Lem 2.024 3700-AL-Lem-OG

Ponieważ kurs ma za zadanie przedstawić twórczość pisarza czytelnikom, którzy go jeszcze dobrze nie znają, wybraliśmy do analizy utwory najsłynniejsze (Cyberiada, Kongres futurologiczny) oraz krótsze teksty jego autorstwa, najbardziej reprezentatywne dla rozmaitych wątków tego pisarstwa. Skupiliśmy się na 'cyklach' i 'cyklicznych' bohaterach Lema (Pirx, Tichy) pokazując, jak można czytać Lema w dzisiejszym świecie dominacji seriali i sequeli. Podczas dyskusji skupimy się na kilku motywach (czy może obsesjach) Lema, wybierając te, które najlepiej przeszły próbę czasu i uderzają aktualnością w kontekście dzisiejszych dyskusji o AI i zagrożeniach ekologicznych:
- 'duch w maszynie' czyli problem samoświadomości / podmiotowości robotów (przedstawiony m.in. w opowiadaniu „Polowanie”);
- mechaniczna czy robotyczna sztuka („Wyprawa pierwsza A, czyli Elektrybałt Trurla”);
- inteligencja emocjonalna maszyn i wynikająca z niej 'nierozróżnialność' człowieka i maszyny („Rozprawa”);
-'ekologia' w kosmosie, niszczycielska działalność ludzi, maszyny jako ich następcy („Ratujmy kosmos”, „Tragedia pralnicza”);
- niezdolność ludzi do pokonania ewolucyjnie wykształconej tendencji do zła i przemocy (Fiasko, Powrót z gwiazd).
Obok zajęć analitycznych poświęconych dyskusji o powyższych tekstach przewidujemy spotkania autorami przedstawień teatralnych czy gier adaptującymi twórczość Lema. Zaprosimy także „lemologów” – jej interpretatorów. Zastanowimy się wspólnie, czy lemologia przeminie, jak wiele innych mód akademickich, ale być może za dwieście lat będzie on jednym z nielicznych czytanych powszechnie autorów z końca XX wieku – jak na to niewątpliwie zasługuje.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Zainteresowanie polską literaturą XX wieku, zainteresowanie literaturą fantastyczną, zainteresowanie problemami związanymi z futurystką, sztuczną inteligencją, rozwojem nauki i społeczeństwa

Koordynatorzy przedmiotu

Przemysław Kordos
Dominika Oramus

Efekty kształcenia

Po ukończeniu zajęć, student zna i rozumie:
- podstawowe terminy literaturoznawcze i rozumie ich rolę w kulturze (K_W01)
- podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów literackich (K_W05)
- jak czytać tekst w sposób interdyscyplinarny (K_W07)

Student potrafi:
- dokonywać selekcji informacji w zależności od jej źródła (K_U01)
- analizować dzieło literackie (K_U02)
- prezentować wyniki pracy w formie pisemnej (K_U07, K_U08)

Student jest gotów:
- dostosowuje metody i środki do okoliczności (K_K04)
- do samodzielnej pracy (K_K05)

Kryteria oceniania

Aktywność podczas zajęć (40%)
krótki tekst poświęcony jednemu z tekstow Lema, na jeden z zadanych tematów (60%)

Literatura

S. Lem - teksty podstawowe:

Cyberiada
Dzienniki gwiazdowe
Kongres futurologiczny
Opowieści o pilocie Pirxie
Powrót z gwiazd
Fiasko

S. Lem- teksty kontekstowe, m.in.:
Próżnia doskonała, Golem XIV, Tako rzecze Lem, Głos Pana, Pamiętnik znaleziony w wannie, Pokój na Ziemi, Katar, Śledztwo.

O Lemie:
A. Gajewska, Wypędzony z Wysokiego Zamku, Kraków 2021.
S. Bereś (red.), Lem: reaktywacja, Wrocław 2022.
W. Orliński, Życie nie z tej ziemi, Warszawa 2017.
Podcast W. Orlińskiego, Nowa lemologia.
Podcast "Przekroju", Na tapczanie siedzi Lem.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-Lem-OG w USOSweb