemnej i ustnej
- samodzielnie wyodrębnić podstawowe tezy wysłuchanej prezentacji / przeczytanego tekstu w języku polskim oraz w wybranym języku Śródziemnomorza
- przygotować prezentację pisemną oraz ustną z uwzględnieniem różnych potrzeb potencjalnych odbiorów, posługując się podstawowymi narzędziami cyfrowymi oraz przydatnymi do tych celów zasobami Internetu.

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do
- uświadomienia sobie znaczenia dziedzictwa antyku w kulturze Europy
- zrozumienia podstawowych wyzwań związane z badaniem kultury i relacji międzycywilizacyjnych
- zrozumienia wagi zachowania bogactwa, integralności oraz świadomości dziedzictwa kulturowego Europy, w tym poszczególnych tradycji Śródziemnomorza
- aktywnego uczestnictwa w dyskusji w języku polskim oraz wybranym języku Śródziemnomorza, szanując poglądy partnerów
- aktywnego śledzenia wydarzenia kulturalne w Polsce i na świecie

Kryteria oceniania

Szczegółowe kryteria oceniania znajdują sie w aktualnym cyklu dydaktycznym.

Literatura

Antyk romantyków – model europejski i wariant polski. Rekonesans, pod red. M. Kalinowskiej i B. Paprockiej-Podlasiak, Toruń 2003.

Antyk oświeconych. Studia i rozprawy o miejscu starożytności w kulturze polskiej XVIII wieku, pod red. Tomasza Chachulskiego, Warszawa 2013.

Antyk w Polsce, cz. 2: Studia, pod red. J. Okonia i J. Starnawskiego, Łódź 1998.

Dziedzictwo Odyseusza. Podróż, obcość i tożsamość, identyfikacja, przestrzeń, red. M. Korytowska, O. Płaszczewska, Kraków 2007.

J. Kroutvor, Europa Środkowa: anegdota i historia, przeł. J. Stachowski, Izabelin 1998.

H. Münkler, Mity Niemców, przeł. A. Kopacki, Warszawa 2013, rozdziały: Obyczajność zaścianka i „Rzymianie, zuchwałe plemię...”.

M. Perloff, Ostrze ironii. Modernizm w cieniu monarchii habsburskiej, przekł. M. Płaza, Wrocław 2018.

Siew Dionizosa. Inspiracje Grecji antycznej w teatrze i dramacie XX wieku w Europie Środkowej i Wschodniej. Rekonesans, pod red. J. Axera i Z. Osińskiego, Warszawa 1997.

T. Sinko, Antyk w literaturze polskiej. Prace komparatystyczne, wybór i oprac. T. Bieńkowski, Warszawa 1988.

D. Sosnowska, Królowe PRL. Sceniczne wizerunki Ireny Eichlerówny, Niny Andrycz i Elżbiety Barszczewskiej jako modele kobiecości, Warszawa 2014.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-CS1-3-TAES-OG w USOSweb