Komunikacja transcywilizacyjna a czas 3700-CS-KTC-23-OG

Studia nad zagadnieniami teorii cywilizacji: komunikacja transcywilizacyjna, kategorie czasu w cywilizacjach
Wschodu i Zachodu. Analiza zmian kulturowych społeczeństw Wschodu i Zachodu. Czas jako kategoria obrazu świata. Jednostka ludzka i czas w kulturach tradycyjnych oraz współczesnych: analiza porównawcza. Jednostka ludzka a społeczeństwo w cywilizacjach Wschodu i Zachodu.
Wartości tradycyjne i współczesne w perspektywie czasu. Specyfika procesów konstruowania tożsamości w społeczeństwie wielokulturowym.
Analizie poddane zostaną główne konteksty tworzenia tożsamości w przeszłości i współcześnie, jej zawartość symboliczna, relacje z innymi typami identyfikacji tj. narodową, państwową, regionalną oraz próby teoretycznego ujęcia tych zagadnień. Wybrane kulturowe, historyczne i polityczne konteksty tworzenia tożsamości jednostki ludzkiej.

W ramach programu proponujemy model kształcenia DCL (Dialogue-Centered Learning). Podczas zajęć, uczestnicy są równoznacznymi, aktywnymi uczestnikami dialogu, dekonstrukcji i wspólnie wytwarzają sens.
Dekonstrukcja nie jest tyle krytyką, co budowaniem czegoś nowego. Powoduje, że uczestnicy wychodzą poza znane, własne kręgi znaczeń i kierują się ku nowemu kontekstowi, w którym mogą oni odkryć lub też zbudować warunki do dialogu. Model DCL stwarza warunki, aby do wymiaru opartego na substancjalnym modelu myślenia na zasadzie podobieństwa dodać także inny wymiar, wykorzystujący zasadę zróżnicowania (différance, wg Jacques'a Derridy), czyli zmienności. Tym bardziej, że zasada zmienności obowiązuje w wielu cywilizacjach. W związku z tym relacyjny model komunikacji może być metodą, która przyczyni się do lepszej komunikacji Wschodu i Zachodu.
Współpraca na zajęciach charakteryzuje się następującymi cechami:
1) otwartość, rozumianą w aspekcie policentrycznym, który uwzględnia perspektywy różnych cywilizacji.
2) interaktywność, jej mechanizmami są: wielopodmiotowość, dekonstrukcja i dialog. Założeniem interakcji aktorów jest spotkanie przedstawicieli różnych cywilizacji, z tego względu uczestnikami są także polscy studenci. To oni jako strona przyjmująca, pomagają cudzoziemcowi adaptować się w Polsce. Zarazem nabycie w praktyce umiejętności komunikacji transcywilizacyjnej umożliwia polskim studentom i naukowcom aktywność w kontaktach międzynarodowych. Program zakłada rozszerzenie sfery międzynarodowych kontaktów naukowych, a także stworzenie atmosfery „otwartej przestrzeni” na Uniwersytecie Warszawskim.
3) interdyscyplinarność, uwzględniająca różne obrazy świata, czyli kultury. Praca nad rozwiązywaniem problemu naukowego toczy się z uwzględnieniem interdyscyplinarności: w gronie naukowców, kół badawczych, przy tworzeniu projektów.
4) innowacyjność, która oznacza otwarcie nowych perspektyw dla poszukiwania wiedzy w procesie umiędzynarodowienia.

Zakres tematów
Dialog Wschodu i Zachodu jako proces w komunikacji transcywilizacyjnej. Generowanie znaczeń w komunikacji transcywilizacyjnej w dobie globalizacji. Celem zajęć jest próba określenia tego wymiaru przy pomocy zasady zróżnicowania (différance, wg Jacques'a Derridy), zmienności, uwzględniającej różnorodność cywilizacyjną. W takim ujęciu globalizacja jest procesem transcywilizacyjnym, który łączy w sobie ambiwalentne cechy, rozbieżne zjawiska i trendy. Proces ten jest pozbawiony jednoznaczności, wzbudza przeciwstawne oceny.
Interakcja pomiędzy "Ja i Innym" a różne konteksty komunikacji. Zagadnienia procesualne: transformacja, wielorakość znaczeń a konteksty. Dialog jest procesem tworzenia sensu. Czas jako kategoria obrazu świata. Jednostka ludzka i czas w kulturach tradycyjnych oraz współczesnych: analiza porównawcza. Analiza zmian kulturowych społeczeństw Wschodu i Zachodu. W komunikacji transcywilizacyjnej istotne jest wdrożenie elementów antropologicznych, które pozwalają na uchwycenie tego, co dzieje się, gdy przekraczamy granicę własnej kultury stając się Obcym dla innych i sami stając w obliczu obcości. Wartości tradycyjne i współczesne w perspektywie czasu. Specyfika procesów konstruowania tożsamości w społeczeństwie wielokulturowym. Konteksty tworzenia tożsamości w przeszłości i współcześnie, jej zawartość symboliczna, relacje z innymi typami identyfikacji tj. narodową, państwową, regionalną oraz próby teoretycznego ujęcia tych zagadnień.
Wybrane kulturowe, historyczne i polityczne konteksty tworzenia tożsamości jednostki ludzkiej. Kulturowe spojrzenie na nową rzeczywistość, otwarcie się na nowe sensy – jako na całościowy system innych norm, wartości, zachowań i kompetencji - ma pomóc studentom w radzeniu sobie z różnymi poziomami szoku kulturowego i problemami w adaptacji, w łatwiejszym (świadomym) poruszaniu się po nieczytelnych dla nich regułach obcej kultury, w tym w relacjach z Polakami. Ostatnim etapem zajęć będzie analiza zmiany wynikającej z kontaktu z inną kulturą, otwarcie się na sens w różnych kontekstach.

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne
ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Kurs przeznaczony jest dla studentów z wiedzą o kulturach wykraczających poza krąg zachodni.

Koordynatorzy przedmiotu

Zoja Morochojewa

Efekty kształcenia

Wiedza uporzadkowana, pogłębiona, szczegółowa z kulturoznawstwa.
absolwent potrafi:
K_U01 potrafi samodzielnie selekcjonować informacje pochodzące z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych oraz dokonać ich krytycznej oceny.
K_U02 potrafi samodzielnie dobrać i zastosować odpowiednie narzędzia badawcze do analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów wizualnych
K_U05 wykorzystuje interdyscyplinarne metody i narzędzia badawczych do analizy zjawisk kultury
K_U10 posługuje się wybranym językiem obcym na poziomie B2
K_U11 rozumie i stosuje reguły pracy zespołowej

Program przyczyni się do:
1. przezwyciężenia problemów adaptacyjnych studentów-obcokrajowców na uniwersytecie, K_K02, K_K05 2. wytworzenia wspólnoty naukowej zajmującej się zagadnieniami pogranicza cywilizacyjnego, K_W04, K_W06 3. wykreowania takiej przestrzeni społeczno-dydaktycznej, w której możliwy byłby dialog cywilizacji dzięki przekroczeniu granic geograficznych, instytucjonalnych i psychofizycznych, K_K02, K_K05
4. stworzenia innowacyjnych technik nauczania w oparciu o podejście komparatystyczne, wielokulturowe z wykorzystaniem narzędzi komunikacji internetowej, K_U03
5. przygotowania innowacyjnej techniki nauczania uwzględniającej międzycywilizacyjne filtry/konteksty DCL.
Uczestnicy zyskują elementy wiedzy o różnych kręgach kulturowych, orientują się w ich podbudowie religijnej i ideologicznej. Studenci nabywają kompetencje poznawcze oraz funkcjonalne w zakresie dostosowania odpowiedniej metodologii porównawczej do przedmiotu badania. Studenci nabywają umiejętność rozpoznania metod badawczych stosowanych przy opisach różnorodnych kultur i form społecznych z ich instytucjami, wartościami i wzorami zachowań. Studenci nabierają aktywnej postawy wobec wezwań rzeczywistości transcywilizacyjnej.
K_W04, K_W06, K_W07, K_U02, K_U03, K_K02, K_K05

Odniesienie do kierunkowych efektów uczenia się dla przedmiotu:
absolwent:
K_W01 K_W01 ma poszerzoną i pogłębioną wiedzę o miejscu i roli nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych w kulturze
K_W02 K_W02 zna i stosuje terminologię nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych
K_W05 ma wiedzę o najnowszych metodach badań interdyscyplinarnych w naukach humanistycznych, społecznych i przyrodniczych
K_W06 zna i stosuje różne metody analizy i interpretacji dzieł artystycznych
K_W07 zna zasady komunikacji naukowej w zakresie nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem znajomości prawa własności intelektualnej
Student potrafi:
K_U01 potrafi samodzielnie selekcjonować informacje pochodzące z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych oraz dokonać ich krytycznej oceny.
K_U02 potrafi samodzielnie dobrać i zastosować odpowiednie narzędzia badawcze do analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów wizualnych
K_U03 potrafi samodzielnie opracować (z zachowaniem zasad ochrony własności intelektualnej) i zaprezentować wyniki swojej pracy naukowej i badawczej
K_U05 wykorzystuje interdyscyplinarne metody i narzędzia badawczych do analizy zjawisk kultury
K_U08 potrafi samodzielnie zanalizować tekst naukowy z dziedziny nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych w języku polskim oraz w wybranym języku obcym
Student jest gotów do:
K_K02 jest gotów do dynamicznego rozwoju naukowego w obrębie nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze
K_K07 ma poszanowanie dla różnorodności kulturowej i przyrodniczej
K_K08 świadomie uczestniczy w życiu kulturalnym i społeczeństwie obywatelskim

Kryteria oceniania

Metody oceny oparte na kryterium punktacji. Ocena referatów, aktywności (idee, argumentacja) i obecności studentów na zajęciach. Kryteria oceniania przewidują dwa aspekty:
I ASPEKT to przyswojenie wiedzy, punktowane przez system ocen.
II ASPEKT to praktyczne stosowanie wiedzy przez wchodzenie w relacje wielokulturowe i tworzenie więzi z innymi uczestnikami programu. Punktowane będą umiejętności wyróżniane na czterech płaszczyznach:
• zarządzanie wiedzą przyswojoną w procesie dydaktycznym; twórcze podejście do problemu
• komunikacja transcywilizacyjna
• organizacja wiedzy i grupy
• umiejętności związane z koordynacją psychofizycznych funkcji organizmu człowieka.

liczba nieobecności dopuszczalnej - 3

Zaliczenie na ocenę w trybie rozmowy ustnej

Literatura

Appadurai, A., Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, Kraków 2005.
Benedict R., Chryzantema i miecz Wzory kultury japońskiej, Warszawa,
1999.
Berger P.L., Luckmann Th., Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa 1983.
Bhabha, Homi K., Miejsca kultury, przekład T. Dobrogoszcz, Wyd. Uniw. Jagiellońskiego, Krąków 2010.
Deleuze, G. J. Logika sensu, PWN, Warszawa 2011.
Hardt M., Negri A. Imperium. Warszawa 2005.
Many Globalizations: Cultural Diversity in the Contemporary World ed.by Berger P. L. and Huntington S.P., Oxford Univ.Press 2002.
Rushdie, S., Wschód, Zachód, Warszawa 1997.
Jullien Fr., Drogą okrężną i wprost do celu. Strategie sensu w Chinach i
Grecji, Kraków 2006.
Jullien Fr.,The Book of Beginnings.Transl.by Gladding J., Yale Univ.Press 2015.
Geertz C. Interpretacja kultur. Wybrane eseje, Kraków 2005
Kipling R., Kim, Warszawa 1987
Lukes St., Individualism, Blackwell 1973.
Patai R., The Arab Mind, Hatherleigh Press, 2002.
Rushdie S., Wschód, Zachód. Dom Wyd. REBIS 1997.
Tan Amy, Klub radości i szczęścia, Prószyński i S-ka 2002.
Whorf B., Język, myśl i rzeczywistość. Warszawa 1982.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-CS-KTC-23-OG w USOSweb