Życie w literze albo w cieniu Georgesa Pereca 3700-AL-ZLGP-OG

Głównym problemem seminarium będzie pytanie: co to znaczy schować (zdeponować) swoje życie w literze? Jak tego dokonać? Lacan w klasycznym już tekście zatytułowanym Instancja litery w nieświadomości lub rozum od Freuda, przypomina, że mówi się często niesłusznie, jakoby „litera zabijała życie, a duch ożywiał martwą literę”. Wbrew temu twierdzeniu, Lacan argumentuje, że człowiek jest raczej ofiarą „błędu litery”, i że „duch nie może żyć bez litery”. Pretensje ducha do życia pozostałyby uzasadnione, gdyby dowiódł, że wywołuje on w człowieku skutki prawdy, bez interwencji litery. Takiego dowodu jednak nie posiadamy. Twierdzę, że przykład Pereca, jak żaden inny w XX wieku, dowodzi, że w literaturze nie chodzi wcale o to, aby mówić o sobie w sposób zgodny z tym, kim się jest (literatura na poziomie życia) lub żyć na poziomie tego co się mówi (życie na poziomie literatury), ale raczej o zbadanie tego, czy kiedy mówimy, jesteśmy tym samym podmiotem, o którym mówimy.
(1-2) Fałszerze i fałszerze ich fałszerstw: „Na początku wszystko wydaje się proste: chciałem pisać i pisałem, […]”
Literatura: Georges Perec, Kondotier Marzena Chrobak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

(3-4) Paraliż albo ludzie wśród rzeczy. Historia (z lat sześćdziesiątych) Sylwii i Jerôme'a daremnie poszukujących smaku luksusu
Literatura: Georges Perec, Rzeczy, przeł. Anna Tatarkiewicz.

(5-6) Redukcja życia albo bezużyteczna obojętność. Poszukiwanie gestów zapewniających przetrwanie, czyli jak wymknąć się światu, „nie dając mu żadnego punktu zaczepienia”.
Literatura: Georges Perec, Człowiek, który śpi, przeł. Anna Wasilewska.

(7-8) Rozgałęzione wykresy albo schemat obliczeniowy drogi, jaką przebyć musi pracownik, aby rozmówić się z kierownikiem swojego działu
Literatura: Georges Perec: O sztuce oraz sposobach usidlenia kierownika działu w celu upomnienia się o podwyżkę. Przeł. Wawrzyniec Brzozowski, Warszawa: WAB, 2011.

(9.-10.) Zniknięcia Antona Voyla albo zamieszkać literze E. Powieść detektywistyczna jako lipogram.
Literatura: Georges Perec, Zniknięcia, przeł. René Koelblen i Stanisław Waszak, wyd. Lokator.

(11-12.) Czas i przestrzeń jako warunki naoczności i warunki estetyki zanikania. Litery jako szkatułki do przechowania drobin zgruzowanego świata.
Literatura: Georges Perec, Przestrzenie, przeł. Agnieszka Daniłowicz Grudzińska.

(13.-14.) „Nie mam wspomnień z dzieciństwa” albo jak brak historii chroni życie i nas samych. Materiał wspomnieniowy jako przedmiot gry literackiej lub czystej fantazji
Literatura: Georges Perec, W albo wspomnienie z dzieciństwa, przeł. Wawrzyniec Brzozowski.
(15-16.) Realne, które nie czeka na język albo „donosy rzeczywistości”. Kronika ludzkości jako moja kronika
Literatura: Georges Perec, Pamiętam że, przeł. Krzysztof Zabłocki Kraków 2013.

(17.-18.) Historia pewnej mistyfikacji albo aukcja malarza Heinricha Kürza przedstawiająca obrazy Van Eycka, Holbeina, Delacroix, Poussina i innych zminiaturyzowane w nieskończoność.
Literatura: Georges Perec, Gabinet kolekcjonera, przeł. W. Brzozowski Kraków 2010

(19-20) Bajczarstwo bez końca albo do czego służą puzzle?
Literatura: Georges Perec, Życie instrukcja obsługi, przeł. Wawrzyniec Brzozowski.

(21-22) Na koniec: mogę pisać albo nie pisać. Właściwie jednak nie mogę nie pisać
Literatura: Georges Perec, Urdziłem się. Eseje
przeł. Zbiorowe Kraków 2012.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Bez szczegółowych wymagań wstępnych. W trakcie kursu wymagane jest sukcesywne zapoznawanie się ze wskazaną lekturą. Oczekuje się zasadniczo nabycia dwóch rodzajów wiedzy: (1) orientacji w historii filozofii oraz filozofii XX wieku; (2) orientacji w współczesnych sposobach interpretowania głównych pojęć filozoficznych. Umiejętnością, która będzie na zajęciach szczególnie stymulowana to umiejętność aktywnego, intensywnego „czytania” tekstu filozoficznego.

Koordynatorzy przedmiotu

Adam Cichoń
Szymon Wróbel

Efekty kształcenia

PO zakończeniu zajęć, Student/ka:
w zakresie wiedzy zna i rozumie (K_W01, K_W02, K_W05, K_W06, K_W07):
- ma podstawową wiedzę o miejscu i roli nauk humanistycznych, społecznych, ścisłych i przyrodniczych w kulturze dawnej i współczesnej
- podstawową terminologię nauk humanistycznych i społecznych
- zależności pomiędzy różnymi dyscyplinami humanistycznymi zajmującymi się badaniami dzieł sztuki w kulturze, socjologicznego kontekstu działalności kulturowej
- zależności pomiędzy dyscyplinami humanistycznymi oraz naukami ścisłymi i przyrodniczymi w kontekście filozoficznym i społecznym
- ma podstawową wiedzę o najnowszych osiągnięciach metod badań interdyscyplinarnych w naukach humanistycznych, społecznych, ścisłych i przyrodniczych

w zakresie umiejętności potrafi (K_U02):
- dokonywać analizy tekstów artystycznych, filozoficznych i socjologicznych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych oraz prezentować wyniki swych prac

w zakresie kompetencji społecznych (K_K01, K_K02, K_K03, K_K04, K_K05, K_K06, K_K07)
- rozumie potrzebę nieustannego kształcenia po ukończeniu studiów
- rozumie zasady, reguły oraz konieczność pracy zespołowej
- rozumie dynamikę rozwoju naukowego, kulturowego i społecznego oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze
- potrafi organizować i współpracować z grupą oraz zajmować w niej różne role społeczne
- potrafi właściwie dokonać analizy środków służących do realizacji podjętych zadań
- ponosi odpowiedzialność za ochronę dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i Europy
- rozumie zasady tolerancji i różnic kulturowych

Kryteria oceniania

Podstawowym kryterium oceny jest wynik na egzaminie końcowym.
Przedmiot kończy się egzaminem ustnym.

Literatura

Georges Perec, Kondotier Marzena Chrobak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego; Georges Perec, Rzeczy, przeł. Anna Tatarkiewicz; Georges Perec, Człowiek, który śpi, przeł. Anna Wasilewska; Georges Perec: O sztuce oraz sposobach usidlenia kierownika działu w celu upomnienia się o podwyżkę. Przeł. Wawrzyniec Brzozowski, Warszawa: WAB, 2011; Georges Perec, Zniknięcia, przeł. René Koelblen i Stanisław Waszak; Georges Perec, Przestrzenie, przeł. Agnieszka Daniłowicz Grudzińska; Georges Perec, W albo wspomnienie z dzieciństwa, przeł. Wawrzyniec Brzozowski. Georges Perec, Pamiętam że, przeł. Krzysztof Zabłocki Kraków 2013; Georges Perec, Gabinet kolekcjonera, przeł. W. Brzozowski Kraków 2010; Georges Perec, Życie instrukcja obsługi, przeł. Wawrzyniec Brzozowski. Georges Perec, Urodziłem się. Eseje przeł. Zbiorowe Kraków 2012.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-ZLGP-OG w USOSweb