Elity polityczne w Białorusi Radzieckiej i Republice Białoruś: pochodzenie społeczne, struktura, tożsamość 3620-EPBR-OG

Prezentacja najważniejszych teorii formowania się elit politycznych, scharakteryzowanie najważniejszych scenariuszy wymiany elit w warunkach zmian ustrojowych. Zajęcia będą obejmowały okres historii Białorusi od lat 20. XX wieku do chwili obecnej. Będą analizowane najważniejsze kwestie kształtowania się i ewolucji elit politycznych Radzieckiej Białorusi i Republiki Białoruś.
Formowanie się elit politycznych Białorusi Radzieckiej w okresie międzywojennym (1919-1941). Struktura, pochodzenie społeczne i narodowościowe. Wpływ represji politycznych w państwie totalitarnym na wymianę elit i ich mentalność. Zródła rekrutacji nowych elit politycznych w zachodnich obwodach Białorusi Radzieckiej po 17 września 1939 r.
Elity polityczne Białorusi Radzieckiej po drugiej wojnie światowej. Przybysze ze wschodu i miejscowi. Grupa „partyzantów”. Wpływ konkurencji między różnymi grupami elit na charakter i kierunek rozwoju Radzieckiej Białorusi. Tożsamość narodowościowa elit Białorusi Radzieckiej i jej stosunek do idei tworzenia nowej wspólnoty narodowej – narodu radzieckiego. Analiza porównawcza z innymi rebulikami Związku Radzieckiego.
Elity polityczne Białorusi Radzieckiej w czasach „zastoju” Leonida Breżniewa. Konkurencyjne grupy elit: „partyzanci”, „mińska industrialna grupa”, „klienci Breżniewa”. Wpływ rywalizacji pomiędzy grupami elit na charakter rozwoju Białorusi. Partyjna nomienklatura i elity gospodarcze. Reprodukcja międzygeneracyjna elity nomenklaturowej. Analiza porównawcza z innymi rebulikami Związku Radzieckiego.
Białoruskie elity polityczne po „pieriestrojkie” i ogłoszeniu niepodległości Białorusi w 1991 r. Częściowa reprodukcja wewnątrzgeneracyjna przez konwersję – rezultat zmian kapitału politycznego dotychczasowej elity rządzącej w kapitał ekonomiczny. Część byłej elity politycznej zmienia się w nową elitę ekonomiczną. Częściowa reprodukcja wertykalna – wynik awansu zawodowego osób zajmujących w starym systemie miejsce w subelicie, rewolucja zastępców. Wybudowanie prezidenckiej administracji „wiertikali”. Analiza porównawcza z innymi państwami Europy Srodkowo-Wchodniej i byłego Związku Radzieckiego.
Regionalne elity Białorusi. Porównanie z polskimi elitami regionalnymi.
Elity opozycyjne jako polityczna kontrelita Białorusi.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Efekty kształcenia

Wiedza
- Student zna naukowe kategorie, służące dla opisania struktury, rekrutacji i regeneracji elit poltycznych w społeczeństwie totalitnarnym i autorytarnycm [ K_W03, K_W08, K_W11, K_W12]
- Student zna najważniejsze teoryje, omawiające problemy rozwoju i transformacji elit politycznych w społeczeństwie totalitnarnym i autorytarnycm [K_W01, K_ 03, K_W04]
Umiejętności
- Student ma własny pogląd na procesy polityczne w Europie Srodkowo-Wshodniej w XX i XXI wieku, zna ich genezę, potrafi je zdefiniować wykorzystując terminologię z zakresu historii społecznej, antropologii społecznej i in. dziedzin pokrewnych [ K_U01, K_U03, K_U06, K_U07, K_U08]
- Student potrafi uzasadnić własną opinię (pozytywną bądź krytyczną) dotyczącą skutków przemian politycznych, społecznych i kulturowych w krajach Europy Srodkowo-Wshodniej w XX i XXI wieku [K_U01, K_U03, K_U06, K_U08]
Kompetencje
- Student rozumie przyczyny i charakter przemian w strukrurze i składzie elit politycznych w Europie Srodkowo-Wshodniej w XX i XXI wieku, ich związek z kulturalnymi, społecznymi i politycznymi zmianami [ K_K01, K_K03, K_K06]
- Student jest przygotowany do dyskusji merytorycznej w ramach działalności zawodowej bądź społecznej w wymiarze międzynarodowym [ K_K06]
- Dzięki zdobytej wiedzy przedmiotowej, student dysponuje argumentami na rzecz akceptacji odmienności kulturowej [ K_K03]
- Student jest przygotowany do kontynuacji studiów nad zagadnieniem przedmiotowym i pokrewnymi [K_K01]

Kryteria oceniania

- Na wykładach prezentowany jest materiał dokumentujący (fotografie, prezentacje i video ) i ilustrujący omawiane zagadnienia.
- Część wykładów realizowana jest na zasadzie dyskusji nad zadaną literaturą
- ocenianie ciągłe w trakcie zajęć, w tym weryfikacja znajomości pozycji z listy lektur.
- praca pisemna /esej/ na zakończenie kursu.

Literatura

Bibliografia źródłowa:
Opracowania:
J. Nocoń, Elity polityczne, Toruń 2004
J. Staniszkis, Postkomunizm, Gdańsk 2005
J. Staniszkis, O władzy i bezsilności, Kraków 2006
R. Radzik, Kim są Białorusini, Toruń 2002.
А. Еkadumau, Suisnawannie starych i nowych elitau. Balans siłau u palitycznaj prastory Biełarusi [w] Palitycznaja historyja niezależnaj Biełarusi (da 2006 r.), Biełastok; Wilna 2011, s. 72-94
А. Еkadumau, Razwiccio nacyjanalna-demakratycznaha ruchu i pazycyi sawietskaj elity [w] Palitycznaja historyja niezależnaj Biełarusi (da 2006 r.), Biełastok; Wilna 2011, s. 32-41.
A.Kazakiewicz, Czatyry karparacyi biełaruskaj elity [w] Biełaruś: ni Europa, ni Raseja, Warsawa 2006, s. 239-247.
W.Smok, Regianalnaja palitycznaja elita Biełarusi i Polszczy: paraunauczy analiz Haradzienskaj wobłaści i Padlaszskaga wajawodstwa „Palitycznaja sfera”, nr 16-17 (1-2) 2011, s. 157-178.
M.Urban, An algebra of soviet power. Elite circulation in Belorusian Republik 1966-1986, Kambridge University 1989.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3620-EPBR-OG w USOSweb