Komiks i powieść graficzna 3700-AL-KPG-qTM
Pojęciem stanowiącym punkt orientacyjny w ramach tego kursu będzie „powieść graficzna” (która jest wyrazem literackich bądź okołoliterackich ambicji komiksu, a także znakiem dojrzewania gatunku artystycznego), co oznacza, że zajmiemy się zarówno przykładami realizacji tej odmiany komiksu (częściej), jak i zaprzeczania jej (rzadziej).
Spotkania mają formę refleksji (analizy i interpretacji – w formie dyskusji i z elementami wykładu) nad poszczególnymi dziełami komiksowymi, przy czym planuję przeprowadzać zajęcia w formie zblokowanej – po 4 godziny (w sumie 16 spotkań). Ma to uzasadnienie o tyle, że wówczas można by było omówić podczas jednego spotkania 2-4 teksty powiązane ze sobą tematycznie (co umożliwiłoby znalezienie między nimi punktów wspólnych – czy to na płaszczyźnie tematu, czy poetyki, czy znaczenia dla historii komiksu, czy jeszcze jakiejś innej). Zasadniczym celem przedmiotu jest więc zapoznanie studentów z historią najnowszą komiksu oraz sposobami interpretacji konkretnych dzieł w kontekście zjawisk kultury oraz historii gatunku. Zostaną przedstawione węzłowe punkty w historii gatunku artystycznego – wejście do publicznego obiegu nazwy graphic novel, Brytyjska Inwazja w komiksie amerykańskim w latach 80., underground amerykański, najważniejsze kierunki i idee artystyczne w komiksie frankofońskim (komiks jako diagnoza społeczna, ale też eksperymenty nowej fali z lat 90.), a zarazem wspólnie z uczestnikami zbadamy związki komiksu z innymi sztukami. Przyjrzymy się też obecności komiksu w kulturze innej niż zachodnia – sięgniemy po klasyki komiksu japońskiego. W miarę potrzeb odniesiemy się również do polskich autorów. Ogólnie chodzi o to, by pokazać wielokształtność komiksu jako gatunku artystycznego, a zarazem przedstawić jego najnowszą historię, wskazując kierunek rozwoju – od gazetowego paska ku rozbudowanej opowieści.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Odniesienie do kierunkowych efektów uczenia się dla przedmiotu:
- wiedza (W): (K_W05) zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów kultury; (K_W04) rozumie zależności między poszczególnymi dyscyplinami w zakresie nauk humanistycznych
- umiejętności (U): (K_U01) selekcjonować oraz dokonać krytycznej oceny informacji pochodzących z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych; (K_U02) dokonywać analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów źródłowych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych; (K_U03) sformułować problem badawczy; (K_U04) rozpoznawać i interpretować podstawowe problemy i zjawiska współczesności
- kompetencji społecznych (K): (K_K08) docenia bogactwo kultury; (K_K09) jest gotów do zrozumienia dziedzictwa kulturowego i różnorodności kulturowej; (K_K10) jest gotów do świadomego uczestnictwa w życiu kulturalnym i społeczeństwie obywatelskim; (K_K03) jest gotów do poznawania nowych metod badawczych
Kryteria oceniania
Ćwiczenia, uczestnictwo w dyskusjach i interpretowaniu dzieł oraz tekstów teoretycznych; możliwa liczba nieobecności: 2
zaliczenie na ocenę – w oparciu o pracę pisemną (esej) oraz na podstawie uczestnictwa w zajęciach
Literatura
Literatura podmiotu
W. Eisner, Umowa z Bogiem, przeł. J. Drewnowski, Warszawa 2005.
C. Thompson, Blankets, przeł. J. Kniaź-Hawrot, Warszawa 2006.
D. Clowes, Ghost World, przeł. W. Góralczyk, Warszawa 2019.
C. Burns, Black Hole, przeł. W. Góralczyk, Warszawa 2016.
R. Crumb, Kot Fritz, przeł. A. Warso, Warszawa 2007.
R. Crumb, Księga Genesis, Warszawa 2010.
M. Andersson, Pixy, przeł. W. Góralczyk i D. Wojda, Warszawa 2005.
B.M. Bendis, A, Maleev, Daredevil – nieustraszony, t. 1, przeł. M. Szpak, Warszawa 2017.
A. Moore, D. Gibbons, Strażnicy, przeł. J. Drewnowski, Warszawa 2013.
A. Moore, Saga o Potworze z bagien, t. 1, przeł. J. Drewnowski, Warszawa 2018.
N. Gaiman, Preludia i nokturny, przeł. P. Braiter, Warszawa 2010.
M. Satrapi, Kurczak ze śliwkami, przeł. W. Nowicki, Warszawa 2016.
M .Satrapi, Persepolis, przeł. W. Nowicki, Warszawa 2015.
A. Bechdel, Fun Home; przeł. W. Szot, S. Buła, Warszawa 2010.
David B., Rycerze świętego Wita, przeł. K. Koła, Warszawa 2016.
E. Durand, Parenteza, przeł. W. Prażuch, Kraków 2012.
O. Tezuka, Metropolis, przeł. M. Łukasik, Mozów 2004.
O. Tezuka, Pieśń Apolla, przeł. M. Żmijewski, Mierzyn 2015.
J. Taniguchi, Odległa dzielnica, przeł. R. Bolałek, Warszawa 2010.
U. Furuya, Muzyka Marie, przeł. R. Bolałek, Warszawa 2009.
E. Bilal, Polowanie, przeł. M. Puszczewicz, Warszawa 2002.
E. Bilal, Animal'z, przeł. W. Birek, Warszawa 2010.
E. Bilal, Julia i Roem, przeł. W. Birek, Warszawa 2011.
E. Bilal, Kolor powietrza, przeł. W. Birek, Warszawa 2015.
Literatura przedmiotu
W. Birek, Z teorii i praktyki komiksu, Poznań 2014.
W. Birek, Powieść graficzna, „Zagadnienia rodzajów literackich”, 2009, nr 52.
S. McCloud, Zrozumieć komiks, przeł. M. Błażejczyk, Warszawa 2015.
D. Mazur, A. Danner, Comics. A Global History, 1968 to present, London 2014.
D. Wolk, Reading Comics, Philadelphia 2007.
Komiks i jego konteksty, pod red. I. Kiec i M. Traczyka, Poznań 2014.
Kontekstowy Miks. Przez opowieści graficzne do analiz kultury współczesnej, pod red. G. Gajewskiej i R. Wójcika, Poznań 2011.
P. Kołodziej, Wyobraźnia dziecka, fantazja paranoika, w: Anatomia wyobraźni, pod red. S.J. Konefała, Gdańsk 2014.
M. Traczyk, Komiks na świecie i w Polsce, Bielsko-Biała 2016.
B. Beaty, Unpopular Culture. Transforming the European Comic Book in the 1990s, Toronto 2007.
B. Beaty, Komiks kontra sztuka, przeł. A. Kaczmarek i M Cieślik, Warszawa 2013.
T. Żaglewski, Kinowe uniwersum superbohaterów, Warszawa 2017.
J. Szyłak, Coś więcej, czegoś mniej, Poznań 2016.
J. Szyłak, Druga strona komiksu, Elbląg 2011.
J. Szyłak, Komiks w kulturze ikonicznej XX wieku, Gdańsk 1999.
R. Bolałek, Manga i powieść graficzna, w: Powieści graficzne. Leksykon, pod red. S.J. Konefała, Warszawa 2016.
T. Pstrągowski, Polski komiks autobiograficzny w kontekście rozwoju gatunku na świecie, „Teksty drugie”, 2018, nr 6.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: