- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Nahuatl klasyczny - grupa średniozaawansowana i zaawansowana 3700-CS-JNAH-19-OG
Zaawansowane translatorium przeznaczone jest dla studentów (w tym także doktorantów), którzy ukończyli wcześniej podstawowy kurs języka nahuatl. Tematyka zajęć ściśle związana jest z projektem zespołowym poświęconym badaniom nad środkowomeksykańskim językiem nahuatl w kontekście „zderzenia” z językiem hiszpańskim i kulturą europejską.
W aspekcie geograficznym tematyka zajęć skupia się na środkowym Meksyku, zamieszkanym głównie przez ludność mówiącą językiem nahuatl, jednym z najważniejszych języków tubylczych obu Ameryk. Świat Indian Nahua to zarazem centralny obszar imperium azteckiego (Trójprzymierza), stworzonego w ostatnim wieku przed hiszpańską konkwistą. Choć imperium szybko upadło, pod zwierzchnością Korony hiszpańskiej przetrwały przez długi czas liczne państewka indiańskie – zwane tradycyjnie altepetl, które europejscy urzędnicy usiłowali z mniejszym lub większym powodzeniem wtłoczyć w schemat miast i podległych im osad (cabeceras i ich sujetos). Język nahuatl pełnił ważną rolę polityczną i kulturową tak przed przybyciem Europejczyków, jak i w okresie konkwisty i kolonizacji. Żywiołowy rozwój nahuatlańskiej kultury literackiej w XVI wieku pozwolił Hiszpanom na uczynienie z niego oficjalnego języka kolonizacji, co zresztą powielało w pewnym stopniu jego rolę jako lingua franca w Mezoameryce przedhiszpańskiej. Nahuatl pozostaje w użyciu po dziś dzień w wielu lokalnych dialektach.
Fakt, że ludy Mezoameryki używały przed przybciem Europejczyków własnych form pisma, przyczynił się w znacznej mierze do szybkiego zaadaptowania pisma alfabetycznego, a w konsekwencji do stworzenia ogromnego korpusu tekstów pisanych w tubylczych językach. Reprezentowały one rozmaite gatunki, zarówno o genezie przedhiszpańskiej, jak też importowane z Europy, zaczynając od tekstów literackich i religijnych, a kończąc na tekstach związanych bezpośrednio z życiem codziennym (gospodarką, funkcjonowaniem organów władzy itp.). Zawierają one interesujące świadectwa różnego stopnia akceptacji tradycji europejskiej i akulturacji, zależnych od intensywności kontaktów, statusu użytkowników języka, a także stopnia izolacji poszczególnych konkretnych społeczności.
Zajęcia rozwijają zaawansowane umiejętności w zakresie tłumaczenia i kontekstualnej lektury tekstów nahuatlańskich należących do różnych gatunków, w tym dokumentów wcześniej nie publikowanych. Obejmują one przede wszystkim teksty historyczne, religijne oraz tzw. gatunki codzienne, w tym testamenty, dokumenty sądowe i ekonomiczne. Analizowane w trakcie zajęć teksty powstały między XVI a XVIII wiekiem; pozwalają one na systematyczne badania terminologii konceptualnej rozwijanej przez Indian w zetknięciu z kulturą europejską, a także śledzenie zmian zachodzących w samym języku pod wpływem kontaktu z hiszpańskim. Na przykładzie analizy konkretnych źródeł ze terenu Nowej Hiszpanii – badanych zwłaszcza pod kątem zapożyczeń leksykalnych, kalek językowych, neologizmów oraz zmian znaczenia terminologii przedhiszpańskiej – w ramach seminarium podejmowana będzie problematyka europejsko-tubylczego przekazu międzykulturowego odzwierciedlonego w języku, indiańskich reakcji na obcość kulturową oraz strategii adaptacyjnych. Celem zajęć jest zarazem kontynuacja nauki klasycznego języka nahuatl na poziomie zaawansowanym, stąd w ich trakcie wprowadzane będą także rozmaite zagadnienia gramatyczne.
Udział w translatorium umożliwia rozwój umiejętności w zakresie lektury wczesnokolonialnych przekazów i dokumentów pozwalających na poznanie kultury Indian Nahua oraz złożonej rzeczywistości Nowej Hiszpanii; w dalszej perspektywie umożliwia także uczestnictwo w interdyscyplinarnym, międzynarodowym projekcie zespołowym poświęconym „spotkaniom językowym” Starego i Nowego Świata. Część zajęć poświęcona jest słuchaniu i tłumaczeniu nagrań i tekstów we współczesnych wariantach języka nahuatl oraz konwersacjom z udziałem rdzennych użytkowników języka (Indian Nahua).
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student w zakresie wiedzy:
- zdobędzie znajomość klasycznej wersji języka nahuatl na poziomie zaawansowanym
- zdobędzie gruntowną wiedzę o rodzajach oraz specyfice przedmiotowej i metodologicznej dyscypliny związanej z kulturą nahua i kulturą iberoamerykańską
- zdobędzie uporządkowaną wiedzę na temat kultury i języka regionu
- pozna zagadnienia związane z przekazem międzykulturowym i zmianami zachodzącymi w języku pod wpływem intensywnego kontaktu z innym językiem na przykładzie nahuatl i hiszpańskiego
- ma świadomość znaczenia kompleksowej natury języka w badaniach filologicznych i kulturoznawczych
w zakresie umiejętności:
- potrafi tłumaczyć teksty źródłowe z języka nahuatl na język polski
- nabędzie umiejętność w zakresie wszechstronnej analizy tekstów oryginalnych
- zdobędzie zaawansowane umiejętności w zakresie paleografii kolonialnych tekstów w języku nahuatl
- potrafi uczestniczyć w dyskusji na tematy kulturo- i językoznawcze, w tym przedstawiać logiczną argumentację i wyciągać krytyczne wnioski
w zakresie kompetencji społecznych:
- rozwinie świadomość znaczenia kompleksowej natury języka w badaniach filologicznych i kulturoznawczych
- zrozumie potrzebę i zasady pracy zespołowej w grupie interdyscyplinarnej
- pozna i zrozumie podstawowe wyzwania związane z badaniem kultury i relacji międzycywilizacyjnych
- zrozumie wagę zachowania bogactwa, integralności oraz świadomości dziedzictwa kulturowego, w tym poszczególnych tradycji Śródziemnomorza
Kryteria oceniania
Podstawą oceny jest egzamin pisemny polegający na samodzielnej (przy użyciu słowników) transkrypcji i tłumaczeniu oryginalnego tekstu szesnasto- lub siedemnastowiecznego w języku nahuatl
Literatura
Słowniki:
Molina, Alonso de,
2001 Vocabulario en lengua castellana y mexicana, y mexicana y castellana, Editorial Porrua, Meksyk
Francis Karttunen An Analytical Dictionary of Nahuatl, University of Oklahoma Press
Opracowania:
James Lockhart, Nahuatl as Written: Lessons in Older Written Nahuatl, with Copious Examples and Texts, Stanford Univ. Press, 2001
Karttunen, Frances, James Lockhart 1976 Nahuatl in Middle Years: Language Contact Phenomena in Texts of the Colonial Period. University of California Press, Berkeley.
Lockhart, James 1991 Nahuas and Spaniards. Postconquest Central Mexican History and Philology. Nahuatl Studies Series no 3, Stanford University Press, Latin American Center Publications, University of California, Los Angeles.
Lockhart, James 1992 The Nahuas after the Conquest. A Social and Cultural History of the Indians of Central Mexico, Sixteenth Through Eighteenth Centuries, Stanford University Press, Stanford.
Tuttle, Edward James 1976 Borrowing Versus Semantic Shift: New World Nomenclature in Europe, in: First Images of America, ed. Fredi Chiapelli, University of California Press, Berkeley
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: