Między Rzecząpospolitą a Italią. Polacy we Włoszech i Włosi w Polsce w dobie wczesnonowożytnej 3700-AL-MRI-OG

Przedmiot realizowany w formie wykładowo-konwersatoryjnej.
Wykłady mają charakter wprowadzający w poszczególne zagadnienia (około 18 godz.). Na tle wykładu będą usytuowane dyskusje oraz interpretacje wybranych tekstów literackich i artystycznych (około 12 godzin).

Wykłady przedstawią
- recepcję nurtów filozoficznych: arystotelizmu, epikureizmu (Akademii Rzymskiej), neoplatonizmu (Akademii Florenckiej),
- rolę kulturotwórczą zakonów wywodzących się z Italii, głównie franciszkanów-obserwantów (bernardynów), a następnie jezuitów,
- infiltrację radykalnych koncepcji teologicznych (unitarianizmu) na terytorium Rzeczypospolitej,
- recepcję koncepcji politycznych włoskich, szczególnie oddziaływanie republikanizmu weneckiego na kształtowanie się ustroju Rzeczypospolitej,
- aktywność dyplomatów papieskich w Rzeczypospolitej i dyplomatów polskich w Rzymie,
- związki naukowe polsko-włoskie, rozwijające się kręgu uniwersytetów bolońskiego, padewskiego, rzymskiego,
- oddziaływanie twórców włoskich na literaturę, architekturę, malarstwo i rzeźbę, muzykę oraz teatr królewski i magnacki w Rzeczypospolitej,
- mecenat artystyczny i literacki władców polskich (królowej Bony, Władysława IV, Jana III Sobieskiego, Stanisława Augusta), magnatów (Jana Zamoyskiego, Stanisława Herakliusza Lubomirskiego) oraz hierarchów duchownych (Zbigniewa Oleśnickiego, Stanisława Hozjusza i innych biskupów doby potrydenckiej),
Podążające za wykładami dyskusje będą skupione wokół wybranych tekstów literackich i artystycznych, egzemplifikujących tezy wykładów.
Przewidziana jest przemienność wykładów i dyskusji.
Zakres zagadnień może zostać zmodyfikowany zgodnie z życzeniem uczestników.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Student powinien posiadać ogólną wiedzę o historii Rzeczypospolitej XV-XVIII w., a także podstawową wiedzę o literaturze i sztuce włoskiej omawianego okresu.

Efekty kształcenia

Wiedza: absolwent
K_WO1: ma poszerzoną i pogłębioną wiedzę o roli nauk humanistycznych w kulturze
K_WO2: zna i stosuje terminologię nauk humanistycznych
K_WO4: zna i stosuje metody analizy i interpretacji tekstów naukowych
K_WO5: ma wiedzę o aktualnych metodach badań interdyscyplinarnych w zakresie komparatystyki literackiej
K_WO6: zna i umie zastosować różne metody analizy i interpretacji dzieł artystycznych
K_WO8: zna współcześnie stosowane metody interpretacji komparatystycznej tekstów kultury.

Umiejętności: absolwent
K_U01: potrafi samodzielnie selekcjonować informacje pochodzące z różnych źródeł naukowych oraz dokonywać krytycznej ich oceny
K_U02: potrafi samodzielnie dobrać i zastosować odpowiednie narzędzia badawcze do analizy dzieł literackich i dzieł sztuki
K_U03: potrafi samodzielnie opracować i zastosować wyniki swojej pracy badawczej
K_U04: potrafi samodzielnei sformułować problem badawczy w zakresie nauk humanistycznych
K_U05: wykorzystuje interdyscyplinarne metody i narzędzia badawcze do analizy zjawisk kultury
K_U08: potrafi samodzielnie zanalizować tekst naukowy z dziedziny nauk humanistycznych
K_U10: potrafi przygotować wystąpienie ustne, odpowiadające tematyce zajęć
K_U11: zna i stosuje zasady pracy zespołowej

Kompetencje społeczne: absolwent
K_K02: dba o rozwój naukowy w zakresie humanistyki
K_K03: umie wybrać środki służące realizacji samodzielnie podjętych zadań
K_K06: szanuje dziedzictwo kulturowe
K_K07: szanuje róznorodność kulturową
K_K08: uczestniczy w życiu kulturalnym i społeczeństwie obywatelskim

Kryteria oceniania

Ocenie podlega
- obecność na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności nieusprawiedliwione),
- znajomość tekstów literackich i artystycznych, wskazanych do lektury,
- aktywny udział w dyskusjach oraz interpretacjach tekstów.

Literatura

Literatura przedmiotu – do swobodnego wyboru
Henryk Barycz, Spojrzenia w przeszłość polsko-włoską, Wrocław 1965.
Jan Białostocki, Sztuka i myśl humanistyczna, Warszawa 1966.
Maria Bogucka, Dzieje kultury polskiej do 1918 roku, Wrocław–Warszawa–Kraków 1991.
Mieczysław Brahmer, Powinowactwa polsko-włoskie, Warszawa 1980.
Jan Czerkawski, Humanizm i scholastyka. Studia z dzejów kultury filozoficznej w Polsce w XVI i XVII wieku, Lublin 1992.
Jean Delumeau, Cywilizacja Odrodzenia, przeł. Eligia Bąkowska, Warszawa 1987.
Filozofia i myśl społeczna XII-XV wieku, oprac. Juliusz Domański, Warszawa 1978.
Filozofia i myśl społeczna XVI wieku, oprac. Lech Szczucki, Warszawa 1978.
Sante Graciotti, Od Renesansu do Oświecenia, przeł. Wojciech Jekiel i in., t. 1-2, Warszawa 1991.
Anna Grześkowiak-Krwawicz, Regina libertas. Wolność w polskiej myśli politycznej XVIII wieku, Sopot 2006.
Stanisław Kot, Polska złotego wieku a Europa, Warszawa 1987.
Mirosław Lenart, Patavium, Pava, Padwa Tło kulturowe pobytu Jana Kochanowskiego na terytorium Republiki Weneckiej, Warszawa 2014.
Literatura staropolska i jej związki europejskie. Prace poświęcone VII Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów w Warszawie w roku 1973, red. Janusz Pelc, Wrocław–Warszawa–Kraków 1973 [tu m. in. studia: M. Brahmera; W. Weintrauba; J. Woronczaka; B. Otwinowskiej; W. Roszkowskiej; J. Z. Lichańskiego; R. Ocieczek]
Literatura staropolska w kontekście europejskim, red. Teresa Michałowska i Jan Ślaski, Wrocław 1978.
Myśl filozoficzno-religijna reformacji XVI wieku, wybór, oprac. Lech Szczucki, Warszawa 1972.
Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu, red. Stefan Nieznanowski i Janusz Pelc, Lublin 1994.
Odrodzenie w Polsce, t. 1-5, Warszawa 1955-1962 (t. 1: Historia; t. 2: Historia nauki, t.3: Historia jezyka, t. 4:Historia literatury; t. 5: Historia sztuki)
Studia porównawcze o literaturze staropolskiej, red. Teresa Michałowska i Jan Ślaski, Wrocław 1980.
Lech Szczucki, Humaniści, heretycy, inkwizytorzy. Studia z dziejów kultury XVI i XVII wieku, Polska Akademia Uniejętności, Kraków 2006.
Wojciech Tygielski, Włosi w Polsce XVI-XVII wieku, Warszawa 2005.
Tadeusz Ulewicz, Iter Romano-italicum Polonorum czyli O związkach umysłowo-kulturalnych Polski z Włochami w wiekach średnich i renesansie, Kraków 1999.
Uniwersalizm i swoistość kultury polskiej, red. J. Kłoczowski, t. 1: Lublin 1989, t. 2: 1990.
Włochy a Polska – wzajemne spojrzenia, red. Jan Okoń, Uniwersytet Łódzki, Łódź 1998.
Zygmunt II August i kultura jego czasów. W pięćsetlecie urodzin ostatniego Jagiellona na polsko-litewskim tronie, red. naukowa Radosław Rusnak, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2022.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-MRI-OG w USOSweb