Mity i maszyny: Antyczne wizje sztucznego życia i technologii 3700-CS-F-MiM
Przedmiot wprowadza studentów w świat mitologicznych wyobrażeń związanych z automatyzacją, biotechnologią i tworzeniem sztucznego życia. Uczestnicy będą analizować starożytne wizje technologiczne, które wyprzedziły swoje czasy, przewidując wiele współczesnych dylematów technologicznych i etycznych. Kurs jest podzielony na trzy główne bloki tematyczne. W pierwszym bloku, „Mitologia i technologia: początki”, analizowane są mityczne postacie i motywy, takie jak Talos – pierwszy robot, Pygmalion, który ożywił swój posąg, czy Pandora – pierwsza sztuczna kobieta. Omawiane będą również postaci Medei oraz Prometeusza jako zapowiedź eksperymentów biotechnologicznych. Drugi blok, „Sztuczne życie w literaturze, sztuce i filozofii”, koncentruje się na filozoficznych refleksjach nad techniką u Arystotelesa i Platona, roli automatyki i technologii w hellenistycznej Grecji, a także przedstawieniach automatyki w starożytnej sztuce i literaturze. Blok trzeci, „Od mitu do współczesności: etyka i filozofia technologii”, skupia się na współczesnych dylematach inspirowanych starożytnymi mitami, omawiając wpływ opowieści o Talosie czy Medei na współczesną robotykę, biotechnologię i kulturę sci-fi. Kurs porusza zagadnienia tożsamości, autonomii, granic ludzkiej kreatywności i odpowiedzialności etycznej w kontekście tworzenia sztucznego życia. Studenci będą analizować zarówno mityczne źródła, jak i współczesne dzieła popkultury, takie jak Łowca androidów czy Ex Machina. Zajęcia łączą wykłady, dyskusje i analizę tekstów, rozwijając krytyczne myślenie, zdolności interpretacyjne i umiejętność stawiania pytań o naturę człowieczeństwa i technologii.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy (W) student/ka zna i rozumie:
K_W01 rodzaje oraz specyfikę przedmiotową i metodologiczą dyscyplin, które dotyczą studiów nad kulturą w szczególności miejsca kultury w technice
K_W07 zagadnienia dotyczące recepcji antyku w zakresie rozumienia techniki i jej miejsca w życiu człowieka
K_W09 najważniejszych twórców kultury europejskiej
K_W10 klasycznych autorów filozoficznych oraz ich idee dotyczące techniki
W zakresie umiejętności (U) potrafi:
K_U02 interpretować tekst literacki nawiązujący do dziedzictwa antyku
K_U04 interpretować dzieło sztuki wizualnej, także w kontekście innych źródeł z danej epoki
K_U06 zastosować w rozwiązywaniu problemów i opracowywaniu tematów badawczych podstawowe ujęcia teoretyczne i paradygmaty właściwe wiedzy o kulturze, w tym antropologii kulturowej, filologii, historii i semiotyce kultury
K_U07 uczestniczyć w dyskusji na tematy kulturoznawcze, w tym przedstawiać logiczną argumentację i wyciągać krytyczne wnioski
K_U08 zaprezentować wyniki samodzielnej analizy prostego problemu badawczego w formie pisemnej i ustnej
K_U13 przygotować prezentację pisemną oraz ustną z uwzględnieniem różnych potrzeb potencjalnych odbiorów
W zakresie kompetencji społecznych (K) student/ka jest gotów do:
K_K01 uświadomienia sobie potrzeby i zasady pracy zespołowej w grupie interdyscyplinarnej
K_K02 uświadomienia sobie dynamicznego rozwoju kultury i pojawiania się nowych metod i paradygmatów badawczych
K_K05 uświadomienia sobie znaczenia dziedzictwa antyku w kulturze Europy
K_K08 zrozumienia wagi zachowania bogactwa, integralności oraz świadomości dziedzictwa kulturowego Europy, w tym poszczególnych tradycji Śródziemnomorza
Kryteria oceniania
Metody i kryteria oceniania osiągniętych przez studenta efektów uczenia się będą obejmowały aktywny udział w dyskusji podczas zajęć oraz przygotowanie eseju lub pracy zaliczeniowej w innym formacie np. prezentacja podczas zajęć, projekt artystyczny
Literatura
Bremmer, J. (2013). The Agency of Greek and Roman Statues: From Homer to Con-stantine. Opuscula, 6, 7–21.
Cave, S., & Dihal, K. (2019). Hopes and fears for intelligent machines in fiction and reality. Nature Machine Intelligence, 1(2), 74–78.
Devecka, M. (2013). Did the Greeks believe in their robots? The Cambridge Classical Journal, 59, 52–69.
Liveley, G., & Thomas, S. (2020). AI Narratives. In Cave, Stephen, Kanta Dihal, and Sarah Dillon (eds), AI Narratives: A History of Imaginative Thinking about Intelligent Machines. Oxford: Oxford University Press, 25–48.
Mayor, A. (2018). Gods and Robots: Myths, Machines, and Ancient Dreams of Technology. Princeton - Oxford: Princeton University Press.
Paipetis, S.A. (2010). The Unknown Technology in Homer. History of Mechanism and Machine Science, Dordrecht: Springer.
Wilson, A. (2002) Machines, power and the ancient economy, . Journal of Roman Studies 92, 1–32.
Wilson, A. (2008) Machines in Greek and Roman technology, in The Oxford handbook of engineering and technology in the classical world, Oxford: Oxford University Press, 337–368.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: