Dysputa o konkretach. Laboratorium krytyki naukowej w studiach nad materialnością 3700-AL-DK-OG

W trakcie zajęć najważniejszym zadaniem będzie udział w przygotowaniu i przeprowadzeniu debaty, a celem: kształtowanie umiejętności krytyki akademickiej. W ramach okresowych spotkań przeznaczonych na dyskusję, uczestnicy będą mieli okazję sprawdzić się w roli dyskutantów, moderatorów, sędziów lub zaplecza merytorycznego, co pozwoli im odkryć swoje predyspozycje – niekoniecznie związane z aktywnym udziałem w
samej dyskusji! – i bardziej świadomie przygotować się do końcowej debaty, która skupiać się będzie wokół zagadnienia “materialności”.
“Zwrot ku materialności” to odpowiedź na dominujący w XX wieku paradygmat językowy, który opierając się na myśleniu symboliczno-interpretacyjnym, prowadził do traktowania materialnego doświadczenia jako wtórnego względem jego znaczenia. Rehabilitacji materialności towarzyszyło przejście od relacji poznawczej opartej na dychotomii podmiot/przedmiot do ontologii relacyjnych, dzięki którym w tym, co materialne – od szalki laboratoryjnej, przez ludzkie ciało, po środowisko –dostrzeżono sprawczość (agency). Można mieć wątpliwości na ile “zwrot ku materialności” jest rzeczywiście nową perspektywą poznawczą, a na ile kolejną intelektualną modą, co sprawia, że wydaje się on być dobrym tematem dla krytycznego namysłu.
W ramach przygotowania do debaty, omawiane będą wybrane teksty reprezentujące różne ujęcia zagadnienia materialności, a studenci zostaną wprowadzeni do dwóch podejść teoretycznych wpisujących się w paradygmat “zwrotu ku materialności” (teoria aktora-sieci oraz praksografia). Wspólnie postaramy się poddać dyskutowane teksty różnym rodzajom krytyki – zarówno logicznej czy merytoryczno-formalnej (warsztatowej), jak i z perspektywy ich wartości poznawczej oraz roli w życiu naukowym. Taka organizacja pracy z tekstem pozwoli na wyjście poza tradycyjny, przeglądowy schemat zajęć, kładąc szczególny nacisk na aspekt związany z krytycznym podejściem wobec omawianych treści. Studenci będą więc mieli okazję nie tylko by poznać daną perspektywę, lecz także krytycznie się jej przyjrzeć.
Szacowana całkowita liczba godzin, którą student musi przeznaczyć na osiągnięcie zdefiniowanych dla przedmiotu efektów uczenia się to 100 godzin.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Podstawowa umiejętność lektury, analizy i krytyki tekstów akademickich. Konieczna jest także znajomość języka angielskiego w stopniu pozwalającym na swobodną lekturę tekstów obowiązkowych (B2+). Podstawowa wiedza o “zwrocie ku materialności” może być przydatna, ale nie jest konieczna.

Efekty kształcenia

Student zna podstawowe pojęcia, koncepcje i kontekst paradygmatu “zwrotu ku materialności” (K_W01, K_W02, K_W05).

Student jest gotów w sposób krytyczny czytać teksty naukowe oraz umie sformułować własną wypowiedź ustną/pisemną odnoszącą się do problemów akademickich (K_U02, K_U05, K_U10).

Student jest gotów by aktywnie i świadomie uczestniczyć w życiu społeczności akademickiej (K_K01, K_K02, K_K03).

Kryteria oceniania

Cel: Student zna podstawowe pojęcia, koncepcje i kontekst
paradygmatu “zwrotu ku materialności” (K_W01, K_W02, K_W05).

Metoda: Wypowiedź ustna/pisemna w trakcie zajęć/dyskusji/debat.

Kryteria: Ocena wypowiedzi pod kątem merytorycznego
stosowania pojęć i koncepcji paradygmatu “zwrotu ku
materialności”.

Cel: Student jest gotów w sposób krytyczny czytać teksty naukowe
oraz umie sformułować własną wypowiedź ustną/pisemną
odnoszącą się do problemów akademickich (K_U02, K_U05,
K_U10).

Metoda: Wypowiedź ustna/pisemna w trakcie zajęć/dyskusji/debat.

Kryteria: Ocena wypowiedzi pod kątem jakości argumentacji i krytycznego podejścia względem analizowanego problemu.

Cel: Student jest gotów by aktywnie i świadomie uczestniczyć w życiu społeczności akademickiej (K_K01, K_K02, K_K03).

Metoda: Obecność (dopuszczalne 2 nieobecności) oraz aktywność na zajęciach, Aktywność podczas przygotowania do zajęć (zespołowe lub indywidualne zadania domowe, lektura tekstów zadanych), Wypowiedź ustna/pisemna w trakcie zajęć/dyskusji/debat.

Kryteria: Ocena aktywności pod kątem jej zgodności z tematyką zajęć i treścią zadań, a wypowiedzi pod kątem jej dojrzałości intelektualnej.

Literatura

Literatura obowiązkowa:
- Latour B., Przedmioty także posiadają sprawczość , [w:] Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, (red.) E. Domańska, Poznań 2010, 519–554.
- Abriszewski K., Teoria Aktora-Sieci Bruno Latoura, “Teksty Drugie” 2007, 1(2), 113–126.
- Kil A., Nowe media jako nasi wspólnicy. O sprawczości technologii na podstawie myśli Bruno Latoura, “Teksty Drugie” 2012, 6, 358–372.
- Clever I., & Ruberg W., Beyond cultural history? The material turn, praxiography, and body history, “Humanities” 2014, 3(4), 546–566.
- Krótkie teksty lub ich fragmenty przeznaczone do wspólnej analizy, które zostaną podane w toku zajęć (nie więcej niż cztery).
Literatura dodatkowa:
- van Renswoude, I., The art of disputation: dialogue, dialectic and debate around 800, “Early Medieval Europe” 2017, 25(1), s. 38–53.
- Dant T., Kultura materialna w rzeczywistości społecznej, Kraków 2007.
- Olsen B., Kultura materialna po tekście: przywracanie obecności rzeczom, [w:] Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, (red.) E. Domańska, Poznań 2010, 561–592, http://ewa.home.amu.edu.pl/Olsen_Kultura_materialna_po_tekscie.pdf
- Woodyer T., The body as research tool: embodied practice and children's geographies , “Children's geographies” 2008, 6(4), 349–362.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3700-AL-DK-OG w USOSweb