Dialog w perspektywie filozoficznej. Od starożytności po myśl współczesną. 3700-AL-DPF-OG

Wykład ma za zadanie przedstawienie filozoficznego fundamentu problematyki dialogu jako rozmowy, w tym rozmowy interpretacyjnej, jako dyskursu argumentacyjnego oraz jako więzi międzyludzkiej.
Współczesne filozoficzne koncepcje hermeneutyczne i komunikacyjne poniekąd kontynuują rozumienie dialogu jako rozmowy wypracowane w starożytności. Spróbujemy się przyjrzeć treści i formie starożytnego dialogu i jego aktualnemu intelektualnemu znaczeniu. Będzie nas interesował dialog jako forma myślenia i sposób na poznanie rzeczywistości. Prześwietlimy te wątki hermeneutyki Gadamerowskiej, które podkreślają uprzedniość pytania w stosunku do odpowiedzi oraz otwartość.

Spróbujemy zbliżyć się do czułej materii dzieł Levinasa, zwracając szczególną uwagę na etyczne rozumienie więzi międzyludzkiej i pojawiającą się w związku z tym kategorię Innego.

Odpowiemy również na pytania o to, jakie są warunki dialogu i kiedy dialog żadną miarą nie może się rozwinąć. Ta precyzja w określaniu kryteriów dialogu jest nam potrzebna, ponieważ współcześnie, zwłaszcza w sferze społeczno-politycznej, termin ten jest nadużywany i wypaczany.

Zapraszam wszystkich, którzy chcieliby odkryć głębsze, znaczenie dialogu zarówno jako formy poszukiwania porozumienia, jak i treści odsłaniającej istotny aspekt człowieczeństwa.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Na zajęcia zaproszeni są studenci, którzy mają zainteresowania filozoficzne oraz społeczno-polityczne.

Koordynatorzy przedmiotu

Anna Rossmanith

Efekty kształcenia

Prowadząca zakłada, że po semestralnej pracy student:
a) zna specjalistyczną terminologię właściwą dla współczesnej hermeneutyki, teorii dyskursu i rozumie jej rolę
b) posiada zdecydowanie większe umiejętności praktyczne, w zakresie krytycznej analizy tekstów kultury. Rozpoznaje w ich świetle podstawowe problemy i zjawiska współczesności, w tym zwłaszcza problemy prawne w generalniejszej perspektywie kontekstu kultury. Potrafi samodzielnie formułować problem badawczy i znaleźć instrumenty pracy nad nim.
c) rozwija kompetencje społeczne, w szczególności zdolność krytycznego wykorzystania wiedzy i umiejętności we wspólnie z innymi dzielonym procesie międzyludzkiego porozumienia i obrony wartości humanistycznych. Jest zdolny do wrażliwego rozpoznawania problemów współczesności.

Kryteria oceniania

Dopuszczalne dwie nieobecności w semestrze.
W przypadku dłuższej choroby możliwe zaliczenie po indywidualnych uzgodnieniach.

Praca pisemna – esej poddający refleksji wybrany problem lub ustna odpowiedź na wybrany temat

Zaliczenie na ocenę
Poprawka: możliwe przygotowanie eseju w terminie poprawkowym.

Literatura

BubB Buber, M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych [I and Thou. A Selection of Philosophical Writings], tłum. J. Doktór, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1992.
Cohen, H., Reason and Hope. Selections from the Jewish Writings, trans. by E. Jospe, Norton & Company, New York 1971.
Gadamer, H.-G. Język i rozumienie, tłum. P. Dehnel, B. Sierocka, Fundacja Aletheia, Warszawa 2003.
Habe Habermas, J., Teoria działania komunikacyjnego [The Theory of Communicative Action], vol. 1, Racjonalność działania a racjonalność społeczna [Rationality of Action versus Social Rationality] tłum. A.M. Kaniowski, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2015.
HaberHabermas, J., Teoria działania komunikacyjnego [The Theory of Communicative Action], vol. 2, Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego [Contributions to the Critique of Functional Reason], tłum. A.M. Kaniowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
Levin Levinas, E., Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności [Totality and Infinity. An essay on Externality], tłum. M. Kowalska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
Plato Platon, Obrona Sokratesa, tłum. W. Witwicki, PWN, Warszawa1984.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-DPF-OG w USOSweb