Natura i kultura w kulturze literackiej starożytnej Grecji. 3700-CS-FAK-NKLSG

Celem zajęć jest przeanalizowanie refleksji o naturze obecnej w starogreckim piśmiennictwie filozoficznym, epickim oraz w poezji. Będziemy badać obecność natury w tekstach jako obszaru biologicznego bytowania człowieka, kontekstów pytania o praprzyczynę rzeczywistości oraz narodzin bogów. Przyjrzymy się naturze jako odbiciu świata idealnego, a także sytuacji ludzi będących w nieustannej interakcji z naturą i światem wierzeń. Przyjrzymy się sposobom adaptacji do tych dwóch rzeczywistości, prób symbiozy z nimi, podporządkowania się im, bądź ich ujarzmienia. Będziemy poznawać odpowiedzi starożytnych Greków na wyzwania stawiane im przez naturę, a także przez wierzenia i tradycję. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie czy Grecy traktujący polis jako środowisko życia mogli odczuwać przestrzeń miejską jako nużącą? Czy kultura bywała dla Greków źródłem cierpień? Jakie podobieństwo łączy Platona z Dostojewskim? A jaki wpływ odziaływanie między naturą i kulturą miało na status kobiet starożytnej Grecji?

Szacowana całkowita liczba godzin, jaką student powinien przeznaczyć, by osiągnąć zdefiniowane dla zajęć efekty uczenia się wynosi 90 godzin, z czego 30 godzin wynosi uczestniczenie w zajęciach, 60 godzin – czas potrzebny na przyswojenie treści lektur.

Zakres tematów
Homer, Odyseja;
Hezjod, Theogonia;
Hezjod, Prace i Dni;
Bajki Ezopa;
Presokratycy;
Platon, Gorgiasz;
Platon, Timajos;
Arystoteles, Metafizyka;
Arystoteles, O duszy;
Teokryt, Sielanki;
Epiktet, Encheiridion,
Diatryby; Plotyn, Enneady

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Założenia (opisowo)

Przystępując do zajęć uczestnik zajęć powinien mieć opanowaną wiedzę z następujących przedmiotów: Wprowadzenie do historii i kultury starożytnej Grecji 3700-CS1-1-WHKG-OG Historia filozofii 3700-CS1-1-HF Historia sztuki starożytnej 3700-CS1-1-HSST-OG Uczestnik zajęć powinien znać dzieje historii filozofii starożytnej oraz literatury starogreckiej. Dobrze widziana znajomość podstaw języka starogreckiego (znajomość alfabetu oraz gramatyki i składni) oraz języka nowożytnego (francuskiego lub angielskiego).

Efekty kształcenia

Wiedza.
Absolwent:
K_W01: ma poszerzoną i pogłębioną wiedzę o miejscu i roli nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych w kulturze.
K_W06: zna i stosuje różne metody analizy i interpretacji dzieł artystycznych
K_W07: zna zasady komunikacji naukowej w zakresie nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych

Umiejętności.
Absolwent:
K_U03: potrafi samodzielnie opracować (z zachowaniem zasad ochrony własności intelektualnej) i zaprezentować wyniki swojej pracy naukowej i badawczej
K_U05: wykorzystuje interdyscyplinarne metody i narzędzia badawczych do analizy zjawisk kultury.

Kompetencje społeczne.
Absolwent.
K_K02: jest gotów do dynamicznego rozwoju naukowego w obrębie nauk
humanistycznych, społecznych i przyrodniczych oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze
K_K03 ma kompetencje w zakresie wyboru najwłaściwszych środków służących do realizacji samodzielnie podjętych zadań
K_K06 szanuje dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze

Kryteria oceniania

Ocenę końcową kształtują następujące kryteria:
40% - aktywność podczas zajęć
60% - praca semestralna w formie pisemnej

Maksymalna liczba nieobecności: trzy w semestrze.

Zaliczenie w formie pracy pisemnej.

Literatura

Homer, Odyseja, przeł. J. Parandowski, Warszawa 1989.
Hezjod, Narodziny bogów (Theogonia) ; Prace i dni ; przeł., J. Łanowski, Warszawa 1999.
Ezop, Bajki Ezopowe, przeł. M. Golias, Ossolineum 1961.
Sielanka grecka: Teokryt i mniejsi bukolicy. Bukolika grecka w Polsce, przeł. A. Świderkówna; oprac. J. Łanowski, Wrocław-Warszawa 2007.
Platon, Gorgiasz, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1958
Platon, Timajos, przeł. P. Siwek, Warszawa 1986.
Arystoteles, O duszy, przeł. P. Siwek, Warszawa 1988.
Arystoteles, Metafizyka, przeł. K. Leśniak, Warszawa 1983.
Epiktet, Encheiridion, przeł. L. Joachimowicz, Warszawa 1997.
Plotyn, Enneady, przeł. A. Krokiewicz, warszawa 2000.
Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy sławnych filozofów, przekł. I. Krońska, K. Leśniak, W. Olszewski, Warszawa 2022.
Geoffrey Stephen Kirk, John Raven, Malcolm Schofield Malcolm, Filozofia przedsokratejska: studium krytyczne z wybranymi tekstami, Warszawa 1999.
Adam Krokiewicz, Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000.
Tadeusz Sinko, Zarys historii literatury greckiej, t. 1-2. Warszawa 1959.
Giovanni Reale, Historia filozofii starożytnej, t. 1-4, Lublin.
Juliusz Domański, Tekst jako uobecnienie, Kęty 2002.
Pierre Hadot, Czym jest filozofia starożytna, przeł. P. Domański, Warszawa 2000.
Pierre Hadot, La voile d'Isis, Gallimard 2008.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-CS-FAK-NKLSG w USOSweb