Wierzenia i mity grecko-rzymskie w kulturze nowożytnej 3700-AL-WMGR-OG

Osoby uczestniczące podczas pierwszego bloku zajęć (3 lub maksymalnie 4) zapoznają się z praktykami i wierzeniami z pogranicza religii, magii, medycyny i filozofii na podstawie wybranych opracowań z dziedziny antropologii religii i kultury. Podstawą wstępnej pracy będą opracowania takich autorów jak Roland Auguet, Walter Burkert, Jean Duvignaud, Emile Durkheim, George Frazer, Renee Girard oraz Claude Levi-Strauss. Po zapoznaniu się z przydatnym do wspólnych analiz aparatem pojęć i metodologią badań, Osoby uczestniczące w zajęciach:
– poznają ogólne tło społeczne i kulturowe wybranych wierzeń i praktyk – zdobywają podstawową wiedzę o metodach leczenia chorób ciała i duszy, wierzeniach związanych ze śmiercią i narodzinami oraz zjawiskami i procesami zachodzącymi w świecie przyrody
– zapoznają się z obyczajami i „zabobonami”, które stały się często wykorzystywanym motywem literackim oraz przetrwały w niezmienionej formie do czasów współczesnych;
– nabywają ogólną wiedzę o literaturze wykorzystującej wątki związane z praktykami magicznymi;
– zapoznają się z dorobkiem literackim wielu twórców literatury greckiej i rzymskiej (w przekładzie – znajomość greki i łaciny nie jest wymogiem sine qua non) oraz poznają jej wpływ na współczesną literaturę i film
- Oraz, co jest najistotniejsze dla konwersatorium, badają teksty kultury z XX i XXI wieku (ze szczególnym uwzględnieniem tekstów utworów muzyki alternatywnej twórców takich jak David Bowie, Nick Cave, Robert Smith i wielu innych) pod kątem obecności różnych wariantów recepcji antycznej tradycji ezoterycznej.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Bierna znajomość języka angielskiego na poziomie minimum B1 (niezbędna do lektury obowiązkowych tekstów)

Koordynatorzy przedmiotu

Ilona Szewczyk

Efekty kształcenia

Po zakończeniu zajęć student/studentka

w zakresie WIEDZY:
– ma ogólną wiedzę o tle historycznym ważnym dla omawianych zagadnień z dziedziny religii, filozofii i kultury (K_W03);
– poznaje fenomen symbiozy elementów religii, ezoteryki i nauki w obrębie praktyk kultowych (K_W05);
– ma świadomość wpływu starożytnych wierzeń i praktyk na współczesne religie, teksty kultury i zwyczaje znane z życia codziennego (K_W07);
– posiada podstawowe wiadomości o początkach kształtowania się grecko-rzymskiej literatury pięknej i o charakterze poradnikowym, oraz analizuje mechanizmy praktyk rytualnych i ich wpływ na współczesną kulturę (K_W09)
– identyfikuje motywy które wywarły (i wywierają nadal) wpływ na późniejszych twórców tekstów kultury wykorzystujących jako motyw przewodni praktyki kultowe i ezoteryczne (K_W09)

W zakresie UMIEJĘTNOŚCI Osoba uczestnicząca:
– potrafi wydobyć z tekstu oryginalnego potrzebne informacje (K_U02);
- potrafi analizować dzieła sztuk wizualnych, multimedialnych, performatywnych (K_U03);
– rozpoznaje najważniejsze gatunki literackie, w których pojawiają się wątki zainspirowane zjawiskami związanymi z kultami i wierzeniami grecko-rzymskimi (K_U02)
W zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH student/studentka
– rozumie potrzebę ustawicznego dokształcania się a także nabywa umiejętności właściwej selekcji powszechnie dostępnych źródeł cyfrowych (K_K01),
– pracuje w grupie oraz przedstawia wyniki tej pracy (prezentacja ustna) (K_U08), (K_U13), (K_K04)
– pracuje indywidualnie (przygotowanie krótkiej wypowiedzi), samodzielnie wyszukując, selekcjonując i oceniając materiał (K_W07);
- rozumie oraz w dyskusji podczas zajęć stosuje zasady tolerancji i poszanowania wszelkich różnic kulturowych i światopoglądowych (K_K07);
- rozumie znaczenie bogactwa i dziedzictwa kulturowego zarówno Europy, jak i innych, nawet najodleglejszych regionów (K_K08)

Kryteria oceniania

Na bieżąco sprawdzana jest znajomość wymaganych zagadnień (podawanych z minimum 7-14 dniowym wyprzedzeniem), stopień zrozumienia fragmentów tekstu i umiejętność analizowania go za pomocą narzędzi badawczych poznanych podczas pierwszych 3 lub 4 spotkań. Brana jest pod uwagę aktywność (przygotowanie indywidualne) na zajęciach a także jakość przygotowanej prezentacji zaliczeniowej.
Zaliczenie ustne na ocenę (prezentacja lub referat dotyczący ustalonego wcześniej tematu)

Literatura

Auguet, R. Cruelty in the ancient Roman world
Brier, B. Ancient Egyptian magic
Burkert, W. Stwarzanie świętości
Collins, D. Magic in the ancient Greek world
Czerwiński, M., Magia, mit i fikcja
Duvignaud, J., Dar z niczego. Szkic o antropologii daru
Faraone, Ch. A. Ancient Greek Love Magic
Frazer, J. Złota gałąź
Girard, R. Kozioł ofiarny
Girard, R. Sacrum i przemoc
Kocur, M. We władzy teatru
Luck, G. Arcana Mundi: Magic and the occult In the Greek and Roman Worlds
Meyer, M., Marecki, P. Magic and ritual in the ancient world
Ogden, D. Magic, Witchcraft and Ghosts nn the Greek and Roman Worlds
West, M. Wschodnie oblicze Helikonu
Wypustek, A. Magia antyczna

Teksty źródłowe:
Starożytność:
Apulejusz z Madaury – Metamorfozy albo Złoty Osioł
Apulejusz z Madaury – Apologia
Horacy - Gawędy
Owidiusz – Metamorfozy, Fasti
Petroniusz – Satyricon
Pliniusz Starszy – Historia Naturalna
Teokryt – Sielanki

Wszystkie teksty będą czytane we fragmentach i w przekładzie na język polski. Nie ma znaczenia wydanie ani – w razie osobistych preferencji – sięganie po przekład w innym języku, gdyż istotne dla zajęć są nie kwestie językowe i literaturoznawcze, ale określone zagadnienia związane z naukami o kulturze i religii.

Nowożytność (teksty w języku angielskim):

John Keats – Lamia
Edgar Allan Poe – To Helen, The Coliseum, A Sonnet To Science
Angela Carter – Peter And The Wolf (ze zbioru opowiadań Black Venus)
Nick Cave – Leviathan, The Lyre Of Orpheus, Spell
David Bowie – Width Of a Circle, Quicksand, Fame, Baal’s Hymn, Blackstar
Christopher Johnsson / Thomas Karlssen – To Mega Therion, Cults Of The Shadows, Invocation of Naamah,

Dodatkowo: do wyboru (dwie pozycje z niżej wymienionych, do uzgodnienia z grupą): 1 opowiadanie Jadwigi Żylińskiej, Tanith Lee, Andrzeja Sapkowskiego, Artura Baniewicza lub Jacka Piekary(ze zbioru Necrosis)

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-WMGR-OG w USOSweb