Samobójstwo – zrozumieć aby zapobiec. 3700-AL-SZZ-OG

Rocznie w Polsce ponad milion osób rocznie cierpi w wyniku zachowań samobójczych. Na tę liczbę składa się nie tylko ponad 5 000 samobójstw każdego roku, ale także liczba prób (na każde samobójstwo przypada od 10 do 15 prób), liczba osób pozostających w traumie po śmierci samobójczej bliskiej osoby (każde samobójstwo wpływa na 20 osób z najbliższego otoczenia samobójcy), oraz liczba osób poszkodowanych w wyniku próby samobójczej bliskiej osoby (nauczyciele, rodzice współpracownicy – prognozuje się że każda próba samobójcza wpływa na 15 osób z najbliższego otoczenia). Mimo to samobójstwo nadal jest pewnego rodzaju społecznym tabu. Zajęcia mają na celu przedstawienie problemu samobójstwa w obrębie współczesnej nauki o człowieku. Suicydologia łączy w sobie zarówno podejście socjologiczne, psychologiczne, kryminalistyczne jak i wsłuchuje się w szeroko pojętą humanistykę. To właśnie interdyscyplinarne podejście pozwala badać tak trudny do uchwycenia problem autodestrukcji człowieka. W pierwszym semestrze zajęć będzie omawiane podejście do samobójstwa z punktu widzenia, psychologii, psychiatrii, socjologii, interwencji kryzysowej, a także kryminalistyki. W drugim semestrze natomiast przyjrzymy się przekazom kulturowym, które podejmują tematykę ludzkiej autodestrukcji. W trakcie kursu zapraszani będą goście, którzy są specjalistami z zakresu profilaktyki zachowań samobójczych.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Student powinien się wykazać podstawową wiedzą z zakresu socjologii, kulturoznawstwa i filozofii. Najważniejsze jest jednak otwarte podejście interdyscyplinarne wraz z próbą łączenia różnych narzędzi poznawczych.

Koordynatorzy przedmiotu

Halszka Witkowska-Nowak

Efekty kształcenia

Student/ka:
rozumie związki pomiędzy działaniami kulturowymi i przemianami w życiu społecznym – udział w dyskusji (K_W04 )
potrafi dokonywać analizy tekstów artystycznych, filozoficznych i socjologicznych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych oraz prezentować wyniki swych prac – praca pisemna (K_U02)
posiada podstawowe umiejętności wykorzystywania interdyscyplinarnych metod i narzędzi badawczych w analizie zjawisk kultury współczesnej – udział w dyskusji (K_U05)
potrafi zastosować uzyskaną wiedzę teoretyczną w działaniach kulturowych o charakterze społecznym – udział w dyskusji (K_U06 )

Kryteria oceniania

Obecność na zajęciach, aktywna dyskusja wokół zadawanych tekstów, praca pisemna. Student ma prawo do dwóch nieobecności w semestrze. Większa ilość nieobecności będzie wymagać dodatkowego zaliczenia.
Na zaliczenie składa się ocena z pracy pisemnej rocznej, a także aktywna obecność na zajęciach zakładająca udział w dyskusjach. Zajęcia można także zaliczyć w sesji poprawkowej po złożeniu pracy i zaliczeniu nadprogramowych nieobecności.

Literatura

Literatura przedmiotu:
1) Amery Jean, Podnieść na siebie rękę, przeł. Bogdan Baran, wyd. Czytelnik, Warszawa 2007.
2) Alvarez Al, Bóg bestia. Studium samobójstwa, przeł. Łukasz Sommer, wyd. Aletheia, Warszawa 2011.
3) Chwin Stefan, Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni, wyd. Tytuł, Gdańsk 2010.
4) Bednarski Leszek, Urbanek Arkadiusz, Śmierć samobójcza – perspektywa kryminalistyczna i pedagogiczna, wyd. Impuls, Kraków 2012.
5) Coleman Loren, The Copycat effect, wyd. Poczet books, New York 2004.
6) Czabański Adam, Samobójstwo altruistyczne: formy manifestacji, mechanizmy i społeczne reperkusje zjawiska, wyd. Nomos, Kraków 2009.
7) Durkheim Emile, Samobójstwo, przeł. Krzysztof Wakar, wyd. Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
8) Kuczyńska-Koschany,Katarzyna,Dwa,paradygmaty samobójstwa czy dwa akty wolnej śmierci? Heinrich von Kleist i Jean Améry Władimir Weidle, Wansee-1811, przeł. J. Łobodowski, Paryż, "Kultura", listopad 1952.
9) Kurdwanowska Dagna, Biblioteka Samobójców, PWN, Warszawa 2011
10) Malicka – Gorzelańczyk Hanna, Opinie młodzieży o samobójstwie, wyd. Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2002.
11) Minois Georges, History of suicide: voluntary death In Western culture, wyd. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999.
12) Hołyst Brunon, Suicydologia, wyd. LexisNexis, Warszawa 2002.
13) Jamison Kay Redfield, Noc szybko nadchodzi: zrozumieć samobójstwo, by mu zapobiec, przeł. Tomasz Bieroń, wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2004.
14) Jarosz Maria, Samobójstwa, wyd. PWN, Warszawa 1997.
15) O' Connor Rory i Sheehy Noel, Zrozumieć samobójcę, przeł. Anna Tonalska – Dulęba, Gdańskie wydawnictwo psychologiczne, Gdańsk 2013.
16) Ringel Erwin, Gdy życie traci sens: rozważania o samobójstwie, przeł. Elżbieta Kaźmierczak, wyd. Glob, Szczecin 1987.
17) Sarzyński Piotr, Leksykon Samobójców, wyd. Iskry, Warszawa 2002
18) Samobójstwo, praca zbiorowa pod redakcją; Brunon Hołyst, Marek Staniaszek, Marzena Bińczycka-Anholcer, wyd. PTHP, Warszawa 2002
Literatura podmiotu:
1) Dostojewski Fiodor, Biesy, przeł. Tadeusz Zagórski, wyd. PIW, Warszawa 1972.
2) Dostojewski Fiodor, Zbrodnia i Kara, przeł. Czesław Jastrzębiec-Kozłowski, wyd. PIW, Warszawa 1974.
3) Flaubert Gustave, Pani Bovary, przeł. Aniela Micińska, wyd. Świat Książki, Warszawa 1999.
4) Goethe Johann Wolfgang, Cierpienia młodego Wertera, przeł. Leopold Staff, wyd. Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1993.
5) Mann Tomasz, Czarodziejska Góra, przeł. Józef Kramsztyk, wyd. MUZA SA, Warszawa 2008.
6) Shakespeare William, Otello, przeł. przeł. Stanisław Barańczak, wyd. W drodze, Poznań 1993.
7) Shakespeare William, Romeo i Julia, przeł. Józef Paszkowski, wyd. PIW, Warszawa 1979.
8) Tołstoj Lew, Anna Karenina, przeł. Kazimiera Iłłakowiczówna, wyd. Świat Książki, Warszawa 2001.

Filmy.
1) Chłopiec ze Skazą, reż. Dana Heinz Perry, USA 2009
2) Las samobójców, reż. Jason Zada, USA 2016
3) Nauka Spadania, reż. Pascal Chaumiel, USA, Wielka Brytania 2014
4) Sala samobójców, reż. Jan Komasa, Polska 2011
5) Sklepik dla samobójców, reż. Patrice Leconte, Francja 2012
6) Tamten świat samobójców, reż. Goran Dukic, USA 2007
7) Tajemnice Bridgen, reż. Jeppe Ronde, Dania, USA, Wielka Brytania 2015
8) Godziny, reż. Stephen Daldry, USA 2003

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-SZZ-OG w USOSweb