Mity Europy 3700-AL-ME-qHT
Przedmiot realizowany będzie w formie seminaryjno-konwersatoryjnej, podczas których będą prowadzone dyskusje w wokół wskazanych tekstów literackich oraz wybranej literatury przedmiotu.
Konwersacje będą toczyć się wokół:
- pojęcia mitu i jego znaczenia w kontekście nowożytnym, a także wymiarze politycznym;
- obecnego w niemieckim dyskursie (od czasów romantyzmu) mitu klątwy i przeznaczenia na podstawie lektury dramatu muzycznego Richarda Wagnera, Złoto Renu, osnutego na kanwie germańskiej mitologii (Edda poetycka) oraz narodowego eposu Pieśń o Nibelungach;
- obecnego w XIX- i wczesno XX-wiecznym dyskursie politycznym mitu Austria felix, dotyczącego „szczęśliwego”, aczkolwiek politycznie skłóconego wielokulturowego cesarstwa habsburskiego; tekst towarzyszący to opowiadanie Arthura Schnitzlera Lejtnant Gustl;
- obecnego od lat 70-tych XIX wieku mitu słowiańskiego pacyfizmu, stworzonego przez J.G. Herdera w jego Myślach o filozofii dziejów, i jego realizacji w licznych utworach poetyckich twórców polskich, czeskich, a także austriackich (przykład fałszywych zabytków literackich, tj. Rękopis królodworski i Rękopis zielonogórski);
- mitu dotyczącego Bitwy na Kosowym Polu i jego XIX-wiecznej reinterpretacji romantycznej, a także XX-wiecznej – propagandowej – na przykładzie wybranych pieśni bohaterskich ze zbiorów Vuka S. Karadžića;
- obecnego w kulturze paneuropejskiej od początku XIX w. mit wampiryzmu na przykładzie wskazanych fragmentów dzieł literackich powstałych w XIX i XX w. (A. Dumas, J. Sheridan Le Fanu, A. Mickiewicz, B. Stoker).
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie:
K_WO1: specyfikę przedmiotową i metodologiczną dyscyplin, które dotyczą studiów nad kulturą;
K_WO2: podstawową terminologię z zakresu literaturoznawstwa i kulturoznawstwa;
K_WO4: podstawową terminologię z zakresu antropologii kultury;
K_WO5: teorie i metodologie dyscyplin, które zajmują się studiami nad kulturą;
K_WO6: powiązania między dyscyplinami humanistycznymi oraz specyficzne zależności między poszczególnymi dyscyplinami, które dotyczą studiów nad kulturą; nabył podstawy podejścia interdyscyplinarnego w studiach kulturoznawczych;
K_W13: podstawowe metody interpretacji tekstu literackiego i tekstualnego źródła historycznego;
K¬W¬¬_14: podstawowe metody interpretacji dzieła sztuki wizualnej, w tym analizy ikonograficznej i stylistycznej;
KW¬_15: podstawowe metody analizy właściwe antropologii kulturowej, w tym najważniejsze teorie i tradycje poszczególnych szkół powstałych w trakcie rozwoju tej dyscypliny;
Umiejętności: absolwent potrafi:
K_U01: wyszukiwać oraz interpretować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł, w tym źródeł historycznych, tekstów literackich, źródeł antropologicznych;
K_U02: interpretować tekst literacki przy zastosowaniu metodologii historyzmu;
K_U03: opracować i przedstawić recepcję dzieła kultury z okresu XVIII-XX w. w epokach późniejszych;
K_U04: interpretować dzieło sztuki wizualnej, także w kontekście innych źródeł z danej epoki;
K_U05: zdobyć umiejętności badawcze pozwalające na formułowanie i rozwiązywanie problemów badawczych w zakresie kulturoznawstwa; potrafi w tym celu przeprowadzić podstawowe analizy z wykorzystywaniem interdyscyplinarnych metod i narzędzi badawczych;
K_U08: zaprezentować wyniki samodzielnej analizy prostego problemu badawczego w formie pisemnej i ustnej;
K_U09: przygotować prace pisemne typu: esej, komunikat, recenzję, streszczenie tekstu naukowego;
K_U11: samodzielnie wyodrębnić podstawowe tezy wysłuchanej prezentacji / przeczytanego tekstu w języku polskim;
Kompetencje społeczne: absolwent:
K_K02: uświadamia sobie rozwój kultury i pojawianie się nowych metod i paradygmatów badawczych;
K_K03: umie współpracować w grupie jako moderator i jako wykonawca zadania;
K_K05: uświadamia sobie znaczenie dziedzictwa przełomu romantycznego w kulturze Europy;
K_K06: rozumie zasady tolerancji i różnic kulturowych;
K_K07: szanuje różnorodność kulturową;
K_K08: uznaje wagę zachowania bogactwa, integralności oraz świadomości dziedzictwa kulturowego Europy.
Kryteria oceniania
Ocenie podlega:
- obecność na zajęciach,
- znajomość tekstów literackich i fragmentów literatury przedmiotu, wskazanych do lektury,
- aktywny udział w dyskusjach oraz interpretacjach tekstów.
Literatura
Literatura przedmiotu – do swobodnego wyboru
Johann Gottfried Herder. Zur Herder‐Rezeption in Ost und Südeuropa. Internationaler Studienband unter der Schirmherrschaft der Internationalen Assoziation für die Erforschung und die Verbreitung der slawischen Kulturen, Akademie‐Verlag, Berlin 1978;
Jugosłowiańska epika ludowa, tłum. Czesław Jastrzębiec‐Kozłowski, oprac. Marcin Jakóbiec, BN II/58, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1948;
Królodworski rękopis. Zbiór staroczeskich bohatyrskich lirycznych śpiewów nalezionych i wydanych przez Wacława Hankę, Bibliotekarza król. narod. czes. muzeum, a z czeskiego na polskie przez Lucyana Siemieńskiego przełożonych, Tłocznia D. E. Friedleina, Kraków 1836;
Pisma teoretyczne niemieckich romantyków, wybór i oprac. Tadeusz Namowicz, BN II/246, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2000;
Prozesse kultureller Integration und Desinteration. Deutsche, Tschechen, Böhmen im 19. Jahrhundert, R. Oldenbourg Verlag, München 2005;
Bednarek Bogusław, Epos europejski, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001;
Dołęga Chodakowski Zorian, Śpiewy sławiańskie pod strzechą wiejską zebrane, oprac. J. Maślanka, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1973;
Fijałkowski Michał, Pieśń ludowa u Johanna Gottfrieda Herdera. Impulsy, źródła, recepcja, Semper, Warszawa 2017;
Gaskill Howard, The Reception of Ossian in Europe, Continuum, London 2004;
Herder Johann Gottfried, Myśli o filozofii dziejów, tłum. Jerzy Gałecki, 2 t., Biblioteka Klasyków Filozofii, PWN,Kraków 1962;
Herder Johann Gottfried, Wybór pism, wybór, wstęp i opracowanie T. Namowicz, BN II/222, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987;
Jakóbiec Marian, Vuk Stefanović Karadžić. W setną rocznicę śmierci, „Literatura Ludowa”, Nr 2‐3/Rok IX, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze,Warszawa 1965;
Janion Maria, Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007;
Janion Maria, Wampir. Biografia symboliczna, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2008;
Kaplan Robert D., Bałkańskie upiory. Podróż przez historię, przeł. J. Ruszkowski, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2010;
Kleiner Juliusz, Sentymentalizm i preromantyzm. Studia inedita z literatury porozbiorowej 1795‐1822, Kraków 1975;
Kostkiewiczowa Teresa (red.), Słownik literatury polskiego oświecenia, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1977;
Mickiewicz Adam, Literatura słowiańska. Kurs pierwszy, półrocze pierwsze w: idem, Dzieła. Wydanie w setną rocznicę śmierci poety, t. VIII, Czytelnik, Warszawa 1955;
Münkler Herfried, Mity Niemców, przeł. A. Kopacki, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2013;
Namowicz Tadeusz, Johann Gottfried Herder. Z zagadnień przełomu oświecenia w Niemczech w drugiej połowie XVIII wieku, Ośrodek badań naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Olsztyn 1995;
Rapacka Joanna, Godzina Herdera. O Serbach, Chorwatach i idei jugosłowiańskiej, Wydawnictwo Energeia, Warszawa 1995
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: