Fabrykacja szlachcica w nowożytnej Polsce i Europie 3700-AL-FSNP-qHT
Na spotkaniach konwersatoryjnych będziemy analizować, co składało się na postawy i charakter szlachcica (etos). Jak wypadało działać słowem i czynem będąc szlachcicem w różnych sferach i kluczowych momentach życia? Prześledzimy stosunek szlachty do przeszłości (rodzinnej i państwowej). Przyjrzymy się też zagadnieniu losu szlachcianki. W końcu zaś będziemy poruszać się po obrzeżach problemu szlachectwa – wejść do tego stanu, udawania szlachcica, wreszcie podważania samych podstaw idei i etosu szlacheckiego. Całkowita praca studenta (praca własna i spotkania konwersatoryjne) to ok. 60 godz w semestrze. Cotygodniowy materiał do przeczytania na konwersatorium będzie wynosił ok. 20-50 stron.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wiedza:
Absolwent zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów kultury,
w szczególności:
zna i potrafi rozpoznać problem szlachectwa w kulturze nowożytnej.
Umiejętności:
selekcjonować oraz dokonać krytycznej oceny informacji pochodzących z różnych źródeł naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych i innych
dokonywać analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów źródłowych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych
Kompetencje społeczne:
jest gotów do zrozumienia dziedzictwa kulturowego i różnorodności kulturowej,
docenia bogactwo kultury.
Kryteria oceniania
Ocena 50% krótkie wypowiedzi pisemne – response papers, 50% aktywny udział w dyskusji.
Możliwe maksymalnie dwie nieusprawiedliwione nieobecności.
Literatura
Źródła: (w wyborze)
B. Castiglione, Książka o dworzaninie
Erazm z Rotterdamu, Rozmowy,
Ł. Górnicki, Dworzanin polski
J. Kochanowski, Przy pogrzebie rzecz
Molière, Miesczanin szlachcicem
K. Siemek, Civis bonus
A. Stanisławska, Ttransakcyja
Staropolskie legendy herbowe, opr. M. Kazańczuk.
Staropolska poezja ziemiańska, opr. J. Gruchała i S. Grzeszczuk
W. N. Trepka, Liber generationis plebeanorum
Z chłopki książna (J. Gawliński, Wespazjan Kochowski), opr. D. Chemperek.
Opracowania: (wybór)
S. Baczewski, Szlachectwo. Studium z dziejów idei w piśmiennictwie polskim druga połowa XVI wieku – XVII wiek
H-J. Bömelburg, Polska myśl historyczna a humanistyczna historia narodowa (1500-1700),
P. Bourdieu, Dystynkcja
J. Chrościski, Pompa funebris
N. Elias, O procesie cywilizacji
P. Guzowski, Rodzina szlachecka w Polsce przedrozbiorowej
A. Karpiński, Staropolska poezja ideałów ziemiańskich
K. Koehler, Domek szlachecki w literaturze polskiej epoki klasycznej
Łacina jako język elit, red. Jerzy Axer
A. Mączak, Klientela. Nieformalne systemy władzy w Polsce i Europie XVI-XVIII w.
M. Ossowska, Ethos rycerski i jego odmiany
J. Orzeł, Historia – tradycja – mit w pamięci kulturowej szlachty Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku
Słownik sarmatyzmu, red. A Borowski
J. Tazbir, Kutura slzachecka w Polsce
M. Trębska, Staropolskie szlacheckie oracje weselne
A.Wyczański, Szlachta polska w XVI wieku
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: