Ciało, maszyna, nieskończoność – arcydzieła filozofii XVII wieku. Cogito naprzeciw algorytmu 3700-AL-CMN-qMF
Przeczytamy teksty, które uformowały metody poznawania samych siebie i myślenia o świecie w nowożytności. Teksty napisane głównie w wieku XVII, gdy kształtowała się nowoczesna relacja między ciałem i umysłem, starożytną cywilizacją, chrześcijańską ekonomią zbawienia, a dynamiką rozwoju nauki. Odczytamy w detalach, krok po kroku, jak badano stosunki między ciałem i myśleniem, co znaczy kartezjańskie „cogito ergo sum”/„myślę więc jestem”.
Postawimy pytanie, na ile algorytmy są w myśleniu antropomorficzne. Obserwując, na co dzień jak rozwija się sztuczna inteligencja, zanurzymy się w lekturze kultowych tekstów o rozumie, myśleniu, nowoczesnym podmiocie, osobie, o relacji między tym, co duchowe, cielesne i naukowe. Podejmiemy zakład Pascala – co znaczy grać sobą o wszystko. Przypomnimy najważniejsze barokowe metafory porównujące ludzi do mechanizmów, próbując zrozumieć, jaki autorzy mieli problem z ciałem, jak mierzyli otaczającą umysł rzeczywistość. Zderzymy, w duchu baroku, same arcydzieła kultury, uzupełniając fragmenty filozoficznych tekstów powstałymi równolegle sztukami Szekspira i Moliera. Wskrzesimy ten obfity malowniczy czas pełen sprzeczności, wspaniałej muzyki i dzieł sztuki, która wraz z filozofią drążyła wielkie sprawy, określając miejsce człowieka w przyrodzie i pozycję ciała wobec wszystkich praw. Przyjrzymy się inteligencji człowieka-maszyny zanim zaczęła stawać się sztuczna. Chcąc lepiej pojąć, na czym polega uczenie maszynowe za pomocą sieci neuronowych oraz gdzie widać granice możliwości procesorów, sięgniemy do źródeł nowożytnej teorii poznania i opisu życia zmuszającego człowieka do podejmowania dramatycznych decyzji.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
- wiedzy (W)
K_W06 – Poznanie kluczowych tekstów filozoficznych wieku XVII, Kartezjusza, Pascala, Leibniza i Spinozy, poświęconych myśleniu, rozumowi i ciału oraz podstawowych pojęć problematyki sztucznej inteligencji
- umiejętności (U)
K_U02 – lektura tekstu filozoficznego ze zrozumieniem; rozwinięcie filozoficznej intuicji; szukanie rozwiązań na problemy współczesności w dziełach filozofów; odnajdywanie emocji w strukturze tekstu filozoficznego, porównywanie sedna tekstu filozoficznego z pokrewnymi dziełami literackimi;
- kompetencji społecznych (K)
K_K08 – dyskusja w grupie, śmiałość głoszenia własnych opinii, wspólne szukanie sensu filozoficznego tekstu, otwarcie na różnorodność punktów widzenia oraz swobodne operowanie nimi do analizy kolejnych zagadnień.
Kryteria oceniania
Najważniejsza jest obecność, dyskusja, zaangażowanie w lekturę i w rozumienie tekstu. Dopuszczalne nieobecności: 2/semestr. Powyżej dwóch nieobecności ustala się z prowadzącym sposób zaliczenia materiału.
Literatura
1. Kartezjusz, Medytacje, Rozprawa o metodzie
2. Pascal, Myśli
3. Montaigne, Próby
4. Leibniz, Monadologia
5. Spinoza, Etyka
6. G. Deleuze, Fałda. Leibniz i barok
7. M. Pégny, Éthique des algorithmes et de l’Intelligence Artificielle
8. A. Bloom, Love and Friendship
9. Szekspir, Kupiec wenecki
10. Molier, Skąpiec
11. M. Rej, Kupiec
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: