Dzieje Śródziemnomorza XVIII–XXI w. 3700-CS-SDM-24
Wykład poświęcony jest dziejom Śródziemnomorza od XVIII do XXI w.
Zajęcia podzielono na bloki tematyczne, prezentowane w układzie chronologiczno-rzeczowym. Wykład zaczyna się krótkim wprowadzeniem do dziejów basenu Morza Śródziemnego do XVII wieku. Poruszane są zagadnienia, które ułatwią studentowi – reprezentującemu różne kierunki studiów, a tym samym różnorodny poziom wiedzy podstawowej na temat dziejów basenu Morza Śródziemnego – zrozumienie procesów zachodzących w okresie późniejszym. Kontynuacją tego wstępu jest przedstawienie zagadnienia dziejów Śródziemnomorza XVIII-XXI wieku w ujęciu komparatystycznym wobec okresu do XVII wieku. Następnie poruszane są poszczególne bloki tematyczne ujęte bądź ściśle chronologicznie (basen Morza Śródziemnego w XVIII w. oraz w dobie rewolucji francuskiej i wojen napoleońskich, Śródziemnomorze a porządek Kongresu Wiedeńskiego, otwarcie Kanału Sueskiego, Śródziemnomorze a I wojna światowa, Śródziemnomorze w 20-leciu międzywojennym, Śródziemnomorze a II wojna światowa, Śródziemnomorze a rozpad systemu dwubiegunowego), bądź też z uwzględnieniem szerszego kontekstu czasowego danej kwestii (brytyjska droga do Indii – imperium brytyjskie; dekadencja imperium otomańskiego – niepodległość Grecji; Włochy – od rozbicia przez zjednoczenie do ekspansji kolonialnej; Śródziemnomorze w czasie Zimnej Wojny – dekolonizacja; migracje śródziemnomorskie XXI w
Zakres tematów
Wprowadzenie do dziejów basenu Morza Śródziemnego (do XVII wieku)
Dzieje Śródziemnomorza XVIII-XXI wieku w ujęciu komparatystycznym wobec okresu do XVII wieku. Główne cechy charakterystyczne.
Morze Śródziemne w XVIII w. oraz w dobie rewolucji francuskiej i wojen napoleońskich.
Śródziemnomorze a porządek Kongresu Wiedeńskiego.
Brytyjska droga do Indii. Imperium brytyjskie.
Dekadencja imperium otomańskiego. Niepodległość Grecji.
Włochy. Od rozbicia przez zjednoczenie do ekspansji kolonialnej.
Otwarcie Kanału Sueskiego.
Śródziemnomorze a I wojna światowa.
Śródziemnomorze w 20-leciu międzywojennym.
Śródziemnomorze a II wojna światowa.
Śródziemnomorze w czasie Zimnej Wojny. Dekolonizacja.
Śródziemnomorze a rozpad systemu dwubiegunowego.
Migracje śródziemnomorskie XXI w.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu Studentka/Student osiąga efekty przedmiotowe:
w zakresie wiedzy:
ma wiedzę na temat kultury i historii głównych regionów basenu Morza Śródziemnego w XVIII–XXI w., dostrzega związki oraz interakcje w obrębie Śródziemnomorza w tym okresie (dot. K_W04).
zna główne szkoły analizowania i interpretowania dziejów Śródziemnomorza w XVIII–XXI w. oraz najnowsze badania w tej materii (dot. K_W04).
zna i rozumie główne zjawiska życia kulturalnego oraz zasady funkcjonowania instytucji kultury, w tym kultury politycznej, w głównych regionach Śródziemnomorza w XVIII–XXI w. (dot. K_W05).
ma uporządkowaną wiedzę na temat ewolucji życia kulturalnego, w tym politycznego, w głównych regionach Śródziemnomorza w XVIII–XXI w. (dot. K_W05).
zna i rozumie specyfikę studiów regionalnych dotyczących Śródziemnomorza w XIX–XX w. (dot. K_W08).
zna i rozumie pojęcie regionu w odniesieniu do Śródziemnomorza w XIX–XX w. (dot. K_W08).
w zakresie umiejętności:
potrafi samodzielnie formułować problemy badawcze w odniesieniu do regionu Śródziemnomorza wieków XVIII–XXI (dot. K_U01).
potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i ocenę źródeł wiedzy na temat głównych regionów Śródziemnomorza wieków XVIII–XXI (dot. K_U01).
potrafi przekazać uzyskane wyniki w postaci wypowiedzi ustrukturyzowanej i uargumentowanej, zarówno w formie pisemnego opracowania jak i ustnego wystąpienia na temat regionów Śródziemnomorza wieków XVIII–XXI (dot. K_U03).
potrafi zweryfikować swoje poglądy poprzez udział w dyskusji lub debacie (dot. K_U03).
w zakresie kompetencji społecznych:
jest gotów do krytycznej oceny poznawanych treści dotyczących Śródziemnomorza wieków XVIII–XXI i uznaje znaczenie wiedzy (dot. K_K01).
rozumie potrzebę wykorzystywania wiedzy na temat Śródziemnomorza wieków XVIII–XXI w rozwiązywaniu problemów praktycznych i teoretycznych (dot. K_K01).
jest gotów do zrozumienia odpowiedzialności za zachowanie i rozwijanie kultury (dot. K_K02).
potrafi samodzielnie analizować i interpretować teksty historyczne i literackie dotyczące Śródziemnomorza wieków XVIII–XXI z uwzględnieniem ich kontekstu kulturowego i historycznego (dot. K_K02)
jest gotów do poznania etosu akademickiego i stosuje go w rozwijaniu własnego dorobku naukowego dotyczącego Śródziemnomorza wieków XVIII–XXI (dot. K_K03).
Odniesienie do efektów uczenia się programu studiów:
K_W04, K_W05, K_W08, K_U01, K_U03, K_K01, K_K02, K_K03
absolwent zna i rozumie:
-temat kultury i języka wybranego regionu Śródziemnomorza, prowadzącą do specjalizacji, dostrzega historyczne i współczesne związki oraz interakcje w obrębie kultur Śródziemnomorza.
- główne zjawiska życia kulturalnego oraz zasady funkcjonowania instytucji kultury w Polsce i wybranym regionie, ze szczególnym uwzględnieniem własności intelektualnej.
- specyfikę studiów regionalnych.
absolwent potrafi:
samodzielnie formułować problemy badawcze, dokonuje właściwego doboru źródeł, przeprowadza ich krytyczną analizę i
ocenę według uświadomionych uprzednio kryteriów, potrafi dostosować metodologię do przedmiotu badań, formułuje wnioski
ze świadomością różnych punktów widzenia, potrafi prezentować wyniki swoich badań, wykorzystując nowoczesne narzędzia techniczne i multimedialne.
-przekazać uzyskane wyniki w postaci wypowiedzi ustrukturyzowanej i uargumentowanej, zarówno w formie pisemnego opracowania jak i ustnego wystąpienia (referatu konferencyjnego lub głosu w dyskusji). Potrafi zweryfikować swoje poglądy poprzez udział w dyskusji lub debacie. Wypowiedź formułuje w języku polskim lub obcym na poziomie B2+ (uwzględniając specjalistyczną terminologię) wobec różnych kręgów odbiorców.
absolwent jest gotów do:
- krytycznej oceny poznawanych treści i uznaje znaczenie wiedzy oraz rozumie potrzebę wykorzystywania jej w rozwiązywaniu problemów praktycznych i teoretycznych.
-zrozumienia odpowiedzialności za zachowanie i rozwijanie kultury, inicjuje działania uwzględniające potrzeby środowiska społecznego w sposób kreatywny.
-poznania etosu akademickiego i stosuje go w rozwijaniu własnego dorobku naukowego.
Kryteria oceniania
Liczba dopuszczalnych nieobecności w semestrze – dwie; trzecią i czwartą nieobecność w semestrze można zaliczyć; powyżej czterech nieobecności w semestrze przedmiot nie będzie zaliczony.
Zajęcia zaliczane będą na podstawie listy obecności oraz – dla chętnych – na podstawie testu (na ocenę dobrą albo bardzo dobrą).
Literatura
Podstawowa literatura:
Morze Śródziemne: przestrzeń i historia, ludzie i dziedzictwo.
The Mediterranean in History, ed. D. Abulafia.
F. Braudel, F. Coarelli, M. Aymard, Morze Śródziemne. Region i jego dzieje.
D. Abulafia, The Great Sea. A Human History of the Mediterranean.
P. Matvejević, Brewiarz śródziemnomorski.
J. Pałasiński, Express Mediterranee, czyli podróż po Morzu Śródziemnym i okolicach.
W. Pająk, Państwa Basenu Morza Śródziemnego a nowa architektura bezpieczeństwa europejskiego.
Historia świata śródziemnomorskiego.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: