Po co nam edukacja? Historia idei i praktyki 3700-AL-PNEHI-qDP
Pytanie o to, czym jest „kształcenie” to jeden z najbardziej palących problemów naszych czasów, kiedy edukację postrzegamy niemal wyłącznie w kategoriach utylitarnych, jako przygotowanie do konkretnego, praktycznego zawodu, a nie formowania człowieka, który dzięki wykształceniu miałby rozwijać w pełni swój potencjał. Dlatego należy zadać na nowo pytania dotyczące polityki oświatowej: Gdzie leżą granice publicznej oświaty w liberalnym i pluralistycznym społeczeństwie? Czy państwo powinno zlecać kształcenie postaw moralnych? Czy rolą edukacji jest wyrównywanie szans czy tworzenie elit? Czy liberalnej demokracji potrzebna jest edukacja obywatelska? Są to pytania dotyczące relacji jednostki i społeczeństwa stanowiące wariacje dylematów, które określają historię filozofii od Platona po współczesną analizę socjologiczną. To historia interpretacji świata, zrozumienia naszego w nim miejsca aby wyzwolić nas z iluzji i nakierować na odpowiednią działalność - obywatelską, kontemplacji Boskiego porządku, uczestnictwa w postępie nauki czy indywidualnej twórczości. Współczesne dylematy można więc rozpatrywać w kontekście odwiecznych pytań: Czy celem edukacji ma być harmonia społeczna, czy spełnienie jednostki? Twórczość czy postęp naukowy? Kształcenie wolnych ludzi czy siły roboczej? Kto powinien być odpowiedzialny za edukację - władca, filozof, obywatele?
Studenci zapoznają się z niektórymi z klasycznych tekstów filozofii politycznej oraz z wybranymi traktatami pedagogicznymi, które konfrontować będą ze współczesnymi pracami o społecznym i politycznym wymiarze edukacji.
Zajęcia wpisują się w ścieżki Mądrość i filozofia, Demos i Polis oraz Historie i tożsamości w ramach wyzwań kierunkowych Artes Liberales.
Szacowana całkowita liczba godzin, która student musi przeznaczyć na osiągnięcie zdefiniowanych dla przedmiotu efektów uczenia wynosi 45.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W01 zna podstawową terminologię nauk humanistycznych i rozumie ich rolę kulturze.
K_W05 zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów kultury.
K_W06 zna podstawowe kierunki myśli filozoficznej, społecznej, przyrodniczej.
K_U01 umie selekcjonować oraz dokonać krytycznej oceny informacji pochodzących z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych.
K_U03 umie sformułować problem badawczy.
K_U04 rozpoznawać i interpretować podstawowe problemy i zjawiska współczesności.
K_U07 przygotować prace pisemne uwzględniające elementarne wymogi stawiane pracom akademickim.
K_U10 umie przygotować wystąpienie ustne uwzględniające potrzeby odbiorców.
K_K01 jest gotów do podejmowania kształcenia przez całe życie.
K_K05 jest gotów do samodzielnego wyznaczania zadań.
K_K08 docenia bogactwo kultury.
K_K09 jest gotów do zrozumienia dziedzictwa kulturowego i różnorodności kulturowej.
K_K10 jest gotów do świadomego uczestnictwa w życiu kulturalnym i społeczeństwie obywatelskim.
Dzięki uczestnictwu w zajęciach studenci zdobędą poszerzoną i pogłębioną wiedzę o miejscu i roli nauk humanistycznych w kulturze oraz będą lepiej rozumieć powiązania między twórczością kulturalną a dynamiką zmian we współczesnym społeczeństwie. Analiza tekstów z różnych okresów historycznych i dziedzin naukowych pozwoli im rozwinąć umiejętności wykorzystywania interdyscyplinarnych metod i narzędzi badawczych do analizy zjawisk kultury. Pogłębione studia nad problemami edukacji i wykształcenia będą świetnym przygotowaniem do kształcenia ustawicznego (lifelong learning) w dalszych etapach życia.
Kryteria oceniania
Na każdych zajęciach jeden ze studentów przedstawi ok. 10 minutowy referat na temat zadanych lektur. Zaliczenie będzie się odbywać poprzez dłuższe wypracowanie (3000-4000 słów) na koniec semestru.
Literatura
Platon, Eutyfron
Platon, Meno
Platon, Państwo
Arystoteles, Etyka nikomachejska,
Arystoteles, Polityka
Św. Augustyn, O nauce chrześcijańskiej,
Św. Augustyn, Wyznania
Montaigne, Essays
John Locke, Some thoughts concerning education
Jan Jakub Rousseau, Rozprawa o naukach i sztukach
Jan Jakub Rousseau, Emil, czyli o wychowaniu
John Stuart Mill, Inaugural address delivered to the University of St. Andrews
John Dewey, Demokracja i wychowanie
Hanna Arendt, Kryzys edukacji
Ivan Illich, Odszkolnić społeczeństwo
Allan Bloom, Umysł zamknięty
Ken Robinson, Oblicza umysłu, ucząc się kreatywności
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: