Różnorodność kulturowa i religijna Azerbejdżanu 3600-RKRA-OG

Wykład oferuje kompleksowe wprowadzenie do badań nad wielokulturowością i różnorodnością etniczną w kontekście jednego z najbardziej zróżnicowanych
regionów świata – Azerbejdżanu i Kaukazu. Kurs rozpoczyna się od przeglądu definicji i koncepcji multikulturalizmu, przedstawiając podstawowe teorie
dotyczące tożsamości etnicznej, językowej i kulturowej. Szczególną uwagę poświęca specyfice Azerbejdżanu jako regionu wieloetnicznego, w którym
przez wieki współistniały liczne grupy narodowe i religijne.
Jednym z kluczowych zagadnień omawianych w ramach przedmiotu jest etnolingwistyczna różnorodność Azerbejdżanu. Przedstawione zostaną rodziny
językowe obecne na tym obszarze, takie jak turkijska, kaukaska, indoirańska i słowiańska. Zostaną omówione przykłady wielojęzyczności, obejmujące m.in.
Azerbejdżanów, Lezginów, Tałyszów, Awarów, Kurdów, Żydów oraz przedstawicieli grup Szahdag, takich jak Budugowie, Dżekowie, Gryzowie,
Chinalugowie i Cachurzy.
Kurs analizuje historyczne przesłanki etnicznej różnorodności, skupiając się na migracjach oraz wpływach kulturowych od starożytności po czasy współczesne. Omówiona zostanie rola historycznych szlaków handlowych w kształtowaniu mozaiki etnicznej regionu. W ramach zajęć zostaną również zaprezentowane relacje polskich podróżników i badaczy z XIX i XX wieku, którzy opisywali różnorodność kulturową Azerbejdżanu w swoich wspomnieniach i notatkach.
Aspekt religijny regionu obejmuje takie tematy jak synkretyzm kulturowy wynikający z obecności zoroastryzmu, chrześcijaństwa, islamu i judaizmu.
Szczególne miejsce zajmuje historia i rozwój islamu na Kaukazie, w tym relacje między szyitami a sunnitami, rytuały religijne oraz tradycje sufickie.
Poruszona zostanie także specyfika grup etnokonfesyjnych, takich jak Molokanie (Starowiercy), oraz polityka religijna Imperium Rosyjskiego i relacje państwo-kościół w różnych okresach historycznych.
Szczególna uwaga zostanie poświęcona roli kobiet w wieloetnicznym społeczeństwie Azerbejdżanu, zarówno w kontekście tradycyjnym, jak i współczesnym. Omówione zostaną ich funkcje jako strażniczek dziedzictwa kulturowego oraz ich miejsce w życiu społecznym i politycznym.
Pod koniec kursu uczestnicy zapoznają się z problematyką współczesnej polityki językowej i ochrony języków mniejszościowych w Azerbejdżanie, a także programami mającymi na celu zachowanie zagrożonych języków i kultur. Zajęcia zakończą się refleksją nad wyzwaniami globalizacji i perspektywami
ochrony tożsamości narodowej w warunkach dynamicznych zmian społeczno-politycznych.

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Podstawowa orientacja w geografii Bliskiego Wschodu i Kaukazu Południowego. Obecność na wykładach jest obowiązkowa z uwagi na ich autorski charakter (ogólnie dostępna literatura przedmiotu nie obejmuje części prezentowanego na zajęciach materiału) Chęć poszerzania wiedzy o procesach społeczno-kulturowych, konfliktach i współistnieniu różnych grup etnicznych i wyznaniowych w omawianym regionie.

Koordynatorzy przedmiotu

Shahla Kazimova

Efekty kształcenia

WIEDZA

- student posiada podstawową wiedzę na temat różnorodności kulturowej, religijnej oraz wieloetniczności Azerbejdżanu i rozumie, w jaki sposób historia
tego kraju wpłynęła na rozwój jego kultury, języka i literatury (K_W06);
-Student rozumie powiązania między historią Azerbejdżanu a historią regionu, krajów sąsiednich oraz cywilizacji, które miały wpływ na kształtowanie jego
wieloetnicznego i zróżnicowanego społeczeństwa (K_W03, K_W11);
- Student posiada dogłębną wiedzę na temat historycznych i współczesnych relacji politycznych, kulturowych oraz religijnych między Polską a
Azerbejdżanem, uwzględniając aspekty wieloetniczności i różnorodności kulturowej (K_W06).
UMIEJĘTNOŚCI
- Student potrafi samodzielnie analizować i interpretować zjawiska związane z kulturową, religijną oraz etniczną różnorodnością uwzględniając specyfikę
małych narodów, grup etnolingwistycznych oraz etnowyznaniowych (K_U02, K_U03);
-student potrafi wskazać, zidentyfikować i scharakteryzować różne grupy etniczne, etnolingwistyczne i religijne, zarówno autochtoniczne, jak i historycznie migrujące, zamieszkujące Kaukaz, rozumiejąc ich wkład w kulturową i społeczną mozaikę regionu (K_U07, K_U14);
-student posiada umiejętność interpretacji literatury, sztuki oraz innych form wyrazu kulturowego narodów zamieszkujących Azerbejdżan, rozumiejąc ich
powiązanie z kontekstem historycznym, społecznym, religijnym, etnicznym oraz językowym (K_U07, K_U14).
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student dostrzega znaczenie wiedzy zdobytej na wykładzie dla rozumienia współczesnych procesów społeczno-kulturowych, bierze aktywny udział w
dyskusjach na temat wielokulturowości, wieloetniczności oraz zróżnicowania religijnego Azerbejdżanu i Kaukazu (K1_K02);
Wykład rozwija w studencie świadomość wielokulturowości, wieloetniczności i uczy tolerancji politycznej, religijnej oraz moralnej w kontekście złożonej
historii i społeczeństwa Azerbejdżanu oraz Kaukazu (K_K03, K_K05);
Wykład przygotowuje studenta do uczestnictwa w konferencjach naukowych i wydarzeniach związanych z problematyką wielokulturowości, wieloetniczności i dialogu międzyreligijnego, umożliwiając wybór przyszłej kariery zawodowej w administracji publicznej, instytucjach międzynarodowych, dyplomacji,
mediach oraz ośrodkach badawczych i eksperckich zajmujących się tematyką Azerbejdżanu i Kaukazu (K_K04, K_K06).

Kryteria oceniania

Egzamin ustny
Stopień przyswojenia materiału omawianego podczas zajęć, aktywność w dyskusji.
Ze względu na monograficzny i autorski charakter wykładu, obecność na zajęciach stanowi podstawę zaliczenia. Treści prezentowane podczas zajęć nie są w pełni
dostępne w ogólnodostępnej literaturze przedmiotu, a stanowią oryginalne opracowanie merytoryczne opracowane przez prowadzącego.
 100% obecności – 50 punktów (ocena dostateczna – 3.0)
 2. Egzamin ustny (50% oceny):
Podczas egzaminu student odpowiada na kilka pytań z materiału omawianego na wykładach. Ocena zależy od poziomu szczegółowości odpowiedzi oraz znajomości
kontekstu i kluczowych zagadnień.
 Bardzo dobra (5.0): pełna i wyczerpująca odpowiedź, znajomość szczegółów
i kontekstu.
 Dobry plus (4.5): odpowiedź poprawna z drobnymi brakami.
 Dobry (4.0): poprawna odpowiedź na większość pytań.
 Dostateczny plus (3.5): odpowiedzi ogólne, z podstawową znajomością tematu.
 Dostateczny (3.0): minimalne odpowiedzi na pytania, ale wykazanie się podstawową wiedzą

Literatura

Asadov J, Jewish Communities in Azerbaijan: Past and Present, “Nowy Prometeusz” 17, s. 67-80.
Bruce MZ Cohen (ed.), Being Cultural, Auckland 2012.
Garibova J and Asgarova M., Language policy and legislation in post-Soviet Azerbaijan,
https://www.academia.edu/98213028/Language_policy_and_legislation_in_post_Soviet_Azerbaijan [dostęp: 18.12.2024].
Górecki W., Planeta Kaukaz, Wydawnictwo Czarne 2021.
Kazimova S., Motywy azerbejdżańskie w pracach polskich literatów zes anych na Kaukaz, „Studia Wschodnioeuropejskie” 18/2023, s. 137-154.
Nikitorowicz J, Edukacja międzykulturowa w perspektywie paradygmatu współistnienia kultur, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 2020.
Mamedova F., Politicheskaya istoriya i istoricheskaya geografiya Kavkazskoy Albanii (III v. do n. e. – VIII v. n. e.), Baku 1986.
Chodubski A., Polacy w Azerbejdżanie, Toruń 2004.
Grebennikov M., The Mountain Jews in Post-Soviet Caucasus: Reconstructing Ethnic Identification and Political Orientation, “Journal of Political Sciences
& Public Affairs” 2015, 03(02), p. 5–6,
https://www.researchgate.net/publication/282520828_The_Mountain_Jews_in_Post-Soviet_Caucasus_Reconstructing_Ethnic_Identification_and_Political_Orienta
tion [adostęp: 18.12.2024].
Sadychowa S., Azerbejdżański strój narodowy, Warszawa 2013.
Savidan P., Wielokulturowość, (tłum.: Ewa Kozłowska), Oficyna Naukowa 2012.
Seferbekov R., Personazhi traditsionnykh religioznykh predstavleniy azerbaydzhantsev Tabasarana,
https://web.archive.org/web/20110716182559/http://www.tabasaran.com/modules.php?name=News&file=print&sid=171 [dostęp: 18.12.2024]
Shukurov K., Azerbaijani Jews: A Historical Ethnic Phenomenon. “Visions of Azerbaijan” 2011, May-June, p. 44–47.
http://www.visions.az/en/news/288/4e023c4d/ [dostęp: 18.12.2024].
Statistical figures related to religious field, The State Committee on Religious Associations of the Republic of Azerbaijan, https://scara.gov.az/en/dini-
qurumlar/dini-sahe-ile-bagli-statistik-reqemler [dostęp: 18.12.2024].
Śliz A., Wielokulturowość: stygmat współczesnego świata? Próba analizy socjologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego 2017.
Population of Azerbaijan, 2021-ci il, Bakı 2022, s. 21,
https://www.stat.gov.az/source/demoqraphy/ap/?lang=en [dostęp: 18.12.2024].
Albumy, muzyka, filmy.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3600-RKRA-OG w USOSweb