Grupa a jednostka w różnych kulturach i cywilizacjach: wpływ tradycji Wschodu i Zachodu 3700-AL-GJRK-QSP
Tradycje Wschodu i Zachodu stanowią szeroki kontekst kulturowy dla analizy relacji między grupą a jednostką w różnych kulturach i cywilizacjach. Różnice między nimi widoczne są w wielu aspektach, od filozofii życia po podejście do społeczeństwa i natury. Współczesny świat coraz częściej łączy elementy obu tych tradycji, co prowadzi do powstania nowych, hybrydowych podejść.
W ramach zajęć omawiana będzie specyfika procesów konstruowania tożsamości oraz analiza zmian kulturowych w społeczeństwach Wschodu i Zachodu. Szczególną uwagę poświęcimy symbolicznym aspektom tożsamości oraz ich powiązaniom z innymi rodzajami identyfikacji, takimi jak narodowa, państwowa czy regionalna. Zajęcia skoncentrują się na wybranych kulturowych, historycznych i politycznych kontekstach kształtowania tożsamości zarówno grupowej, jak i indywidualnej.
Główne zagadnienia zajęć:
Filozoficzne podejście do jednostki i grupy.
Wpływ religii, filozofii, sztuki i literatury na postrzeganie jednostki i grupy, z uwzględnieniem twórczości artystycznej Wschodu i Zachodu.
Symbole, języki i komunikacja.
Struktury społeczne i ich wpływ na jednostkę.
Wpływ globalizacji na relacje między jednostką a grupą.
Zajęcia będą miały na celu pokazanie, w jaki sposób religia, sztuka, literatura i edukacja mogą pomóc w odnalezieniu własnego miejsca w interesującym nas kraju. Dzięki przykładom kontaktów między ludźmi różnych kultur i epok historycznych, uczestnicy będą mogli analizować różnice w wartościach, światopoglądach i relacjach między uczestnikami takich spotkań. Dyskusja nad tymi aspektami posłuży również refleksji nad własnym systemem wartości.
Celem zajec jest uświadomienie sobie, że uczestnictwo w innej kulturze może być procesem świadomym, ale wymagającym określonych kompetencji. Kulturowe spojrzenie na nową rzeczywistość – jako na całościowy system innych norm, wartości, zachowań i kompetencji - ma pomóc studentom w radzeniu sobie z różnymi poziomami szoku kulturowego i problemami w adaptacji, w łatwiejszym (świadomym) poruszaniu się po nieczytelnych dla nich regułach obcej kultury.
Poszczególne cywilizacje Zachodu i Wschodu ujmowane są w następujących kontekstach:
społeczeństwo (kontekst więzi społecznych − polityka, prawo, wspólnota itd.),
gospodarka (kontekst więzi ekonomicznych − gospodarka, ekonomika),
psychosomatyczne aspekty jednostki (kontekst więzi pokrewieństwa, psychosomatyki, zdrowia jednostki - rodzina, zdrowie),
życie duchowe (kontekst więzi duchowych: edukacja, religia, filozofia, sztuka itd.).
Program przewiduje interaktywne sposoby nauczania (utworzenie, wspólnie ze studentami, interaktywnych kompendiów naukowych, edukacyjnych stron internetowych, opracowanie przez studentów projektów multimedialnych, realizacja studenckiej działalności badawczej i projektowej, prowadzenie szkoleń z komunikacji itp.).
Współpraca na zajęciach charakteryzuje się następującymi cechami:
1) otwartość, rozumianą w aspekcie policentrycznym, który uwzględnia perspektywy różnych cywilizacji.
2) interaktywność, jej mechanizmami są: wielopodmiotowość, dekonstrukcja i dialog. Założeniem interakcji aktorów jest spotkanie przedstawicieli różnych cywilizacji, z tego względu uczestnikami są polscy studenci. To oni jako strona przyjmująca, pomagają cudzoziemcowi adaptować się w Polsce. Zarazem nabycie w praktyce umiejętności komunikacji międzycywilizacyjnej umożliwia polskim studentom i naukowcom aktywność w kontaktach międzynarodowych.
3) interdyscyplinarność, uwzględniająca różne obrazy świata, czyli kultury. Praca nad rozwiązywaniem problemu naukowego toczy się z uwzględnieniem interdyscyplinarności: w gronie naukowców, kół badawczych, przy tworzeniu projektów.
4) innowacyjność, która oznacza otwarcie nowych perspektyw dla poszukiwania wiedzy w procesie umiędzynarodowienia.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Program przyczyni się do:
1. przezwyciężenia problemów adaptacyjnych studentów-obcokrajowców na uniwersytecie, K_K02, K_K05 2. wytworzenia wspólnoty naukowej zajmującej się zagadnieniami pogranicza cywilizacyjnego, K_W04, K_W06 3. wykreowania takiej przestrzeni społeczno-dydaktycznej, w której możliwy byłby dialog cywilizacji dzięki przekroczeniu granic geograficznych, instytucjonalnych i psychofizycznych, K_K02, K_K05
4. stworzenia innowacyjnych technik nauczania w oparciu o podejście komparatystyczne, wielokulturowe z wykorzystaniem narzędzi komunikacji internetowej, K_U03
5. przygotowania innowacyjnej techniki nauczania uwzględniającej międzycywilizacyjne filtry/konteksty DCL.
Uczestnicy zyskują elementy wiedzy o różnych kręgach kulturowych, orientują się w ich podbudowie religijnej i ideologicznej. Studenci nabywają kompetencje poznawcze oraz funkcjonalne w zakresie dostosowania odpowiedniej metodologii porównawczej do przedmiotu badania. Studenci nabywają umiejętność rozpoznania metod badawczych stosowanych przy opisach różnorodnych kultur i form społecznych z ich instytucjami, wartościami i wzorami zachowań. Studenci nabierają aktywnej postawy wobec wezwań rzeczywistości transcywilizacyjnej.
K_W04, K_W06, K_W07, K_U02, K_U03, K_K02, K_K05
Odniesienie do kierunkowych efektów uczenia się dla przedmiotu:
absolwent:
K_W01 ma poszerzoną i pogłębioną wiedzę o miejscu i roli nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych w kulturze
K_W02 zna i stosuje terminologię nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych
K_W05 ma wiedzę o najnowszych metodach badań interdyscyplinarnych w naukach humanistycznych, społecznych i przyrodniczych
K_W06 zna i stosuje różne metody analizy i interpretacji dzieł artystycznych
K_W07 zna zasady komunikacji naukowej w zakresie nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem znajomości prawa własności intelektualnej
Student potrafi:
K_U01 potrafi samodzielnie selekcjonować informacje pochodzące z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych oraz dokonać ich krytycznej oceny.
K_U02 potrafi samodzielnie dobrać i zastosować odpowiednie narzędzia badawcze do analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów wizualnych
K_U03 potrafi samodzielnie opracować (z zachowaniem zasad ochrony własności intelektualnej) i zaprezentować wyniki swojej pracy naukowej i badawczej
K_U05 wykorzystuje interdyscyplinarne metody i narzędzia badawczych do analizy zjawisk kultury
K_U08 potrafi samodzielnie zanalizować tekst naukowy z dziedziny nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych w języku polskim oraz w wybranym języku obcym
Student jest gotów do:
K_K02 jest gotów do dynamicznego rozwoju naukowego w obrębie nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych oraz śledzi nowe metody i paradygmaty badawcze
K_K07 ma poszanowanie dla różnorodności kulturowej i przyrodniczej
K_K08 świadomie uczestniczy w życiu kulturalnym i społeczeństwie obywatelskim
Kryteria oceniania
Metody oceny oparte na kryterium punktacji. Ocena referatów, aktywności (idee, argumentacja) i obecności studentów na zajęciach. Kryteria oceniania przewidują dwa aspekty:
I ASPEKT to przyswojenie wiedzy, punktowane przez system ocen.
II ASPEKT to praktyczne stosowanie wiedzy przez wchodzenie w relacje wielokulturowe i tworzenie więzi z innymi uczestnikami programu. Punktowane będą umiejętności wyróżniane na czterech płaszczyznach:
• zarządzanie wiedzą przyswojoną w procesie dydaktycznym; twórcze podejście do problemu
• komunikacja transcywilizacyjna
• organizacja wiedzy i grupy
• umiejętności związane z koordynacją psychofizycznych funkcji organizmu człowieka.
dopuszczalna liczba nieobecności - 3
Literatura
Appadurai, A., Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, Kraków 2005.
Benedict R., Chryzantema i miecz Wzory kultury japońskiej, Warszawa, 1999.
Berger P.L., Luckmann Th., Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa 1983.
Conrad Joseph, Jądro ciemności, Warszawa 1991.
Elias Norbert, The Society of Individuals, ed. by Robert van Krieken, Dublin: UCD Press 2010.
Geertz C. Interpretacja kultur. Wybrane eseje, Kraków 2005
Lukes St., Individualism, Blackwell 1973.
Nakane Ch., Japanese Society, Berkeley 1970.
Patai R., The Arab Mind, Hatherleigh Press, 2002.
Whorf B., Język, myśl i rzeczywistość. Warszawa 1982.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: